Quan hệ Việt Nam-Nhật Bản không ngừng đổi mới và phát triển

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước đến Nhật Bản, ngày 18/3, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến thăm và có bài phát biểu quan trọng trước Quốc hội Nhật Bản - cơ quan lập pháp có lịch sử lâu đời nhất ở Châu Á.

Với tiêu đề “Đổi mới và sáng tạo để thích ứng trong một thế giới đang thay đổi”, bài phát biểu vừa là bức thông điệp khẳng định mong muốn tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác bền vững giữa hai dân tộc Việt Nam và Nhật Bản, vừa nêu bật những đánh giá sâu sắc về tình hình thế giới, khu vực và những xu thế lớn của thời đại, qua đó khẳng định “Đổi mới và sáng tạo để thích ứng trong một thế giới đang thay đổi” là sự lựa chọn tất yếu của mọi quốc gia, dân tộc.

Chủ tịch Thượng viện Nhật Bản chào đón Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam

Trước sự chào đón nồng nhiệt của toàn thể nghị sĩ của thượng viện và hạ viện Nhật Bản, Chủ tịch nước bày tỏ vinh dự được phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản - cơ quan lập pháp có lịch sử lâu đời nhất ở châu Á và đóng vai trò rất quan trọng trong suốt 125 năm lịch sử của đất nước Mặt trời mọc.

Trở lại Nhật Bản sau 3 năm kể từ thảm họa động đất sóng thần tháng 3/2011, Chủ tịch nước cảm nhận sự hồi sinh mạnh mẽ của Nhật Bản thể hiện rõ ý chí quật cường và quyết tâm xây dựng lại quê hương của mỗi người dân Nhật Bản cũng như bản lĩnh, tính kỷ luật và tinh thần tương trợ lẫn nhau của nhân dân Nhật Bản đã khiến cả thế giới cảm phục. Và đặc biệt khi Nhật Bản  đối mặt với thảm họa động đất sóng thần, nhân dân Việt Nam đã luôn sát cánh và coi những mất mát của người dân Nhật Bản như mất mát của chính bản thân mình. 

Chủ tịch nước nhấn mạnh, năm 2013, hai nước đã long trọng kỷ niệm 40 Năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản. Nhưng mối liên hệ lịch sử giữa hai dân tộc chúng ta không phải chỉ mới có 40 năm mà còn lâu hơn thế nhiều. Ngay từ thế kỷ thứ 8, nhà sư Phật Triết từ miền Trung Việt Nam đã sang Nhật Bản truyền đạo và dạy nhạc Lâm Ấp, được dân người địa phương thờ tại Chùa Đại An thành phố Na-ra. Đặc biệt hơn 400 năm trước, các thương nhân Nhật Bản đã đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng khu phố Nhật Bản ở Hội An và đến giao thương tại Phố Hiến...

Chủ tịch Hạ viện Nhật Bản đón Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và phu nhân

Thành công của cuộc Duy tân Minh Trị tại Nhật Bản cuối thế kỷ 19 đã là nguồn cảm hứng cho phong trào Đông Du của một số chí sỹ yêu nước Việt Nam đầu thế kỷ 20, trong đó tình bạn chân thành giữa Phan Bội Châu và Sa-ki-ta-rô A-sa-ba là một biểu tượng đẹp.

 Chủ tịch nước khẳng định: “Thế giới và khu vực của chúng ta đang chứng kiến nhiều thay đổi sâu sắc. Toàn cầu hóa và xu thế liên kết kinh tế đa tầng nấc đang mở ra những cơ hội và triển vọng to lớn cho châu Á - Thái Bình Dương trở thành trung tâm quyền lực mới của thế giới trong thế kỷ 21.

Sau khủng hoảng toàn cầu 2008-2009, khu vực chúng ta vẫn tiếp tục là động lực của phục hồi và tăng trưởng kinh tế thế giới. Đồng thời, chúng ta cũng nhận thấy cả trên thế giới cũng như ở khu vực, tái cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển bền vững, thân thiện với môi trường, trên nền tảng tri thức và công nghệ cao đang trở thành xu thế lớn. Do vậy, “Đổi mới và sáng tạo để thích ứng trong một thế giới đang thay đổi” là sự lựa chọn tất yếu của mọi quốc gia, dân tộc. Nhật Bản và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới, sự phục hồi của Nhật Bản gắn liền với sự thịnh vượng chung của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Việt Nam chúng tôi hết sức hoan nghênh và tiếp tục đặt niềm tin vào thành công của Nhật Bản. Thành công của các bạn cũng là nguồn kinh nghiệm quý báu để Việt Nam tham khảo trong quá trình tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng của mình”. 

Nêu bật những thành tựu trong công cuộc Đổi mới toàn diện trong gần 30 năm qua đã đưa Việt Nam từ một nước thu nhập rất thấp, trở thành một nền kinh tế đang phát triển năng động và là điểm đến đầy triển vọng của các nhà đầu tư. Chủ tịch nước nhấn mạnh, quan hệ giữa hai nước không ngừng đổi mới và phát triển toàn diện trong suốt 40 năm qua. Việt Nam và Nhật Bản đã xác lập khuôn khổ “Quan hệ đối tác chiến lược vì hoà bình và phồn vinh ở châu Á” năm 2009 mở ra chương mới trong quan hệ 2 nước.

“Nhật Bản đã trở thành đối tác hàng đầu và quan trọng trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Việt Nam. Nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) quý báu của Nhật Bản đã được Việt Nam sử dụng rất hiệu quả. Nhiều công trình quan trọng, phục vụ thiết thực đời sống của người dân Việt Nam như hạ tầng giao thông, trường học, bệnh viện, nhà máy, các cảng biển và hàng không… đã trở thành biểu tượng đẹp của sự hợp tác, góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị của nhân dân hai nước chúng ta.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản

Để tiếp tục đẩy mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng, chúng tôi mong đợi sự hợp tác hiệu quả và trợ giúp tích cực của Nhật Bản qua việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý, tăng cường chuyển giao công nghệ, hỗ trợ ODA và lựa chọn Việt Nam như một điểm đến ưu tiên trong làn sóng đầu tư mới, nhất là đối với các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, công nghiệp phụ trợ, công nghệ sau thu hoạch đối với những sản phẩm nông, lâm, thủy sản.

Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để thu hút đầu tư mới của Nhật Bản. Việc Nhật Bản là nước đầu tiên trong nhóm bảy nước công nghiệp hàng đầu (G-7) công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường là sự ghi nhận cụ thể kết quả rất đáng khích lệ của công cuộc đổi mới ở Việt Nam. Chúng tôi mong rằng, Nhật Bản sẽ tiếp tục đồng hành, giúp Việt Nam vững bước tiến lên, vượt qua bẫy thu nhập trung bình, thực hiện thành công mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bên cạnh hợp tác hiệu quả về kinh tế, Chủ tịch nước cũng khẳng định sự phát triển mạnh mẽ của giao lưu nhân dân, của hợp tác trong lĩnh quốc hội, vực văn hóa, du lịch, khoa học-công nghệ, giáo dục đã tạo nên sức sống mạnh mẽ, nền tảng cho quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Thành quả của mối quan hệ đó không chỉ mang lại những lợi ích to lớn, thiết thực cho nhân dân hai nước, mà còn khẳng định một chân lý rằng, tinh thần khoan dung, đối thoại thay cho đối đầu, tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi là sự lựa chọn tốt nhất đối với các quốc gia, dân tộc.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh: “Thế giới chúng ta đang đứng trước các thách thức phức tạp, đa chiều, ngày càng gay gắt, từ các tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển đảo, an ninh hạt nhân, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia cho tới những vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, thiên tai, an ninh nguồn nước… Để vượt qua những thách thức trong một thế giới tùy thuộc lẫn nhau ngày càng cao, cần đổi mới tư duy và cách nhìn nhận đánh giá môi trường chiến lược cũng như phương thức hợp tác và quan hệ giữa các nước. Việt Nam tin rằng, các mục tiêu an ninh, phát triển và vị thế của mỗi quốc gia chỉ đạt được khi mỗi quốc gia gắn vận mệnh của mình với vận mệnh chung của khu vực và thế giới.

Trên tinh thần đó, đối với những vấn đề tranh chấp trên biển, Việt Nam trước sau như một kiên trì nguyên tắc giải quyết bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, tôn trọng độc lập, chủ quyền và lợi ích chính đáng của nhau. Các bên liên quan đều phải kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực. 

Bên cạnh thúc đẩy hợp tác song phương, hai nước chúng ta còn hợp tác tích cực trên nhiều diễn đàn đa phương quan trọng như Liên Hợp Quốc, Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình dương (APEC), Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU), Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+),... Việt Nam ủng hộ Nhật Bản trở thành thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc có vai trò và vị thế xứng đáng trên trường quốc tế, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. Việt Nam đánh giá cao những sáng kiến quan trọng của Nhật Bản nhằm thúc đẩy hợp tác chung duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực, trong đó có sáng kiến về Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng (EAMF).

Việc tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược Nhật Bản - ASEAN có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ ASEAN xây dựng thành công Cộng đồng vào năm 2015 và phát huy vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực. Việt Nam sẽ làm hết sức mình để góp phần vào việc thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Nhật Bản cùng hướng tới một khu vực hòa bình, ổn định và phồn vinh.

Tôi cho rằng, sự tin cậy về chính trị, sự tương đồng và gắn kết về văn hóa giữa hai dân tộc cũng như những thành quả đầy ấn tượng của hợp tác bền bỉ trong suốt 40 năm qua là nền tảng vững chắc và động lực mạnh mẽ để đưa quan hệ song phương tiếp tục phát triển lên một tầm cao mới, hướng tới tương lai tốt đẹp của mối quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng”.

Trước đó, sáng 18/3, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có cuộc gặp riêng với Chủ tịch Hạ viện  Bunmei Ibuki và Chủ tịch Thượng viện Ma-sa-a-ki I-a-ma-da-ki.

Tại các cuộc gặp gỡ, Chủ tịch nước bày tỏ vinh dự trong chuyến thăm cấp Nhà nước Nhật Bản lần này được có dịp đến thăm và phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản. Chủ tịch nước cảm ơn tình cảm của các vị Chủ tịch Hạ viện và Thượng viện Nhật Bản dành cho đất nước và nhân dân Việt Nam, cũng như sự quan tâm thúc đẩy giao lưu giữa Quốc hội hai nước. Chủ tịch nước bày tỏ tin tưởng rằng, trên cương vị và trọng trách của mình, hai vị Chủ tịch sẽ tiếp tục đóng góp cho việc tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước nói chung và quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Nhật Bản nói riêng, nhất là trong việc chia sẻ kinh nghiệm về hoạt động lập pháp, giám sát, thúc đẩy thực hiện các thỏa thuận cũng như sự tăng cường giao lưu giữa các nghị sĩ hai nước, đặc biệt là các nghị sĩ trẻ../.