Thủ tướng Phạm Minh Chính: Tuyên Quang cần gỡ "nút thắt" hạ tầng để phát triển bứt phá

Sáng 25/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm việc trực tuyến với lãnh đạo tỉnh Tuyên Quang về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, một số nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới và một số đề xuất, kiến nghị của tỉnh.

Cùng dự cuộc làm việc có Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Tại cuộc làm việc, các đại biểu đã phân tích làm rõ hơn về các tiềm năng, lợi thế và những khó khăn, thách thức, nhất là những “nút thắt” phát triển của Tuyên Quang, trả lời các kiến nghị và gợi mở một số định hướng cho địa phương. Theo đó, Tuyên Quang có tiềm năng về phát triển thuỷ điện, công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng, có nhiều thuận lợi trong phát triển nhiều loại hình du lịch…Tuy nhiên, theo Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Chẩu Văn Lâm thì tỉnh vẫn chưa phát triển bứt phá tương xứng với tiềm năng, thế mạnh.

Lắng nghe báo cáo của tỉnh, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu lãnh đạo Tuyên Quang trình chiếu bản đồ cùng thuyết minh cụ thể để các đại biểu có thêm căn cứ xác định các định hướng, ý tưởng phát triển thời gian tới, đặc biệt là trong kết nối hạ tầng giao thông liên vùng.

Cùng với đó, Thủ tướng dành nhiều thời gian tìm hiểu về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Tuyên Quang. Ông đánh giá cao việc tỉnh đã cân đối khoảng một nửa số vốn ngân sách địa phương để dồn lực cho hai dự án hạ tầng giao thông trọng điểm (cao tốc Phú Thọ-Tuyên Quang kết nối với cao tốc Nội Bài-Lào Cai và cao tốc Tuyên Quang-Hà Giang).

Sớm đầu tư cao tốc Phú Thọ-Tuyên Quang, gỡ điểm nghẽn hạ tầng

Báo cáo của Tuyên Quang và ý kiến các bộ ngành đánh giá, giai đoạn 2016-2020, tỉnh Tuyên Quang đã có bước phát triển mạnh trên nhiều lĩnh vực. Tỉnh duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) hằng năm đạt 6,45%/năm. Năm 2021, tỉnh đạt những kết quả đáng ghi nhận trong phòng chống dịch, không phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16. GRDP năm 2021 ước đạt 5,67%; thu ngân sách nhà nước vượt kế hoạch. Giải ngân vốn đầu tư công trong 11 tháng đạt 84,62% kế hoạch. Xuất khẩu tăng đột biến (49,8% so với cùng kỳ), vượt kế hoạch 11,3%.

Phát biểu kết luận, Thủ tướng cơ bản đồng tình với các báo cáo và ý kiến tại cuộc làm việc. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao, biểu dương nỗ lực của các cấp ủy đảng, chính quyền, nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang và những thành tựu quan trọng tỉnh đã đạt được, đóng góp tích cực vào thành tựu chung của cả nước.

Người đứng đầu Chính phủ  phân tích thêm một số đặc điểm của Tuyên Quang - một tỉnh miền núi phía bắc còn nghèo, quy mô kinh tế nhỏ, thu ngân sách đứng thứ 59 trên cả nước. Ngoài tiềm năng các đại biểu đã phân tích, tỉnh còn có thế mạnh về đa dạng sinh học, tỉ lệ bao phủ rừng tốt. Tỉnh có 22 dân tộc anh em luôn đoàn kết, thống nhất, có truyền thống văn hóa, lịch sử, cách mạng rất đáng tự hào, là nơi diễn ra Đại hội Đảng lần thứ II năm 1951.

Năm 2021, tình hình kinh tế - xã hội đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, đến thời điểm này đã có 17/20 chỉ tiêu hoàn thành. Văn hóa xã hội được quan tâm, chú trọng, nhất là bảo tồn các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, giá trị văn hóa truyền thống. Công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị được quan tâm, có nhiều tiến bộ; niềm tin của nhân dân được củng cố và tăng cường. Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, xây dựng Chính phủ điện tử có nhiều chuyển biến tích cực, chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI) thuộc nhóm các địa phương có chỉ số cao nhất. Tỉnh tạo việc làm 22.000 người lao động, tăng 4,7% so với năm ngoái. Tuyên Quang làm tốt công tác dân tộc, tôn giáo, quốc phòng an ninh được bảo đảm, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Tuy nhiên, tỉnh chưa phát triển nhanh và bền vững. Tiềm năng và mong muốn lớn nhưng cơ chế, chính sách còn hạn hẹp, nguồn lực có hạn. Năng lực cạnh tranh chưa cao, chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) năm 2020 xếp thứ 35/63; chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan (SIPAS) đứng thứ 49/63.

Hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông còn rất khó khăn vì chỉ có đường bộ. Giao thông vẫn là điểm nghẽn, nút thắt lớn nhất với sự phát triển của Tuyên Quang. Hạ tầng y tế, giáo dục, đời sống đồng bào vùng sâu vùng xa còn nhiều khó khăn. Hạ tầng chuyển đổi số chưa đáp ứng yêu cầu. Khai thác tài nguyên đất chưa thực sự hiệu quả. Cân đối ngân sách còn phụ thuộc ngân sách Trung ương.

Cần tiêm vaccine nhanh hơn cho người dân, ổn định sản xuất

Về nhiệm vụ sắp tới, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đã xác định rất rõ những định hướng, giải pháp lớn, Thủ tướng nhấn mạnh thêm một số nội dung cần tập trung trong năm bản lề 2022 và thời gian tiếp theo.

Thứ nhất, trên nền tảng những thành tích cơ bản của năm 2021, tỉnh cần cố gắng nhiều hơn nữa, phát huy thật tốt những kết quả đạt được, khắc phục bằng được những hạn chế, bất cập, yếu kém. 

Thứ hai, quán triệt và thực hiện nghiêm túc, thiết thực, hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, cụ thể hóa đường lối Đại hội XIII trong thực hiện các nhiệm vụ, nhất là trong triển khai 3 khâu đột phá chiến lược, 6 nhiệm vụ trọng tâm, 12 nhóm giải pháp lớn trên cơ sở bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, nghiên cứu, lựa chọn những nhiệm vụ vừa sức, khả thi, có trọng tâm, trọng điểm, phát huy hiệu quả cao.

Thứ ba, phải phòng chống dịch hiệu quả, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Thủ tướng lưu ý tỉnh cần chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành mục tiêu tiêm vaccine, tiêm vaccine nhanh hơn mục tiêu Chính phủ đề ra, thực hiện tốt các trụ cột, công thức phòng chống dịch, tự tin mở cửa, bình tĩnh xử lý các vấn đề liên quan tới dịch bệnh.

Thứ tư, tập trung hoàn thiện quy hoạch tỉnh, hoàn thành trong quý I/2022 để xác định và phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh; chỉ ra và khắc phục được các khó khăn, thách thức, mâu thuẫn. Quy hoạch phải bám sát tình hình, điều kiện địa phương để có đề án, dự án tốt, từ đó thu hút nhà đầu tư tốt, mang lại hiệu quả cao; giải bài toán quy hoạch kết hợp với phát huy mạnh đại đoàn kết, truyền thống văn hóa, lịch sử, cách mạng để phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng lưu ý, quy hoạch phải phát huy được các thế mạnh về rừng, đất, đa dạng sinh học, truyền thống văn hóa, lịch sử, cách mạng, các danh lam thắng cảnh…; quy hoạch tốt, hạ tầng tốt sẽ mở ra không gian phát triển mới để thúc đẩy công nghiệp, dịch vụ, du lịch, nông nghiệp, lâm nghiệp.

Thứ năm, Thủ tướng nêu một số giải pháp để giải quyết vấn đề nguồn lực. Theo đó, ngoài nguồn vốn Trung ương, phải phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, dựa vào trí tuệ con người, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để tạo động lực phát triển mới, tăng năng suất lao động. Cùng với đó, khai thác hiệu quả nguồn lực tự nhiên. Về nguồn lực tài chính, cần đẩy mạnh hợp tác công tư, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội. Nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách để khai thông các nguồn lực. Cuối cùng, tăng cường phối hợp, hỗ trợ giữa các bộ ngành, địa phương để tranh thủ các nguồn lực phát triển.

Thứ sáu, đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải thiện các chỉ số về cải cách hành chính và chỉ số hài lòng của người dân, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh.

Thứ bảy, lưu ý công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng xã hội, nhất là hạ tầng y tế, giáo dục, văn hóa để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, sức khỏe của nhân dân, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực, phát huy bản sắc văn hóa đặc thù và truyền thống lịch sử, cách mạng, khai thác được điều kiện thiên nhiên ở các vùng sâu, vùng xa… 

Thứ tám, coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên, xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, nhất là người đứng đầu, tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả các nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Trung ương về các vấn đề này. Góp phần cùng cả nước bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững ổn định chính trị, trật tự xã hội, an ninh, an toàn, an dân.

Thủ tướng lưu ý thêm, việc triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn cần phải có trọng tâm, trọng điểm, tránh manh mún, dàn trải, kéo dài. Điều này đòi hỏi quyết tâm chính trị, sự thống nhất rất cao, Tuyên Quang phải cố gắng, chọn lọc các dự án trọng điểm, khả thi để triển khai, các bộ ngành cùng chung tay, chung sức với Tuyên Quang. 

Trong nhiệm kỳ trước, Chính phủ đã chỉ đạo giảm rất mạnh số vốn đầu tư công trung hạn (từ khoảng hơn 20.000 dự án trong nhiệm kỳ trước nữa xuống khoảng 10.000 dự án); trong nhiệm kỳ này, Thủ tướng đã chỉ đạo rất quyết liệt để tiếp tục giảm số dự án xuống dưới 5.000 với tinh thần đầu tư công phải “ra tấm, ra món”. “Nếu đầu tư dàn trải thì thời gian kéo dài, vốn đội lên, làm sao ICOR không cao, làm sao hiệu quả không thấp”, Thủ tướng chia sẻ. Cùng với đó, phải đẩy mạnh phòng chống sai phạm, tham nhũng, tiêu cực, lãnh phí trong đầu tư công.

Thủ tướng phân tích, nếu Tuyên Quang dồn lực phát triển được hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng số, hạ tầng y tế, văn hóa, giáo dục, cộng với phát triển nguồn nhân lực, phát huy được truyền thống, tinh thần đoàn kết, thống nhất thì Tuyên Quang sẽ tự phát triển. Theo các đại biểu, tuyến cao tốc Tuyên Quang-Phú Thọ mới khởi công, đã có thêm nhiều nhà đầu tư tìm hiểu cơ hội ở Tuyên Quang.

Thủ tướng cũng chia sẻ, các địa phương cần phát triển hạ tầng để thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, thu hút nhân lực đến làm việc và cư dân tới sinh sống…, khi đó lĩnh vực bất động sản và các khu đô thị sẽ phát triển bền vững. Ông cho rằng, những vị trí đẹp phải quy hoạch dành cho dịch vụ, sản xuất, kinh doanh để phát triển bền vững, tạo nguồn thu lâu dài, “thu suốt đời, thu nhiều đời”, không nên chỉ tính tới nguồn thu trước mắt từ bất động sản...

Về các kiến nghị của tỉnh, Thủ tướng nêu rõ quan điểm phải xử lý các vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách để Tuyên Quang phát huy tinh thần tự lực, tự cường vươn lên, phát triển, lấy nội lực là quyết định, cơ bản, chiến lược, lâu dài, ngoại lực là quan trọng và đột phá.

Với đề nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường cao tốc Tuyên Quang-Phú Thọ, Thủ tướng nêu rõ, đây là công trình trọng điểm, tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với các bộ và cơ quan liên quan tập trung triển khai, nỗ lực hoàn thành trong năm 2023. Thủ tướng giao các bộ, ngành nghiên cứu việc hỗ trợ một phần kinh phí bổ sung cho dự án, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định theo quy định.

Về đề nghị đầu tư dự án cao tốc Tuyên Quang-Hà Giang, Tuyên Quang đã chủ động đề nghị bố trí khoảng 1.416 tỷ đồng từ ngân sách địa phương của 2 tỉnh này. Thủ tướng cho biết, hiện Chính phủ đang trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt chương trình phục hồi phát triển kinh tế-xã hội, trong đó có đề xuất bố trí vốn ngân sách Trung ương đầu tư dự án tuyến cao tốc Tuyên Quang-Hà Giang. Thủ tướng yêu cầu tỉnh cần chuẩn bị sẵn sàng để triển khai thật nhanh nếu được phê duyệt.

Thủ tướng nêu rõ, một buổi làm việc không thể giải quyết được tất cả các vấn đề đặt ra, nhưng Thông báo kết luận của cuộc họp phải nêu được giải pháp, mục tiêu, lộ trình, thời hạn cụ thể, rõ ràng, khả thi, hiệu quả, giải quyết dứt điểm một số việc cho địa phương. Thủ tướng yêu cầu Tuyên Quang phải đạt kết quả năm 2022 tốt hơn năm 2021, nhiệm kỳ này tốt hơn nhiệm kỳ trước, nhân dân ngày càng được thụ hưởng nhiều thành quả của sự phát triển./.