An toàn lao động: Thanh tra không thể làm thay doanh nghiệp

Theo Bộ LĐ-TB-XH, số vụ tai nạn lao động làm chết người trong năm qua là 749 vụ, giảm 170 vụ so với năm 2020, tương ứng 18,5%. Số người chết vì tai nạn lao động là 786 người, giảm 180 người, tương ứng 18,63%. Số người bị thương nặng là hơn 1.480 người, giảm 412 người, tương ứng với 21,71%. Những địa phương có số người chết vì tai nạn lao động nhiều nhất trong năm qua, bao gồm cả khu vực có quan hệ lao động và khu vực người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động là: TP.HCM, Hà Nội, Hải Dương, Thanh Hóa, Bình Dương, Đồng Nai, Quảng Ninh, Thái Nguyên. Tai nạn lao động xảy ra chủ yếu trong lĩnh vực: Dệt may, da giày; khai thác mỏ, khai thác khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng, xây dựng, cơ khí, luyện kim.

Theo báo cáo của các địa phương, trong năm qua có 22 vụ tai nạn lao động bị cơ quan chức năng đề nghị khởi tố, 10 vụ đã có Quyết định khởi tố của cơ quan Cảnh sát điều tra. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn lao động, trong đó do người sử dụng lao động chiếm gần 41% do không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn; các thiết bị không đảm bảo an toàn lao động và người sử dụng lao động không huấn luyện an toàn lao động hoặc huấn luyện an toàn lao động chưa đầy đủ cho người lao động. Bên cạnh đó, nguyên nhân xảy ra tai nạn lao động trực tiếp do người lao động cũng chiếm gần 10%, trong đó người lao động vi phạm quy trình, quy chuẩn kỹ thuật an toàn lao động hay người lao động không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân và thiết bị an toàn được trang bị...

Ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn lao động, Bộ LĐ-TB-XH cho rằng, ngoài trách nhiệm của cơ quan quản lý, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, thì mỗi người lao động cần nâng cao nhận thức trong đảm bảo an toàn lao động cho bản thân.

"Chúng ta phải phấn đấu vì con người phát triển kinh tế cũng vì con người chúng ta phải xác định như thế làm sao cho mỗi người lao động nhận thức được rằng công tác an toàn lao động trước hết bảo vệ cho bản thân mình bảo vệ cho gia đình mình rồi mới đến doanh nghiệp và xã hội chứ còn người lao động cứ trốn tránh, tìm cách để bớt xén quy trình, họ không giữ an toàn cho bản thân họ thì không ai có thể làm thay việc đó được thì đây là một sự tuyên truyền, tập huấn luyện thế nào để chuyển biến thực sự đến doanh nghiệp với người lao động. Cái đó là mục đích của Nhà nước thì sẽ quan tâm bằng nhiều chính sách phù hợp và tranh thủ nguồn lực hợp tác quốc tế để chúng ta càng nhiều nguồn lực để hỗ trợ trong công tác tiến tới mục tiêu là để cho người lao động được làm việc trong môi trường an toàn và giảm tai nạn lao động"- ông Thắng nói.

Từ thực tế công tác an toàn lao động, Bộ LĐ-TB-XH đề nghị các Bộ, ban ngành chỉ đạo doanh nghiệp thuộc ngành và lĩnh vực quản lý chủ động kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động. Phối hợp với Bộ LĐ-TB-XH thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực có nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng như: Xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, dệt may, da giày, khai thác mỏ, khoáng sản đặc biệt là các công trình xây dựng trọng điểm, tiếp giáp với khu dân cư, đông người qua lại, thiết bị nâng, thang máy, các công trình vui chơi công cộng có sử dụng các trò chơi tàu lượn cao tốc, đu quay, máng trượt, cáp treo...Ngoài việc tuyên truyền, để giảm thiểu tai nạn lao động tại địa phương, Bộ LĐ-TB-XH cũng đề nghị các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng tại địa phương: Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định an toàn, vệ sinh lao động của các doanh nghiệp trên địa bàn, đặc biệt các lĩnh vực có nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng, chú ý đến hoạt động xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn tại doanh nghiệp; thực hiện báo cáo tai nạn lao động theo Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn lao động, Bộ LĐ-TB-XH cho biết thêm: "Tôi cho rằng công tác thanh tra kiểm tra vẫn làm thường xuyên nhưng để thực sự chuyên nghiệp, có nghiệp vụ, phát hiện kịp thời ngăn chặn thanh tra Nhà nước cũng không thể đảm đương hết được. Thanh tra chỉ làm điểm, làm ở những tập đoàn, Tổng công ty lớn còn công tác thanh tra ở địa phương, công tác tự kiểm tra của doanh nghiệp mới là thành công. Bởi vì mỗi doanh nghiệp làm tốt công tác tự kiểm tra của mình trên cơ sở được bồi dưỡng nghiệp vụ mới tự ngăn chặn được, kết quả mới thành công. Thanh tra chỉ làm mẫu, làm điểm và xử lý điểm để làm gương, nhưng thanh tra không làm thay công việc của doanh nghiệp hết được nhưng thanh tra phải dẫn dắt, phải đào tạo công tác thanh tra, kiểm tra cho hệ thống của doanh nghiệp"./.