Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong quá trình triển khai đường lối đối ngoại

Cuốn sách của Tổng Bí thư đã nhìn lại xuyên suốt chiều dài lịch sử dân tộc, đặc biệt là hơn 90 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chỉ rõ chúng ta đã kế thừa, phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu tinh hoa của nhân loại, phát triển trên nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác, Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, để từ đó hình thành nên trường phái đối ngoại, ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh rất đặc sắc, độc đáo, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam". Nhân dịp này phóng viên VOV có cuộc trao đổi với ông Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương về những nội dung quan trọng của cuốn sách.

PV: Thưa ông, sau khi Cuốn sách của Tổng Bí thư được giới thiệu tới đông đảo cán bộ, Đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhiều ý kiến nhận định, Cuốn sách là một công trình đồ sộ nhất, công phu nhất, sinh động nhất, làm rõ bản sắc độc đáo, xuyên suốt của nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam. Điểm nhấn quan trọng của cuốn sách là gì, qua đó đã cho thấy tư tưởng nhất quán và xuyên suốt của Tổng Bí thư về đường lối đối ngoại Việt Nam ra sao?

Ông Lê Hoài Trung: Trước hết là đây là cuốn sách đầu tiên hệ thống hóa những bài viết, bài phát biểu quan trọng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ở các cương vị lãnh đạo khác nhau trong lĩnh vực đối ngoại. Điểm nhấn quan trọng trước hết là qua bài viết ban đầu của Tổng Bí thư trong cuốn sách cũng như qua nhiều bài phát biểu, những bài viết chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình xây dựng và phát triển của đường lối đối ngoại, ngoại giao cây tre Việt Nam rất đặc sắc; thứ hai là những nội dung chính của đường lối đối ngoại của nước ta và thứ ba là qua đó cũng thấy được đóng góp cá nhân của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, người đứng đầu hệ thống chính trị của đất nước ta là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đã cùng với Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định nhiều đường lối, chủ trương, những quyết sách quan trọng và xử lý nhiều vấn đề đối ngoại, từ đó đề ra đường lối đối ngoại và quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam.

PV: Những nội dung chính trong tư tưởng chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được thể hiện trong cuốn sách được xuất bản lần này là gì, thưa ông?

Ông Lê Hoài Trung: Trước hết, chính Tổng Bí thư là người đã khái quát và phát triển về mặt lý luận nêu ra tư tưởng trên cơ sở kế thừa truyền thống của dân tộc ta và tư tưởng Hồ Chí Minh, qua công tác lý luận và thực tiễn đối ngoại để chúng ta xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao toàn diện, hiện đại mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam". Thứ hai, có thể thấy Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hết sức coi trọng công tác đối ngoại, trong các bài phát biểu luôn nhấn mạnh đối với bất kỳ một dân tộc nào trong quá trình hình thành và phát triển đều phải xử lý hai vấn đề đối nội và đối ngoại, nêu rõ công tác đối ngoại không chỉ là sự kéo dài của đối nội mà còn là động lực mạnh mẽ cho quá trình phát triển của đất nước. Vấn đề nữa là tư tưởng của Tổng Bí thư về vấn đề phải làm sao luôn quán triệt đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa đa dạng hóa, Việt Nam là bạn với tất cả nước, là thành viên tích cực trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; kiên định tư tưởng, nguyên tắc xử lý linh hoạt mọi vấn đề phát sinh, luôn nắm chắc tình hình mới, diễn biến rất nhanh chóng của tình hình trong nước và trên thế giới.

Đặc biệt Tổng Bí thư luôn nhấn mạnh, nếu sai về đường lối có thể dẫn đến sai hết tất cả và cũng từ đó đồng chí luôn đặt ra yêu cầu coi trọng việc nghiên cứu, theo dõi tình hình không để bị động bất ngờ và những tư tưởng khác của đồng chí về vấn đề liên quan đến quan hệ với các nước láng giềng, quan hệ với các nước lớn, quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, quan hệ với các đảng cộng sản công nhân quốc tế, nhất là tư tưởng của đồng chí về vấn đề mối quan hệ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân được cụ thể hóa trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 13 đã đề ra là 3 trụ cột đối ngoại và ngoại giao Việt Nam toàn diện hiện đại.

Trong cuốn sách cũng thể hiện thể hiện rõ những đóng góp và tư tưởng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để triển khai xây dựng đường lối đối ngoại trong thời gian tới dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tất nhiên đây mới chỉ là một phần bởi vì hoạt động của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rất phong phú, không chỉ thể hiện qua các bài viết, không chỉ qua các chuyến thăm, các cuộc tiếp xúc đối ngoại mà cả trong quá trình xây dựng lý luận về công tác đối ngoại và xây dựng đường lối đối ngoại.

PV: Vậy ý nghĩa quan trọng của việc ra mắt cuốn sách này đối với những cán bộ công chức viên chức ngành Ngoại giao ra sao trong việc xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam trong thời gian tới thưa ông?

Ông Lê Hoài Trung: Tôi nghĩ rằng, đối với mỗi cán bộ ngoại giao trước hết sẽ hiểu rõ hơn về trường phái ngoại giao đối ngoại của Việt Nam. Đó là trường phái ngoại giao mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói và Đảng ta cũng đã khẳng định mới đây nhất là trong Nghị quyết 34 của Bộ Chính trị về một số định hướng và chủ trương lớn về đối ngoại đó là trường phái đối ngoại, ngoại giao "cây Tre Việt Nam". Chúng ta cũng hiểu hơn về quá trình phát triển của đường lối đó là thực chất, là kế thừa truyền thống của dân tộc ta, trong đó cũng đã phát huy tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dựa trên cơ sở những phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác Lênin và qua thực tiễn quá trình phát triển về mặt lý luận về mặt đối ngoại của chúng ta nên đó chúng ta hiểu hơn về bản sắc đối ngoại. Thứ hai nếu đọc kỹ cuốn sách, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về những ưu tiên trong đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta. Trong đó vấn đề mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh tư tưởng xuyên suốt là đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong quá trình triển khai đối ngoại, là sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ, ngành giữa Trung ương và địa phương, giữa quốc phòng an ninh đối ngoại, tức là trong rất nhiều lĩnh vực.

PV:  Trong bối cảnh tình hình trong nước và thế giới tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, khó đoán định, ông có thể cho biết ý nghĩa quan trọng của việc ra mắt cuốn sách nhằm giúp bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, hội nhập quốc tế của Việt Nam?

Ông Lê Hoài Trung: Cuốn sách đã hệ thống hóa lại những bài viết, những bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ở nhiều cương vị khác nhau, đặc biệt là trên cương vị của Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam từ năm 2011, cũng là thời kỳ mà chúng ta thực hiện cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ tiến lên Chủ nghĩa xã hội bổ sung và điều chỉnh dựa trên Cương lĩnh năm 1991. Điều rất quan trọng cuốn sách cũng là cơ sở để chúng ta thúc đẩy quan hệ với các nước bạn bè quốc tế và đây cũng là một trong những đóng góp của Việt Nam về mặt lý luận đối với trong phong trào cộng sản công nhân quốc tế về một Đảng cộng sản cầm quyền xây dựng và triển khai đường lối đối ngoại, nhất là trong bối cảnh tình hình quốc tế có rất nhiều diễn biến phức tạp.

Một điều rất có ý nghĩa nữa là Cuốn sách sẽ giúp cho các đối tác, bạn bè quốc tế từ các nước phát triển đến bạn bè trong phong trào cộng sản, công nhân quốc tế, các nước hiểu hơn về đường lối đối ngoại của Việt Nam, hiểu hơn về đất nước Việt Nam. Có một nhà lãnh đạo rất có uy tín ở khu vực Đông Nam Á có nói với tôi rằng, khi tôi đến thăm Việt Nam rất mong được tìm hiểu, đọc nhiều hơn các Cuốn sách về các chính sách của Việt Nam. Cho nên tôi nghĩ cuốn sách này có ý nghĩa rất lớn cả về mặt tổng kết và phát triển lý luận cũng như là trong quá trình thực hiện triển khai đường lối đối ngoại cũng như trong công việc chung thì cả trong nước và trong quan hệ quốc tế của chúng ta.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!