Nhất trí không tử hình tội tham ô tài sản nếu khắc phục hậu quả

Trình bày Báo cáo xin ý kiến Ủy ban thường vụ Quốc hội về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi), sáng 14/9, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho biết, nhiều ý kiến đề nghị bỏ điểm c khoản 3 Điều 39, vì quy định không thi hành án tử hình đối với người phạm tội vì mục đích kinh tế nếu sau khi bị kết án đã khắc phục hậu quả, dễ dẫn tới hiểu là dùng tiền để thoát án tử hình. 

Đa số ý kiến Thường trực Uỷ ban Tư pháp cho rằng, quy định loại tội phạm “có mục đích kinh tế” là không rõ, cần phải quy định cụ thể hơn và người phạm tội này phải hội đủ nhiều yếu tố mới có thể được xem xét không thi hành án tử hình.

Theo đó, đề nghị chỉnh lý lại điểm này như sau: “Người bị kết án tử hình về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội tham ô tài sản hoặc tội nhận hối lộ đã chủ động khắc phục cơ bản hậu quả của tội phạm do mình gây ra, hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.

Thảo luận về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho rằng không nên áp dụng quy định với “tội nhận hối lộ” như phương án trên vì nhận hố lộ là rất nghiêm trọng, là hành vi chủ động để tham nhũng.

Ông Hà Hùng Cường đồng ý xem xét không thi hành án tử hình với tội tham ô tài sản vì tham ô có rất nhiều hình thức, có trường hợp lợi dụng sơ hở trong quản lý nhà nước để tham ô, chứ bản chất không phải chủ động tham nhũng.

Cho rằng cách lập luận về hình phạt tử hình chưa thực sự thuyết phục nhưng Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng nhấn mạnh tinh thần xây dựng luật vẫn là bớt hình phạt tử hình.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng

Đồng ý với ý kiến của Bộ trưởng Hà Hùng Cường, Chủ tịch Quốc hội đề nghị không quy định xem xét không tử hình với tội nhận hối lộ. Tuy nhiên, mức tiền nhận hối lộ bao nhiêu thì phải chịu trách nhiệm hình sự cần nghiên cứu cho phù hợp hơn.

Chủ tịch Quốc hội cũng đồng tình với quy định không thi hành hình phạt tử hình đối với người từ 75 tuổi trở lên vì tính nhân đạo và hội nhập quốc tế. Đối tượng này dù thoát án tử nhưng vẫn phải nhận án tù dài hạn, chung thân chứ không phải được tha bổng. Ý kiến nhân dân cũng cơ bản tán thành về nội dung này.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết đa số đại biểu Quốc hội cũng như trong Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với hướng giảm tử hình trên 3 phương diện: Giảm hình phạt ở một số tội; quy định khung định lượng theo hướng nâng lên trong các tội để giảm hình phạt tử hình và không không áp dụng hình phạt tử hình với phụ nữ nuôi con nhỏ dưới 36 tháng, phụ nữ có thai và người phạm tội từ 75 tuổi.

Tuy nhiên, việc bỏ hình phạt tử hình với tội phạm chiến tranh như diệt chủng cần nghiên cứu quy định cụ thể hơn. Bởi luật quy định tội giết người bị xử cao nhất là tử hình trong khi diệt chủng là giết nhiều người, giết dân thường... lại không có hình phạt tử hình là không nhất quán về chính sách hình sự. 

Với tội phạm có mục đích kinh tế, ông Uông Chu Lưu cho biết người bị tuyên tử hình về tội tham ô tài sản khi khắc phục cơ bản hậu quả và lập công lớn thì có thể xem xét không thi hành án tử hình nhưng vẫn chịu án tù dài hạn, chung thân. Còn với tội nhận hối lộ thì không nên đề cập./.