Tuyển sinh lớp 10 Hà Nội: Sao cứ tranh cãi thi 3 hay 4 môn?

Ngay từ đầu năm học 2023-2024, em Nguyễn Minh Tiến (Thanh Xuân, Hà Nội) tập trung “cày” ba môn Toán, Ngữ văn và tiếng Anh. Sau khi nghỉ Tết Nguyên đán, em thấp thỏm chờ đợi Sở GD-ĐT Hà Nội công bố môn thi thứ 4.

"Lịch học chính khóa và học thêm đều kín cả tuần. Các buổi tối em đều ôn bài đến khuya. Ngày chủ nhật em cũng có lịch học thêm Toán. Lịch học hiện nay của em khá căng nên có thêm môn thứ 4 không biết mình sẽ phải sắp xếp lịch học như thế nào?", Minh Tiến lo lắng.

Cũng chung tâm trạng bồn chồn, lo lắng, em Hoàng Thùy Trang (Hai Bà Trưng, Hà Nội) đang thấp thỏm chờ đợi Sở GD-ĐT Hà Nội công bố môn thi thứ 4.

Mặc dù cố gắng học đều tất cả các môn nhưng giống như nhiều học sinh khác, Thùy Trang lo lắng mục tiêu đỗ nguyện vọng 1 vào một trường THPT công lập liệu có đạt được hay không khi sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt.

Để giảm áp lực thi cử, Thùy Trang mong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 của Hà Nội năm nay chỉ thi 3 môn thay vì 4 môn như kế hoạch ban đầu.

"Em nghĩ thi 3 môn là đủ. Nếu thi thêm môn thi thứ 4 sẽ tạo thêm áp lực rất lớn cho học sinh", em Thùy Trang nói.

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT của Hà Nội được xem là kỳ thi có sự cạnh tranh quyết liệt nhất trong số các địa phương. Tỉ lệ học sinh trúng tuyển vào các trường công lập chỉ khoảng 60%.

Căng thẳng, áp lực không chỉ đè nặng lên vai học sinh mà phụ huynh có con thi vào lớp 10 năm nay cũng sống trong trạng thái thấp thỏm, lo âu.

Năm nay, chị Nguyễn Hồng Điệp (Hai Bà Trưng, Hà Nội) có con thi vào lớp 10. Những ngày này, không chỉ cô con gái đang học lớp 9 mà vợ chồng chị “lòng cũng như lửa đốt” chờ đợi thông tin từ Sở GD-ĐT Hà Nội về môn thi thứ 4.

Việc có thêm môn thứ 4, theo chị Nguyễn Hồng Điệp sẽ khiến học sinh phải đầu tư thêm thời gian để học và từ đó sẽ ảnh hưởng đến các môn thi chính.

Chị Điệp kiến nghị: "Nên bỏ môn thi thứ 4 đi để giảm áp lực cho học sinh. Hoặc nếu vẫn tổ chức thi môn thi thứ 4 thì nên công bố từ đầu năm học để các con có kế hoạch ôn tập. Giờ chỉ 3 tháng nữa các con bước vào kỳ thi mà giờ mới công bố môn thi thứ 4 có thể sẽ ảnh hưởng đến các môn thi chính là Toán, Văn, Anh”.

Trao đổi với phóng viên VOV2, một giáo viên ở quận Đống Đa, Hà Nội ủng hộ phương án thi vào lớp 10 THPT chỉ với 3 môn thi Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ. Vị giáo viên này lý giải, việc thi nhiều môn sẽ quá dàn trải và khiến học sinh chịu nhiều áp lực trong một kỳ thi vốn đã khắc nghiệt.

"Với 4 môn khiến cho việc ôn tập, thi cử sẽ dàn trải. Vốn dĩ hiện nay các con ôn thi 3 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ để thi vào lớp 10 đã rất vất vả rồi có thêm môn thi nữa liệu có cần thiết? Vậy nếu được rất mong muốn các con sẽ chỉ phải thi 3 môn để các con tập trung vào 3 môn Toán, Văn, Anh của mình", giáo viên này nêu quan điểm.

Sao cứ phải tranh luận môn thi 3 hay 4 môn?

Từ năm học 2019-2020, Sở GD-ĐT Hà Nội triển khai kế hoạch thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập với 4 môn thi Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và môn thi thứ 4 được công bố vào tháng 3 hằng năm.

Tuy nhiên từ đó đến nay trước mỗi kỳ thi luôn có cuộc tranh luận về việc nên hay không nên tổ chức thi môn thứ 4.

Thầy giáo Trần Mạnh Tùng (Hà Nội) nêu quan điểm, việc năm nào cũng diễn ra tranh luận, kiến nghị, đề xuất về thi hay không thi môn thứ 4 vào lớp 10 THPT công lập của Hà Nội cho thấy khi ban hành kế hoạch, lộ trình tổ chức thi tuyển sinh vào lớp 10 đã không có sự nghiên cứu, đánh giá đủ tin cậy, hợp lý cho cả người dạy, người học, tạo sự ổn định trong công tác tuyển sinh trong nhiều năm.

"Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập của Hà Nội vốn đã căng thẳng hơn cả tuyển sinh đại học thì việc năm nào dư luận, học sinh, giáo viên, phụ huynh tranh luận, đề xuất, kiến nghị về thi 3 hay 4 môn càng tạo nên áp lực không cần thiết cho học sinh và xã hội", thầy Tùng chia sẻ.

Liên quan đến kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay, thầy Trần Mạnh Tùng cho rằng, Sở GD-ĐT Hà Nội nên công bố sớm kế hoạch và nên theo hướng chỉ thi 3 môn Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ để giảm áp lực cho học sinh.

"Năm 2023, kết quả khảo sát cho thấy, hơn 94% ý kiến từ các trường THPT, phòng GD-ĐT của Hà Nội đồng ý bỏ môn thi thứ 4 và cuối cùng Hà Nội đã chọn phương án chỉ thi 3 môn. Thứ hai, việc tổ chức thi 4 môn để tránh tình trạng học sinh học tủ, học lệch cũng chưa hẳn phù hợp trong bối cảnh hiện nay. Thứ ba, hiện nay rất nhiều địa phương tổ chức thi tuyển vào lớp 10 chỉ với 3 môn thi và các địa phương này cũng không thấy sự phổ biến về tình trạng học tủ, học lệch của học sinh lớp 8, lớp 9. Vậy việc duy trì thi 4 môn của Hà Nội liệu có phù hợp", thầy Trần Mạnh Tùng phân tích.

Bên cạnh đó, theo thầy Trần Mạnh Tùng, từ kỳ thi năm 2025-2026, việc tổ chức thi và tuyển sinh vào lớp 10 THPT căn cứ vào chương trình giáo dục phổ thông 2018. Bậc THCS có nhiều môn học tích hợp trong khi ở bậc THPT lại không có.

Do vậy, Sở GD-ĐT Hà Nội cần sớm nghiên cứu phương án thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT từ năm 2025 để phù hợp chương trình giáo dục phổ thông mới theo hướng đánh giá năng lực, gọn nhẹ, giảm áp lực.