Trẻ em chịu trách nhiệm hình sự nếu cố ý phạm tội rất nghiêm trọng?
VOV.VN - Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Bắt đầu ngày làm việc thứ hai của kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, sáng 21/10, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi).
Bỏ tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng
Theo Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long, tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông (Điều 292) là một trong 10 tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông. Đối tượng bị xâm hại là an toàn công cộng, trật tự công cộng.
 |
| Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long |
Tờ trình cho biết, nội dung quy định về cấu thành tội phạm này không phản ánh rõ mối nguy hại cho an toàn công cộng, trật tự công cộng.
“Thực chất đây là cấu thành tội “kinh doanh trái phép" trên môi trường mạng và xét về bản chất thì đây là một tội phạm về kinh tế”, ông Lê Thành Long cho biết.
Trong điều 292, chỉ đề cập một số nghề, trong khi đó trong danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện là 267 ngành nghề.
Chính vì vậy sẽ tạo sự bất bình đẳng khi chỉ những lĩnh vực kinh doanh được nêu tại điều 292 thì bị xử lý hình sự, còn không được nêu thì không bị xử lý. “Như vậy là có sự bất bình đẳng và thiếu nhất quán”, Bộ trưởng trình bày.
Bộ trưởng cho rằng, trong bối cảnh Bộ luật hình sự 2015 bãi bỏ tội kinh doanh trái phép thì cần thiết bãi bỏ điều 292 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi).
Bên cạnh đó là tăng cường các biện pháp quản lý Nhà nước và nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính đối với các vi phạm trong lĩnh vực này.
“Trên tinh thần đó, dự thảo Luật đề xuất phương án bãi bỏ điều 292 về tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông”, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết.
Trong quá trình xây dựng dự án Luật cũng có ý kiến cho rằng, việc BLHS năm 2015 quy định ở Điều 292 là cần thiết nhằm góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh trên môi trường mạng; góp phần tăng cường sự quản lý của Nhà nước trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, cần xem xét thu hẹp phạm vi của tội phạm này cho phù hợp hơn, ít nhất là phải bao quát được hành vi kinh doanh sàn vàng trái phép hoặc kinh doanh đa cấp trái phép trên mạng, thu lợi bất chính lớn.
Cố ý phạm tội trẻ em vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự
Trình bày tờ trình của Chính phủ, ông Lê Thành Long tiếp tục cho biết, trong quá trình soạn thảo, góp ý, đa số ý kiến thể hiện sự tán thành với nhiều nội dung của dự thảo Luật. Tuy nhiên, còn có ý kiến khác nhau về một số vấn đề quan trọng.
Vấn đề mà Chính phủ xin ý kiến của Quốc hội là việc liên quan đến trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi vì còn nhiều ý kiến khác nhau.
Ở độ tuổi này, vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự cả đối với tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng như tội: Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, hiếp dâm, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản.
Do vậy, ý kiến này đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 2, điều 12 của BLHS năm 2015 theo hướng người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng như tinh thần quy định của BLHS năm 1999 nhưng trong phạm vi những tội danh cụ thể được liệt kê tại khoản 2, điều 12 của BLHS năm 2015.
Loại ý kiến thứ hai cho rằng, đây là chính sách mới, được Quốc hội khóa XIII thông qua, vì vậy, không nên đặt vấn đề sửa đổi, bổ sung quy định này.
Bộ trưởng Lê Thành Long cho hay, Chính phủ nhận thấy, về cơ bản khoản 2, điều 12 của BLHS năm 2015 đã kế thừa chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước trong việc xử lý hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội được ghi nhận trong BLHS năm 1999. Điều 12 đồng thời, cụ thể hóa thêm một bước theo hướng thu hẹp phạm vi xử lý hình sự đối với đối tượng này.
Tuy nhiên, có 3 trường hợp mở rộng hơn phạm vi trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi so với quy định của BLHS năm 1999. Đối tượng này phải chịu trách nhiệm hình sự cả đối với tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng thuộc 3 tội danh: Cố ý gây thương tích, hiếp dâm, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản.
Nhìn trong tổng thể chính sách xử lý hình sự thì quy định này chưa thể hiện nhất quán chủ trương nhân đạo hóa trong chính sách hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Theo quan điểm của Chính phủ, xử lý hình sự đối với độ tuổi này cần được sửa đổi để khắc phục bất cập này trên nguyên tắc tiếp tục kế thừa chính sách hình sự nhân đạo của BLHS năm 2015 đối với người dưới 18 tuổi, đồng thời làm sâu sắc thêm chính sách nhân đạo và tính nhất quán trong chính sách xử lý trên tinh thần bảo đảm lợi ích tốt nhất cho các em.
Cụ thể, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong các tội danh cụ thể được liệt kê tại khoản 2 Điều 12 của BLHS năm 2015./.
Xử phúc thẩm vụ án “cướp bánh mì”: Tòa tuyên miễn TNHS cho 2 bị cáo
