Bài học lịch sử từ chiến thắng Ấp Bắc

Ngày 29/12, tại Thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang, Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Tỉnh ủy Tiền Giang tổ chức hội thảo khoa học “Chiến thắng Ấp Bắc - Tầm vóc, ý nghĩa và bài học lịnh sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ Cứu nước”. Đây là một trong các hoạt động chính kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Ấp Bắc (2/1/1963-2/1/2023) diễn ra tại tỉnh Tiền Giang.

Dự hội thảo có Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng; ông Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, đại diện các Bộ, ngành Trung ương, Quân khu 9, các tướng lĩnh quân đội, các chuyên gia quân sự, cán bộ, lực lượng vũ trang, cựu chiến binh ở các địa phương vùng ĐBSCL, các nhân chứng lịch sử trong trận chiến năm xưa.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nêu rõ: Chiến thắng Ấp Bắc thắng lợi là do sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương mà trực tiếp là Trung ương Cục Miền Nam, Khu ủy khu 8, Tỉnh ủy và Ban quân sự tỉnh Mỹ Tho (nay là Tiền Giang).  

Hội thảo là một trong những hoạt động có ý nghĩa hết sức thiết thực kỉ niệm 60 năm Chiến thắng Ấp Bắc; là dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta ôn lại truyền thống đấu tranh anh dũng của các thế hệ cha anh, tưởng nhớ đến đồng bào, đồng chí đã chiến đấu, hy sinh cho thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Hội thảo sẽ góp phần hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tự tôn dân tộc, ý chí độc lập, tự chủ, và khát vọng hòa bình, nghị lực vượt qua khó khăn, củng cố niềm tin quyết thắng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, rút ra bài học kinh nghiệm có giá trị vận dụng vào thực tiễn sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Chiến thắng Ấp Bắc diễn ra vào ngày 2/1/1963, tại địa bàn Ấp Bắc, thuộc xã Tân Phú, huyện Cai Lậy, tỉnh Mỹ Tho (nay là Thị xã Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) quân và dân ta đã đánh bại chiến thực “ trực thăng vận, thiết xa vận” của Mỹ và Quân đội Sài Gòn, báo động 1 tiếng còi sự sụp đổ của “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ.

Trận Ấp Bắc kéo dài khoảng 20 giờ, từ rạng sáng đến cuối buổi chiều ngày 2/1/1963. Qua 5 đợt tấn công của địch với nhiều phương tiện hiện đại của Mỹ - Quân đội Sài Gòn trang bị như: máy bay, xe tăng, xe bọc thép lội nước, thiết giáp, pháo binh, tàu chiến... cùng với hơn 2.000 binh lính thuộc các đơn vị chủ lực tinh nhuệ gồm: bộ binh, biệt động quân, lính dù, chiếm ưu thế hơn quân ta với tỉ lệ 6/1.

Song với tinh thần chiến đấu dũng cảm, mưu trí, không sợ hy sinh của lực lượng ta gồm: Đại đội 1- Tiểu đoàn 514 Mỹ Tho; Đại đội 1- Tiểu đoàn 261 (Quân khu 8) và 1 trung đội địa phương huyện Châu Thành cùng dân quân du kích địa phương đã lập nên trận đánh vang dội.

Sau một ngày chiến đấu kiên cường, căng thẳng, quyết liệt, quân ta đã tiêu diệt và làm bị thương 450 tên địch (trong đó có 11 cố vấn và nhân viên kỹ thuật Mỹ), bắn rơi 5 máy bay trực thăng, bắn hư hỏng nhiều chiếc khác; phá hủy 3 xe bọc thép M113, đánh chìm 1 tàu chiến trên sông.

Phát biểu tại hội thảo, các đại biểu khẳng định, chiến thắng Ấp Bắc là một điển hình sống động về bài học quý giá “lấy ít thắng nhiều, lấy chiến tranh chính nghĩa thắng chiến tranh phi nghĩa” và khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân của Đảng ta là đúng đắn; quân và dân ta sẽ đánh thắng Mỹ.

Chiến thắng Ấp Bắc đã làm thất bại hoàn toàn chiến thuật “trực thăng vận”, “thiết xa vận”, “bủa lưới, phóng lao” của Mỹ - Quân đội Sài Gòn góp phần làm phá sản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”; cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh cách mạng miền Nam, mở ra phong trào “Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công” trên toàn chiến trường Miền Nam.

Chiến thắng Ấp Bắc đã là mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh cách mạng của nhân dân Mỹ Tho, Tiền Giang nói riêng và khu 8 nói chung, là một sự kiện lịch sử to lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; làm đảo lộn các chiến thuật và chiến lược của đế quốc Mỹ; làm nhụt ý chí xâm lược của kẻ thù, làm lung lay chế độ tay sai Ngô Đình Diệm, gây tiếng vang lớn trên trường quốc tế.

Chiến thắng Ấp Bắc còn thể hiện sự vận dụng tốt nghệ thuật tiến công tổng hợp, kết hợp chặt chẽ giữa tiến công quân sự và chính trị của quân dân ta.

Cựu chiến binh Lê Hồng Lâm, nguyên Tiểu đoàn Phó, Tiểu đoàn 514 - một trong các đơn vị tham gia trận đánh Ấp Bắc chia sẻ, quân và dân ta đánh thắng trận Ấp Bắc coi như chiến thuật “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ áp dụng tại Miền Nam bị bẻ gãy toàn bộ, phá sản "chiến tranh cục bộ” đưa quân Mỹ ồ ạt vào Miền Nam.

"Mặc dù quy mô trận đánh Ấp Bắc không bằng các trận đánh sau này, về không gian, thời gian của trận đánh không phải là lớn lắm, chỉ địa bàn xã Tân Phú nhưng nó làm thất bại chiến thuật lớn của Mỹ ”- ông Lê Hồng Lâm cho biết./.