Xảy ra tai biến sản khoa, Bộ Y tế không bao che
Bộ Y tế không bao che các sở y tế có tai biến sản khoa gây tử vong mẹ, trẻ sơ sinh mà căn cứ vào giám định pháp y để xử lý nghiêm túc.
Sau khi báo chí đưa tin về việc liên tiếp xảy ra các tai biến sản khoa gây tử vong 9 bà mẹ và 6 trẻ sơ sinh, Bộ Y tế đã báo cáo Chính phủ và yêu cầu sở Y tế 7 tỉnh, thành để xảy ra tai biến sản khoa kiểm tra cụ thể từng trường hợp tử vong. Đồng thời, Bộ đã tổ chức các đoàn đi kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn tại các bệnh viện thời gian gần đây đã để xảy ra tai biến sản khoa.
Phóng viên VOV phỏng vấn bác sĩ Nguyễn Duy Khê, Vụ trưởng Vụ Bảo vệ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế) về vấn đề này.
PV: Xin ông cho biết quan điểm của Bộ Y tế khi xử lý những vụ việc tai biến sản khoa, gây tử vong cho bà mẹ và trẻ sơ sinh?
Ông Nguyễn Duy Khê: Dư luận hiện nay cũng có đặt câu hỏi là liệu là Bộ Y tế có bao che cho cán bộ trong ngành hay không? Tôi có thể trả lời là quan điểm của lãnh đạo Bộ Y tế, trong đó Bộ trưởng cũng chỉ đạo là không bao che, các sở y tế ở các địa bàn có tai biến sản khoa gây tử vong mẹ, tử vong trẻ sơ sinh cần nhanh chóng tổ chức các hoạt động chuyên môn căn cứ vào nguyên nhân tử vong của giám định pháp y để xử lý nghiêm túc.
Đối với tất cả các trường hợp tai biến xảy ra và đặc biệt là các trường hợp tai biến nghiêm trọng gây chết mẹ, chết trẻ sơ sinh cũng phải xem xét ngoài các yếu tố bất khả kháng, các nguyên nhân về phía cán bộ do tổ chức bố trí nhân lực chưa hợp lý, thì cũng phải xem xét còn có nguyên nhân nào khác không; ví dụ như thực hiện tốt các quy định về theo dõi cấp cứu sản phụ, các quy chế bệnh viện, nguyên nhân về năng lực, trình độ cán bộ.v.v... Từ đó có các giải pháp can thiệp hiệu quả và toàn diện để hạn chế thấp nhất những tai biến có thể sảy ra.
PV: Có ý kiến cho rằng, giải trình về việc để xảy ra tai biến sản khoa, cơ quan chức năng mới chỉ đề cập lý do thiếu kinh phí đầu tư cho khoa sản chứ chưa tập trung làm rõ trách nhiệmcủa y bác sỹ trong việc chẩn đoán và xử trí. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Ông Nguyễn Duy Khê: Tôi nghĩ là ngân sách để dành cho chăm sóc bà mẹ trẻ em thì đúng là nhà nước cũng rât quan tâm, có kinh phí để dành cho chăm sóc bà mẹ trẻ em, đặc biệt trong lĩnh vực làm mẹ an toàn thông qua chương trình mục tiêu quốc gia trong những năm gần đây thì cũng đã tăng dần hàng năm.
Tuy nhiên để đáp ứng được các nhu cầu ngày càng cao của các tầng lớp nhân dân, chúng tôi cho rằng ngoài yếu tố nguồn lực ngoài ngân sách ra, còn có yếu tố liên quan đến cán bộ cũng là điều rất quan trọng. Ví dụ như hiện nay, các sở y tế thiếu các cán bộ chuyên môn rất trầm trọng ở tuyến xã tuyến huyện, thậm chí có cả ở tuyến tỉnh, không chỉ riêng chuyên ngành y mà kể cả chuyên ngành sản cũng đang thiếu.
Ở một số cơ sở vừa rồi xảy ra tai biến thì một phần cũng là do thiếu cán bộ, trực dày cho nên không đủ sức khỏe cũng như không đủ thời gian theo dõi tốt sản phụ. Đó cũng là một trong những nguyên nhân hoặc do chưa thực hiện tốt theo đúng quy định, các quy trình về chuyên môn kỹ thuật trong chẩn đoán, theo dõi cấp cứu sản khoa. Về nguồn lực, cần bổ sung kịp kinh phí, số lượng cán bộ, đồng thời cũng phải tăng cường nâng cao chất lượng cán bộ đặc biệt là kỹ năng thực hành cũng như về chẩn đoán, xử lý các cấp cứu, hồi sức sản khoa, sơ sinh... đó cũng là điều hết sức quan trọng.
PV: Trước tình trạng tai biến sản khoa liên tiếp xảy ra, Vụ Bảo vệ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em sẽ tham mưu với Bộ Y tế những biện pháp gì để khắc phục tình trạng này?
Ông Nguyễn Duy Khê: Tôi nghĩ rằng bổ sung nguồn nhân lực là hêt sức quan trọng. Ngoài tăng cường đào tạo về chuyên ngành như bác sỹ chuyên khoa 1 chuyên khoa 2, chúng tôi cũng đề xuất Vụ Giáo dục đào đạo ủng hộ tăng cường đào tạo các loại hình là đào tạo bác sỹ chuyên khoa sơ bộ. Thay vì đào tạo chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 rất lâu thì đào tạo chuyên khoa sơ bộ chỉ cần 9 tháng, cũng có thể đảm bảo về chất lượng chuyên môn thay vì ở những nơi không có bác sỹ chuyên khoa mà phải dùng bác sỹ đa khoa ở các khoa sản.
PV: Trong bối cảnh tỷ lệ tai biến sản khoa ở nước ta thuộc diện cao nhất thế giới, ông có khuyến cáo gì đối với phụ nữ mang thai và các thầy thuốc?
Ông Nguyễn Duy Khê: Các bà mẹ nên nhận biết được của việc khám thai định kỳ, hiểu được các dầu hiệu nguy hiểm khi mang thai,thấy được nguy cơ khi đẻ tại nhà nên đi khám thai để có thể phát hiện được những dấu hiệu bất thường.
Tai biến sản khoa xảy ra rất nhanh, diễn biến phức tạp, khó lường nên đối với bác sỹ sản khoa không nên chủ quan mà phải theo dõi sát và tuân thủ nghiêm các quy định, quy trình chuyên môn kỹ thuật mà Bộ Y tế đã ban hành có liên quan đến việc chẩn đoán, theo dõi cấp cứu sản khoa.
PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!