Trên 90% dân số tham gia bảo hiểm y tế

Chất lượng khám, chữa bệnh BHYT 

Báo cáo về việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2020 và thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân trong 02 năm 2019-2020 nêu rõ, tính đến 31/12/2020, số người tham gia bảo hiểm y tế là 87,96 triệu người đạt tỷ lệ bao phủ 90,85% dân số.

Trong đó, ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ mức đóng trên 51 triệu người, chiếm 58%. Tổng số chi do ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ mức đóng năm 2020 là 39.953 tỉ đồng, bằng 37% tổng số thu tiền đóng bảo hiểm y tế.

Về công tác khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, năm 2020, có 2.612 cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, tăng 166 cơ sở (6,8%) so với năm 2019; số cơ sở công lập tăng 66 cơ sở (4%) so với năm 2019, ngoài công lập tăng 100 cơ sở (12,6%).

Năm 2020, cả nước có hơn 167 triệu lượt khám chữa bệnh, giảm hơn 10% so với năm 2019. Trong đó, số lượt khám chữa bệnh nội trú giảm khoảng 11%, ngoại trú giảm khoảng 9%. Tuy nhiên, chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế chỉ giảm khoảng 2% so với năm 2019.

Về chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, Bộ Y tế cho biết, năng lực y tế cơ sở được nâng lên; phát huy vai trò quan trọng trong giám sát, xét nghiệm, cách ly, tiêm chủng, điều trị, nhất là quản lý, chăm sóc F0 tại nhà giúp giảm bệnh nặng, góp phần giảm tử vong. Năm 2020, tỷ lệ trạm y tế xã: có đủ điều kiện khám chữa bệnh bảo hiểm y tế đạt 92,8%; thực hiện trên 80% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến xã đạt 48,8%; đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã đạt 94,4%. Tỷ lệ dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe đạt 45,6%.

Bên cạnh đó, ngành y tế thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế; tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin như hồ sơ sức khỏe cá nhân kết hợp với bệnh án điện tử; khám chữa bệnh từ xa kết nối hơn 1.500 cơ sở y tế trên toàn quốc, 100% các huyện được kết nối, hỗi trợ chuyên môn và đã cứu sống nhiều bệnh nhân…Tiếp tục đẩy mạnh phát triển y dược cổ truyền và hoàn thiện các quy định pháp luật để đổi mới đào tạo nguồn nhân lực y tế theo hướng hội nhập quốc tế.

Về tình hình quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm y tế năm 2020, báo cáo nêu rõ, tổng thu quỹ bảo hiểm y tế: 110.395 tỉ đồng; chi bảo hiểm y tế năm 2020 là 104.220 tỉ đồng. Về cân đối quỹ bảo hiểm y tế: tổng số thu quỹ bảo hiểm y tế lớn hơn tổng số chi quỹ bảo hiểm y tế là 5.071 tỉ đồng; dự kiến số dư quỹ bảo hiểm y tế lũy kế đến cuối năm 2020 là 32.991 tỉ đồng.

Các tỉnh, thành phố cũng gặp khó khăn trong bố trí ngân sách địa phương để hỗ trợ thêm mức đóng bảo hiểm y tế cho một số đối tượng theo quy định; các doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động, người dân gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh...

Về giao dự toán chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: Một số địa phương được giao dự toán chưa sát với thực tế chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế;

Tình trạng một số cơ sở thiếu kinh phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vào các tháng cuối năm nhưng việc điều chỉnh dự toán tại địa phương trong năm còn chậm; Việc quy định tổng mức thanh toán với các yếu tố xác định chưa phù hợp với thực tiễn...

Sử dụng hợp lý, hiệu quả quỹ BHYT

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh, các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, điều hành trong lĩnh vực BHYT được ban hành cơ bản đầy đủ, đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý, điều hành, đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT, điều kiện hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh (KCB) và sử dụng hợp lý, hiệu quả quỹ BHYT.

Tuy nhiên, tình trạng văn bản hướng dẫn thực hiện mâu thuẫn với Luật chưa được giải quyết dứt điểm; gói dịch vụ y tế cơ bản do quỹ BHYT chi trả và quy trình kỹ thuật chuyên môn, hướng dẫn chẩn đoán, điều trị chưa được ban hành đầy đủ và cập nhật.

Việc quản lý và sử dụng quỹ BHYT năm 2020 về cơ bản thực hiện theo quy định của pháp luật về BHYT và các quy định liên quan. Công tác kiểm soát thu, chi BHYT được tăng cường, Chính phủ tiếp tục áp dụng phương thức giao dự toán chi phí KCB BHYT đến cơ sở KCB để kiểm soát chi KCB BHYT; đã giải quyết được nhiều trường hợp treo quyết toán chi phi KCB BHYT với tổng số tiền trên 10.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, mức đóng BHYT của một số nhóm đối tượng được NSNN đóng hoặc hỗ trợ đóng BHYT thấp, chỉ bằng 4,5% mức lương cơ sở, trong khi nhóm đối tượng này chiếm 58% tổng số đối tượng tham gia BHYT, mức quyền lợi BHYT cao hơn nhóm đối tượng khác và phạm vi quyền lợi ngày càng được mở rộng.

Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng NSNN chậm chuyển kinh phí đóng BHYT cho đối tượng được NSNN đóng hoặc hỗ trợ tại một số địa phương; chưa giải quyết triệt để tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT từ phía cơ sở KCB, người bệnh và cả cán bộ thực hiện BHYT.

Một số cơ sở KCB do lo ngại việc không được thanh toán các chi phí vượt dự toán được giao nên có tình trạng chuyển bệnh nhân lên tuyến trên hoặc chỉ KCB BHYT cầm chừng, kê đơn để bệnh nhân mua thuốc ngoài BHYT, đặc biệt là khi thực chi đã gần chạm hoặc vượt ngưỡng được giao./.