Việt Nam cần kinh nghiệm của Pháp trong giải quyết các thách thức về môi trường

Chiều 14/4, trong khuôn khổ Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Pháp, lần thứ 12, UBND TP.HCM đã phối hợp với Thành phố Rennes (Pháp) tổ chức phiên Hội thảo về “Môi trường, Nước và Xử lý nước”. Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường và bà Flavie Boukhenoufa - Phó Thị trưởng Thành phố Rennes đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết, tháng 6/1972, Hội nghị về môi trường do Liên Hợp Quốc tổ chức tại Stockhom, Thụy Điển đã lần đầu tiên nhấn mạnh về mối quan hệ giữa con người và môi trường với thông điệp “Chỉ một Trái đất". Đến nay, sau hơn 50 năm, nhân loại vẫn đang tiếp tục đối mặt với khủng hoảng kép do đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường... Chính vì vậy, bảo vệ môi trường, gắn với phát triển bền vững đã trở thành một trong những nội dung trọng tâm, quan trọng trong các chương trình nghị sự của Đảng, Nhà nước, trong các chủ trương, quyết sách phát triển đất nước của Việt Nam.

“Tư duy bảo vệ môi trường của chúng tôi đã chuyển từ bị động ứng phó, khắc phục sang chủ động phòng ngừa, kiểm soát, phục hồi, các hệ sinh thái môi trường. Với tinh thần chủ động đó, Việt Nam đã có khoảng 90 đối tác hợp tác song phương; Tham gia hơn 100 khuôn khổ hợp tác đa phương về tài nguyên, môi trường và khí hậu. Riêng với Pháp, cùng với sự phát triển tốt đẹp trong quan hệ song phương, hợp tác phát triển bền vững, trong đó có việc bảo vệ môi trường được xem là một trong những điểm nhất nổi bật. Tuyên bố chung Việt Nam - Pháp, vào tháng 11/2021, nhân chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đến Pháp, đã khẳng định cam kết của hai nước về quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng bền vững” - Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường nhấn mạnh.

Với quan điểm phát triển kinh tế vùng gắn liền với nhiệm vụ quản lý kinh tế quốc gia, Việt Nam hiện có 4 vùng kinh tế trọng điểm: Bắc Bộ, miền Trung, phía Nam và đồng bằng sông Cửu Long, với tổng số 24 tỉnh, thành phố; và được xác định là các vùng động lực làm đầu tàu kéo theo sự phát triển của các vùng khác trên cả nước. Trong bối cảnh đó, liên kết bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu không chỉ là bài toán của một địa phương riêng lẻ, mà liên kết nội vùng và liên vùng hiện trở thành yếu tố tất yếu của quá trình phát triển, đặc biệt là phát triển bền vững, là tiền đề cho nhu cầu mở rộng quy mô kinh tế cũng như tính lan tỏa phát triển của các địa phương trong vùng và giữa các vùng với nhau.

Đến nay, nhiều địa phương Việt Nam đã chủ động hợp tác với các địa phương lân cận trong công tác bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm lưu vực sông, khai thác sử dụng các nguồn nước liên tỉnh; hình thành nhiều mô hình liên kết bảo vệ hành lang đa dạng sinh học và vùng đệm trong các khu bảo tồn thiên nhiên… Việc đẩy mạnh triển khai các mô hình liên kết, hợp tác trong bảo vệ môi đã nâng cao năng lực dự báo, tăng cường khả năng phòng ngừa, góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên trong vùng và trên phạm vi cả nước.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, công cuộc bảo vệ môi trường của các địa phương Việt Nam không chỉ dựa trên nội lực mà còn cần đến những kinh nghiệm và hợp tác từ bạn bè quốc tế. Với thế mạnh về kinh nghiệm và công nghệ môi trường hiện đại, các địa phương Pháp, các nhà đầu tư Pháp luôn được xem là các đối tác tin cậy của các địa phương Việt Nam trong nỗ lực phát triển bền vững.

"Với ý nghĩa quan trọng của nỗ lực bảo vệ môi trường, trên cơ sở kết quả hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và Pháp trong lĩnh vực này, Ban Tổ chức Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam và Pháp, lần 12 đã chọn chủ đề “Môi trường, Nước và Xử lý nước” là một trong 4 nội dung chính của các phiên thảo luận. Trong khuôn khổ chuyên đề này, Ban Tổ chức mong muốn được biết về các dự án đã triển khai giữa các địa phương hai nước; trao đổi, tiếp thu những bài học kinh nghiệm, các ý tưởng của địa phương trong lĩnh vực phát triển đô thị bền vững", ông Bùi Xuân Cường nhấn mạnh.

Tại hội thảo, bà Flavie Boukhenoufa - Phó Thị trưởng Thành phố Rennes đại diện cho Pháp đã trình bày tham luận về hợp tác giữa Thành phố Rennes và Huế về dự án quỹ không gian xanh và nông nghiệp bền vững. Ông Gildas Tresguier - Tổng thư ký Hiệp hội Y tế Pháp - Việt trong phần tham luận của mình đã trình bày “Vấn đề môi trường trong sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em tại Việt Nam hiện nay”. Bên cạnh đó là các tham luận đến từ các đại biểu Việt Nam với các nội dung chính như: cải thiện chất lượng không khí; Chống biến đổi khí hậu; Xử lý chất thải rắn; Xử lý nước và cấp nước sạch; Giảm thiểu và tái chế rác; Kinh tế tuần hoàn…

Tại Hội thảo, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái đã trình bày tham luận “Quản lý chất thải nhựa tại thành phố Hà Nội”. Theo đó, Hà Nội có các quy định trong giảm thiểu chất thải nhựa như Kế hoạch số 232/KH-UBND ngày 25/10/2019 của UBND thành phố Hà Nội về phòng, chống rác thải nhựa và túi nilông đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025”; Yêu cầu giảm thiểu chất thải nhựa đối với các cơ quan hành chính nhà nước, các đoàn thể chính trị xã hội và đơn vị sự nghiệp trực thuộc thành phố...

Trong thời gian tới, thành phố Hà Nội sẽ kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục hoàn thiện, ban hành quy định về kỹ thuật bảo vệ môi trường đối với chất thải rắn: Các chính sách ưu đãi về tài chính đối với lĩnh vực thu hồi, tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa. Ngoài ra, Hà Nội tiếp tục hoàn thiện và ban hành kế hoạch chuẩn bị nguồn lực, tài chính, thể chế chính sách cấp thiết để thực hiện phân loại rác tại nguồn; Tăng cường quản lý nhà nước về chất thải rắn…

Trong khi đó, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết, thành phố đang tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế trong bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu nhằm huy động các nguồn lực thực hiện các giải pháp, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu về bảo vệ môi trường của thành phố… 

Trong giai đoạn tiếp theo, TP.HCM mong muốn hợp tác với với các địa phương Pháp trong lĩnh vực: Ứng dụng chuyển đổi số trong quan trắc môi trường, phục vụ quản lý thông minh chất lượng không khí tại TP.HCM; Đầu tư triển khai các dự án phát triển hệ thống thu gom và xử lý nước thải đô thị; Bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý môi trường cho cán bộ, công chức ngành tài nguyên và môi trường, đặc biệt là về quản lý tổng hợp nguồn nước…

Kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường bày tỏ hy vọng qua phiên chuyên đề này, các địa phương Việt Nam và Pháp đã có cơ hội bày tỏ những nhận định, đánh giá và chia sẻ kinh nghiệm về các dự án hợp tác của địa phương mình, từ đó giúp các địa phương hướng tới hợp tác một cách có hiệu quả, lâu dài và bền vững. 

"Tôi muốn nhấn mạnh rằng tăng cường liên kết vùng trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu là một trong những giải pháp mà Việt Nam đã và đang thực hiện nhằm phát huy thế mạnh của địa phương, tăng cường quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên. Tôi được biết trong quản lý địa phương của Pháp, ngoài các đơn vị hành chính chính thức, các bạn có mô hình của các Cộng đồng đô thị (Metropole), mà chúng tôi hiểu là các liên kết vùng để thuận lợi cho việc hoạch định và triển khai các chính sách về đô thị, trong đó có vấn đề bảo vệ môi trường. Đây là mô hình mà các địa phương Việt Nam mong được học tập kinh nghiệm và hợp tác với các địa phương Pháp để không chỉ giải quyết hiệu quả các thách thức môi trường của từng địa phương riêng lẻ, mà còn cùng nhau phối hợp để đảm bảo các yêu cầu về môi trường cho toàn khu vực", ông Cường nói./.