"Để lọt tội phạm sẽ làm giảm lòng tin của nhân dân"

Sáng 15/1, tại Hà Nội, ngành kiểm sát nhân dân đã tổng kết công tác năm 2012 và triển khai nhiệm vụ công tác kiểm sát năm 2013. Tới dự có Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình; cùng đại diện các Bộ, ngành và lãnh đạo Viện kiểm sát trong cả nước.

Năm 2012 là năm có nhiều khó khăn thách thức, nhất là trong điều kiện hội nhập với những khó khăn của nền kinh tế đã tác động không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự, làm tăng nhiều loại tội phạm và xuất hiện những loại tội phạm mới, tội phạm có yếu tố nước ngoài, tính chất tội phạm ngày càng nghiêm trọng hơn, nổi lên là tội phạm trong lĩnh vực tín dụng, ngân hàng, tội phạm về ma túy, tội chống người thi hành công vụ.

Trước tình hình như vậy, năm qua, ngành kiểm sát đã đẩy mạnh thực hiện chủ trương “Đổi mới, chất lượng, kỷ cương, hướng về cơ sở” nhằm tạo sự đột phá, từng bước đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế.

Năm 2012, toàn ngành đã thụ lý kiểm sát 92.335 tin báo, tố giác tội phạm tăng 8,5%. Qua kiểm sát đã yêu cầu khởi tố 442 vụ, tăng 40,8%, yêu cầu điều tra 70 vụ, tăng 94.4%. Viện kiểm sát các cấp bằng nhiều biện pháp đã tăng cường trách nhiệm công tố, gắn công tố với hoạt động điều tra, kiểm sát chặt chẽ các hoạt động điều tra, do đó năm 2012, toàn ngành thụ lý giải quyết hơn 68.600 vụ, tỷ lệ truy tố đạt 99,3%, đặc biệt là số vụ án, bị can phải đình chỉ điều tra, tạm đình chỉ điều tra giảm đáng kể.

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang biểu dương những kết quả nổi bật mà ngành kiểm sát nhân dân đã đạt được trong năm 2012, nhất là đã góp phần kiềm chế sự gia tăng tội phạm, đảm bảo công bằng, dân chủ, nghiêm minh; cùng với các cấp, các ngành giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và cuộc sống yên bình của nhân dân.

Bên cạnh đó, Chủ tịch nước cũng chỉ ra những hạn chế, yếu kém cần phải khắc phục như: Việc thực hiện kiểm sát các hoạt động điều tra chưa chặt chẽ và thực hành quyền công tố còn một số hạn chế nên còn bỏ lọt tội phạm, vẫn còn xảy ra một số trường hợp bị oan sai; chất lượng tranh tụng tại phiên tòa của một số kiểm sát viên còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách tư pháp; việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp (nhất là về dân sự, hành chính) còn chậm, tỷ lệ giải quyết thấp; một số kiểm sát viên, cán bộ trong ngành vi phạm phẩm chất đạo đức, nghiệp vụ chuyên môn đã bị xử lý kỷ luật hành chính hoặc hình sự, làm ảnh hưởng đến uy tín của ngành...

Chủ tịch nước nhấn mạnh, năm 2013, nước ta vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đó là: kinh tế thế giới phục hồi chậm có thể tác động nhất định đến kinh tế nước ta. Ở trong nước, kinh tế vĩ mô chưa vững chắc, khu vực doanh nghiệp còn hết sức khó khăn, quản lý Nhà nước còn nhiều bất cập; một bộ phận cán bộ, công chức năng lực và tinh thần trách nhiệm kém, tình trạng sa sút về phẩm chất đạo đức cùng với nạn tham nhũng, lãng phí chưa được ngăn chặn, các loại tội phạm vẫn gia tăng và diễn biến phức tạp, một số thế lực bên ngoài vẫn luôn tìm cách gây mất ổn định chính trị - xã hội và đe dọa chủ quyền lãnh thổ.

Trong bối cảnh đó, để thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ của ngành kiểm sát nhân dân hết sức nặng nề, trước hết cần thực hiện tốt công tác cải cách tư pháp; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm sát; mở rộng hợp tác quốc tế; xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với các cơ quan tổ chức có liên quan, đặc biệt là thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát tư pháp.

Chủ tịch nước nhấn mạnh: Những năm qua ngành Kiểm sát đã có nhiều cố gắng chống oan, sai, do đó, số người bị bắt giữ, khởi tố phải đình chỉ điều tra vì không phạm tội hoặc tòa án tuyên bị cáo không phạm tội giảm nhiều và chiếm tỷ lệ thấp, nhưng cần tiếp tục cố gắng hơn nữa. Trong đấu tranh phòng chống tội phạm, yêu cầu chống oan, sai và chống bỏ lọt tội phạm cần phải được đặt ra và chấp hành nghiêm ngặt ngang nhau.

Viện kiểm sát cần phải kiên quyết, công tâm và bản lĩnh hơn nữa, bảo đảm việc tuân theo pháp luật được thực hiện nghiêm túc ở tất cả các giai đoạn tố tụng và với bất kỳ ai vi phạm pháp luật. Muốn vậy, việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm đòi hỏi mỗi cấp kiểm sát phải phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra, đổi mới và chuyên nghiệp hơn nữa.

Để lọt tội phạm không chỉ đe dọa cuộc sống bình yên của nhân dân, làm mất ổn định xã hội mà còn giảm niềm tin của nhân dân với các cơ quan pháp luật, trong đó có Viện kiểm sát. Vi phạm bắt oan, sai cũng làm mất lòng tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật.

“Cùng với trách nhiệm công tố, các đồng chí phải làm tốt công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp để chấn chỉnh kịp thời các vi phạm, giúp cho các cơ quan tư pháp thận trọng, khách quan, tuân thủ pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án để nhân dân tin tưởng vững chắc vào nền công lý của đất nước”, Chủ tịch nước chỉ rõ.

Chủ tịch nước cũng đề nghị, hiện nay, chúng ta đang tiến hành sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992, do đó, ngành kiểm sát cần thảo luận, có ý kiến đóng góp xác đáng cho dự thảo; đồng thời theo sự phân công của Quốc hội, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật về tư pháp đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, chặt chẽ và thuận tiện, bảo đảm sự tham gia và giám sát của nhân dân đối với các hoạt động tư pháp; hoàn thiện cơ sở pháp lý để Viện kiểm sát thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, xây dựng Viện kiểm sát thực sự trở thành một thiết chế hữu hiệu trong việc kiểm soát việc thực hiện quyền lực Nhà nước./.