Việt Nam có gần 3 triệu ha rừng đang “vô chủ”

Gần 3 triệu ha rừng đang “vô chủ” tại Việt Nam

Sáng 30/9, Trung tâm Con người và Thiên nhiên phối hợp cùng với Hội Chủ rừng Việt Nam tổ chức Hội thảo trực tuyến “Vì sao gần 3 triệu ha rừng vẫn chưa có chủ?”. Hội thảo có sự tham dự của hơn 100 đại biểu, bao gồm đại diện Tổng cục Lâm nghiệp; Sở NN&PTNT và Quỹ BVPTR các tỉnh Tây Bắc, miền Trung, Tây Nguyên; đại diện một số UBND xã đang quản lý rừng; các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực lâm nghiệp; các viện nghiên cứu/trường đại học; các cơ quan báo chí; và đại diện các cộng đồng đang quản lý rừng. 

Theo số liệu công bố hiện trạng rừng, vẫn còn một diện tích lớn rừng và đất rừng “chưa có chủ” và hiện đang được “tạm” quản lý, bảo vệ bởi các UBND xã – cơ quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về rừng và đất rừng tại các địa phương.

Cụ thể, theo số liệu công bố năm 2009, toàn quốc có 2.3 triệu ha rừng do UBND xã quản lý. Sau gần một thập kỷ, con số này không giảm mà còn tăng thêm, 2.940.484 ha rừng vào năm 2020, tương đương 13% tổng diện tích đất có rừng tại Việt Nam.

Lỗ hổng trong quy định khiến mất rừng

Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Hoan, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Gia Lai cho biết: “Hiện đang còn có một số văn bản hướng dẫn triển khai vẫn còn chưa rõ ràng, dẫn tới gặp khó khi triển khai, thực hiện. Chưa có sự đồng bộ về các chính sách, chưa xác định rõ đối tượng giao đất, giao rừng nhất là trong Luật đất đai và Luật lâm nghiệp…các văn bản dưới luật của Luật đất đai không có khung pháp luật rõ về quyền, trách nhiệm và quyền hạn quản lý của UBND cấp xã. Chính vì xác định chưa rõ quyền lợi và trách nhiệm từ đó tạo ra lỗ hổng, dẫn tới mất rừng hoặc gây ra những tranh chấp”.

Tại Hội thảo, ông Hứa Đức Nhị, Chủ tịch Hội chủ rừng Việt Nam cho rằng: “Về câu chuyện quản lý, bảo vệ rừng cần lắng nghe hơn nữa người dân và chính quyền cấp xã sở tại. Tiếp tục làm sâu sắc hơn việc xã hội hóa trong lâm nghiệp, làm rõ việc giao cho ai và làm như thế nào?

Các đại biểu tham sự Hội thảo đều cho rằng cần nghiên cứu, đề ra hướng đi phù hợp về vấn đề này trong thời gian tới. Đề xuất giải pháp giải quyết vấn đề này, nhiều đại biểu cho rằng, trong thời gian tới các cơ quan chức năng cần kiểm soát việc chuyển giao đất lâm nghiệp sang các mục đích sử dụng khác. Nâng cao nhận thức xã hội, cho thuê, phân bổ rừng cho cá nhân và tổ chức. Cần hoàn thiện quy định pháp luật và các chính sách có liên quan, tránh chồng chép, trùng lặp…Cùng với đó, cần tăng cường vai trò, trách nhiệm của chính quyền cấp xã trong vấn đề này./.