Vướng cơ chế đặt hàng dịch vụ công, Bà Rịa – Vũng Tàu có nguy cơ bị ngập úng

Từng phải bơi thuyền trong phố

Anh Trần Văn Nghĩa, người dân sống ven kênh thoát nước chính, đường Đô Lương, phường 12, TP Vũng Tàu cho biết, hàng năm vào thời điểm trước mùa mưa, khu vực nhà anh được lực lượng thoát nước đô thị tổ chức nạo vét kênh. Còn năm nay, giờ này anh chưa thấy ai đến làm gì.

Theo anh Nghĩa, hiện dòng chảy dưới kênh đang bị ô nhiễm trầm trọng do rác thải, vật liệu xây dựng dư thừa thải ra, không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân mà còn gây tắc nghẽn dòng chảy. Nếu không khơi thông, nạo vét dòng kênh kịp thời thì tình trạng ngập úng là điều tất nhiên, bởi mùa mưa đang đến gần.

“Hầu như đoạn này năm nào cũng vậy, mưa đến là lên nửa đùi, do đó cần phải nẹo vét để cho kênh chủng xuống để bớt ngập phía trên. Năm nay, đến giờ này chưa thấy nạo vét mà rác thải ứ động nhiều hơn. Rác ứ đọng như hiện nay đã xảy ra tình trạng cá chết làm ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân, nhất là trẻ nhỏ”, anh Nghĩa nói.

Còn chị Lê Thị Vân, người dân sống ven kênh chính khu vực đường đường Bình Giã, phường 10, TP Vũng Tàu chia sẻ, thường việc nạo vét kênh được thực hiện vào thời điểm cuối năm, tuy nhiên đến nay vẫn chưa thấy cơ quan chức năng đến nạo vét. Hiện rải thác, cỏ dại mọc đầy 2 bờ kênh khiến người dân rất lo lắng.

“Những năm trước, sau thời gian 3 tháng nạo vét thì cỏ và rác thải đã ngập tràn khắp kênh, không có phương án khả thi. Mùa mưa gần đến người dân chúng tôi rất lo lắng ngập úng sẽ xảy ra. Giống như cách đây 2 năm, nhà tôi ở ngay mặt tiền bờ kênh nhưng phải dùng xuồng để đi lại”, chị Vân cho hay.

Khả năng ngập úng cao

UBND phường 10, TP Vũng Tàu cho biết, những ngày gần đây, cử tri tại địa phương liên tục phản ánh tình trạng rác thải sinh hoạt, vật liệu xây dựng thải ra kênh thoát nước chính (đoạn qua địa bàn phường). Kiểm tra thực tế, phường nhận thấy người dân phản ánh là có thật.

Theo ông Trần Minh Biện, Phó Chủ tịch UBND Phường 10, TP Vũng Tàu, trước mắt phường tổ chức ra quân vớt rác, về lâu dài phải tổ chức nạo vét, khơi thông.

Ông Biện cho biết thêm, những năm trước vào thời điểm này thì đơn vị chống ngập đã tiến hành nạo vét, khơi thông dòng chảy toàn tuyến kênh chính của thành phố. Tuy nhiên, đến nay công việc này chưa được triển khai: “Trong tuần này hoặc tuần sau, UBND phường sẽ mời các phòng, ban chuyên môn của thành phố bàn biện pháp khắc phục. Nếu không có phương án nạo vét dòng kênh kịp thời thì mùa mưa đến khả năng ô nhiễm môi trường và ngập úng rất cao”.

Công ty Cổ phần khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco) cho biết, là đơn vị ký hợp đồng với Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để thực hiện nạo vét kênh chính (TP. Vũng Tàu), hệ thống cống rãnh (giai đoạn 2019-2023) tại các đô thị trên địa bàn tỉnh. Hàng năm vào thời điểm trước mùa mưa, công ty tổ chức diễn tập cho người dân trên địa bàn và người lao động trong công ty về công tác chống ngập úng. Khi có mưa lớn kéo dài, toàn bộ 150 lao động của công ty được điều động đến các điểm ngập úng để vớt rác, khơi thông miệng cống trên các tuyến đường đô thị trong tỉnh.

Vướng cơ chế đặt hàng

Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Giám đốc Xí nghiệp thoát nước Vũng Tàu (thuộc Busadco) cho biết, đến thời điểm này do chưa ký được hợp đồng nạo, vét kênh, mương nên công ty vẫn chưa có phương án, kế hoạch triển khai chống ngập, khi mưa lớn rất khó huy động nhân công, phương tiện.

“Thời điểm hiện nay, công nhân, người lao động đang điều động thực hiện các công trình ở xa, khi xảy ra các trận mưa lớn thì không bố trí được lực lượng trực chống ngập úng trên địa bàn thành phố, do đó nguy cơ ngập úng mùa mưa xảy ra là chắc chắn”, ông Nguyễn Ngọc Ánh cho biết.

Theo Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (đơn vị quản lý vốn, vận hành hệ thống thoát nước đô thị trên địa bàn), Sở đã lập định mức đơn giá và thẩm tra công tác nạo vét cống ngầm bằng thiết bị cụm tời (giai đoạn 2024-2028), tuy nhiên, đến nay chưa được UBND tỉnh phê duyệt đơn giá (dự kiến gần 1.150 tỷ đồng bao gồm: chi phí giám sát, quản lý, đấu thầu... ), công tác này hàng năm thường hoàn thành trong tháng 2. 

Hiện, Sở Xây dựng tiếp tục lập đơn giá và trình UBND tỉnh ban hành, dự kiến sẽ hoàn thành đơn giá trong tháng 5/2024. Do đó, công tác phê duyệt dự toán, kế hoạch đấu thầu, tổ chức lựa chọn nhà thầu quản lý, vận hành hệ thống thoát nước tại các đô thị trên địa bàn tỉnh có thể sẽ kéo dài đến quý 3/2024.

Để đáp ứng yêu cầu cấp bách về thoát nước, chống ngập úng tại các đô thị, từ cuối tháng 2 vừa qua, Sở đã có văn bản gửi Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất thực hiện công tác vận hành hệ thống thoát nước đến hết tháng 7 tới theo hình thức đặt hàng, áp dụng theo đơn giá 2019-2023.

Trong thời gian hoàn thiện thủ tục pháp lý và đấu thầu lựa chọn đơn vị thoát nước giai đoạn 2024-2028, chấp thuận cho Busadco tiến hành nạo vét một số tuyến chính tại các địa bàn có nguy cơ ngập úng cao như: TP Vũng Tàu, thị xã Phú Mỹ và TP Bà Rịa trước mùa mưa 2024 (bắt đầu từ tháng 4/2024).

Tuy nhiên, theo Sở Tài chính tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, việc chống ngập úng (mùa mưa) thì thời điểm hiện tại chưa đủ điều kiện là nhiệm vụ cấp bách. Do đó, đề xuất của ngành xây dựng áp dụng theo đơn giá của giai đoạn 2019-2023 là chưa phù hợp theo Nghị định 32/2019 của Chính phủ quy định là căn cứ đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước.