“Tối hậu thư” cho thu phí không dừng ETC trên toàn quốc

Tại buổi làm việc với Bộ GTVT ngày hôm qua (27/10), Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành khẳng định việc thu phí điện tử không dừng mang lại hiệu quả thiết thực, tuy nhiên, đến nay công việc này chưa đạt yêu cầu đề ra.

Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT cần quyết liệt hơn nữa, khẩn trương lắp đặt hệ thống thu phí không dừng đối với các trạm thu phí còn lại; từ nay đến hết tháng 11, hoàn thành ký hợp đồng, chọn được nhà thầu.

Các đơn vị cần tạo điều kiện lợi cho người dân trong sử dụng dịch vụ này, như mở tài khoản, dán thẻ...phấn đấu đến tháng 6/2022, phần lớn phương tiện (trên 90%) được dán thẻ ETC.

Phó Thủ tướng chỉ đạo, ngay trong quý 1/2022, tất cả các tuyến cao tốc chỉ giữ lại một làn thu phí có dừng (thu thủ công); tiến tới lựa chọn một số tuyến cao tốc chỉ thu phí không dừng, đóng hoàn toàn việc thu phí thủ công.

Báo cáo với Phó Thủ tướng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết, hiện trên toàn quốc đã có 112 trạm đưa vào vận hành hệ thống thu phí điện tử không dừng; trong đó Bộ quản lý 69 trạm, đã lắp đặt 351 làn, còn phải lắp 69 làn; địa phương quản lý 43 trạm, đã lắp 189 làn, còn phải lắp 62 làn.

Một số trạm không triển khai hoặc lùi thời gian triển khai thu phí không dừng do có tính chất đặc thù. Khoảng 2 triệu phương tiện đã dán thẻ đầu cuối.

Ông Lâm cho biết, trong quá trình vận hành hệ thống vẫn còn tồn tại một số lỗi, gây bất tiện cho chủ phương tiện, như xe qua trạm phải trả tiền mặt trong khi tài khoản giao thông vẫn trừ tiền; nhiều phương tiện chưa đủ điều kiện (chưa dán thẻ hoặc dán thẻ mà không nạp tiền hoặc thiếu tiền) vẫn đi vào cửa dành riêng cho thu phí không dừng...

Bộ GTVT đã giao thanh tra Bộ thành lập đoàn kiểm tra nhằm khắc phục kịp thời các tồn tại, vướng mắc.

Báo cáo thêm về vấn đề này, ông Lê Kim Thành, Vụ trưởng Đối tác công tư (PPP), cho biết trong tổng số 97 tuyến đường thì 83 tuyến đã lắp đặt hệ thống thu phí không dừng; 14 tuyến chưa lắp đặt do các yếu tố đặc thù như doanh thu quá thấp, thời gian thu phí còn lại dưới 3 năm. Bốn dự án của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) chưa triển khai do vướng mắc về nguồn vốn, phải chờ cấp có thẩm quyền quyết định tái cơ cấu.

Phản ánh thực tế có tình trạng xe đã dán thẻ nhưng không qua được trạm, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Viettel Đỗ Minh Phương góp ý, cần ban hành tiêu chuẩn công nghệ chung đối với các nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng và chế tài cụ thể.  “Nhiều nước không cần lập trạm mà xe chỉ chạy trên đường là đã thu được phí. Chúng tôi đề xuất cho phép các nhà cung cấp dịch vụ được thực hiện chương trình khuyến mãi, hỗ trợ phương tiện”, ông Phương nói

Dự án thu phí tự động không dừng trên các tuyến cao tốc được triển khai từ năm 2015. Khi sử dụng dịch vụ thu phí tự động, ôtô sẽ được gắn thẻ định danh trên kính hoặc đèn xe. Khi xe dán thẻ đi vào làn thu phí không dừng, hình ảnh và thông tin phương tiện được chuyển tự động về trung tâm dữ liệu để xử lý và kiểm tra số dư tài khoản thu phí của xe; nếu xe đủ điều kiện, thanh chắn sẽ mở.

Việc triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng sẽ khắc phục, hạn chế bất cập của hình thức thu phí một dừng, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng giao thông, đảm bảo an toàn giao thông. Đặc biệt, tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý doanh thu tại các trạm thu phí.

Mặt khác, nhờ áp dụng hệ thống thu phí tự động không dừng sẽ giảm nguy cơ lây nhiệm dịch bệnh trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp như hiện nay. Đồng thời, hưởng ứng chủ trương giảm lưu thông tiền mặt của Chính phủ.

Hiện tại, trên toàn quốc đã có 111 trạm thu phí đưa vào vận hành hệ thống thu phí tự động không dừng, gồm 76 trạm thuộc dự án thu phí tự động giai đoạn 1-BOO1 do Công ty TNHH Thu phí tự động (VETC) cung cấp dịch vụ và 35 trạm thuộc dự án thu phí tự động giai đoạn 2- BOO2 do Công ty cổ phần Giao thông số Việt Nam (VDTC) cung cấp dịch vụ.

Đến nay, hệ thống dữ liệu của hai dự án BOO1 và BOO2 được kết nối để đảm bảo chủ phương tiện chỉ cần sử dụng một thẻ thu phí điện tử không dừng để lưu thông qua tất cả các trạm thu phí trên toàn hệ thống.

Tuy nhiên, hệ thống thu phí tự động không dừng vẫn gặp một số trục trặc, gây phiền hà cho người sử dụng. Vì vậy, cần có những giải pháp sớm hoàn thiện để thu hút người dân tham gia sử dụng dịch vụ.

Được biết, trong số 4 tuyến cao tốc do VEC đang quản lý, mới có cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình được lắp đặt 15 làn thu phí không dừng, vận hành từ ngày 10/6/2020.

Từ năm 2017, VEC đưa hệ thống thu phí không dừng trên tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây nhưng sử dụng công nghệ DSRC, nên chưa thể kết nối liên thông với hệ thống thu phí toàn quốc sử dụng công nghệ RFID.

Với dự án đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai và Đà Nẵng – Quảng Ngãi, trong nguồn vốn đầu tư ban đầu của hai dự án này chưa có nguồn vốn giành cho hạng mục đầu tư hệ thống thu phí không dừng, vì vậy, Tổng công ty đang tiếp tục nghiên cứu.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành yêu cầu Bộ GTVT đưa ra giải pháp xử lý dứt điểm việc đầu tư hệ thống thu phí điện tử không dừng đối với các tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý./.