Tổng Bí thư dự 60 năm thành lập Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam

Sáng 2/12 tại Hà Nội, Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 60 năm thành lập. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới dự và phát biểu tại buổi lễ. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng gửi lẵng hoa chúc mừng.

Dự Lễ kỷ niệm còn có các đồng chí Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Trần Quốc Vượng, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương; Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và nhiều đồng chí Lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố trong cả nước, các vị khách quốc tế cùng các thế hệ cán bộ, nhân viên qua các thời kỳ.     

Cách đây trong 60 năm, ngày 2/12/1953, giữa lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang ở giai đoạn quyết liệt, với tầm nhìn xa rộng, chuẩn bị cho công cuộc xây dựng, phát triển đất nước sau hòa bình, Đảng ta đã quyết định thành lập Ban nghiên cứu lịch sử, địa lý, văn học, tiền thân của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam ngày nay.

Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam phát biểu tại Lễ kỷ niệm

Đọc Diễn văn tại Lễ kỷ niệm, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thắng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cho biết: trải qua 60 năm xây dựng và phát triển đến nay, hệ thống tổ chức của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã tương đối hoàn chỉnh với 35 viện và trung tâm nghiên cứu chuyên ngành, tạp chí, nhà xuất bản, bảo tàng, học viện... với đội ngũ cán bộ nghiên cứu gần 2000 người.

Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã có quan hệ hợp tác nghiên cứu, đào tạo cán bộ, trao đổi thông tin khoa học với hơn 50 nước và các tổ chức khoa học xã hội trên thế giới. Viện đã công bố hàng chục nghìn công trình, bài báo khoa học trên các tạp chí trong và ngoài nước, hơn bảy nghìn đầu sách, trong đó có 20 công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, 24 công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng Nhà nước. Viện đã vinh dự được trao tặng những phần thưởng cao quí của Đảng, Nhà nước như: Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao Vàng.

Tổng Bí thư thăm Phòng truyền thống của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, trong suốt 60 năm phát triển và trưởng thành, vượt lên muôn vàn khó khăn, thử thách, bằng trí tuệ và niềm say mê khoa học cũng như ý thức trách nhiệm cao đối với nhân dân, đất nước, các thế hệ lãnh đạo, cán bộ khoa học, viên chức của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã đoàn kết đồng lòng, đồng tâm hiệp lực và phát huy cao độ tinh thần lao động sáng tạo, đưa khoa học xã hội nước nhà từng bước phát triển, bắt kịp những vấn đề của thời đại, đóng góp tích cực vào sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc trước đây cũng như trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay; xây dựng Viện xứng đáng là một cơ quan nghiên cứu xã hội đầu ngành của cả nước.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, cùng với việc tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu cơ bản, Viện đã luôn coi trọng và đẩy mạnh nghiên cứu triển khai và tư vấn chính sách, tập trung vào những vấn đề  lý luận và thực tiễn quan trọng của đất nước. Những kết quả nghiên cứu đó đã góp phần vào việc nâng cao nhận thức ngày càng sâu sắc, sáng tỏ hơn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta cũng như nhiều vấn đề quan trọng thuộc về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; góp phần làm rõ lịch sử hình thành, phát triển của dân tộc, đất nước, con người Việt Nam, các giá trị và bản sắc văn hóa của dân tộc; khẳng định chủ quyền quốc gia và sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam qua các thời kỳ

Tổng Bí thư cũng nhất trí đánh giá của Viện về những hạn chế, bất cập như chưa có nhiều công trình có giá trị sáng tạo cao; chưa lý giải sâu sắc và thuyết phục một số vấn đề lý luận và thực tiễn của công cuộc đổi mới, xây dựng xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế; còn thiếu những bộ sách, những tổng tập trọng điểm để góp phần nâng cao dân trí, làm rõ giá trị và phẩm cách Việt Nam trong cộng đồng thế giới.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: tình hình trong nước và thế giới đang đặt ra những yêu cầu mới đối với khoa học xã hội và nhân văn, nhiều vấn đề lý luận cơ bản về sự phát triển của đất nước đang cần tiếp tục được làm sáng tỏ, cần có câu trả lời chính xác, trước hết là từ những người làm công tác khoa học xã hội. Đây không chỉ là nhiệm vụ khoa học mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng đặt ra đối với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

Về công tác nghiên cứu, một mặt cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu các lĩnh vực cụ thể, chuyên ngành của khoa học xã hội, kết hợp nghiên cứu cơ bản, hàn lâm với nghiên cứu triển khai, ứng dụng; nghiên cứu đa ngành và nghiên cứu liên ngành; nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng, từ kinh tế, chính trị, triết học, lịch sử, văn hóa đến đất nước, con người, dân tộc, tôn giáo, ngôn ngữ, văn học... làm sáng tỏ những vấn đề chưa rõ hoặc do thực tiễn mới đặt ra, làm cơ sở cho việc giáo dục, nâng cao nhận thức, định hướng tư tưởng, bồi dưỡng tình cảm đúng đắn cho toàn dân; Mặt khác cần đẩy mạnh nghiên cứu lý luận chính trị, tổng kết thực tiễn, làm sáng tỏ các vấn đề về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, phù hợp với thực tiễn Việt Nam, cung cấp những luận cứ khoa học cho việc xây dựng đường lối, chiến lược, chính sách phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Chú trọng nghiên cứu dự báo xu hướng phát triển, thể hiện tầm nhìn xa; kết hợp nghiên cứu các vấn đề ngắn hạn, trung hạn và dài hạn đến năm 2030, năm 2050. Trước mắt, Viện cần tham gia tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn 30 năm đổi mới do Bộ Chính trị giao.

Hợp xướng 100 người là cán bộ, nhân viên Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội biểu diễn tại Lễ Kỷ niệm

Bên cạnh đó, Tổng Bí thư đề nghị Viện cần tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác xuất bản, thông tin, truyền thông khoa học xã hội; công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng, phát triển một đội ngũ cán bộ làm công tác nghiên cứu khoa học xã hội vừa hồng, vừa chuyên, vừa có hiểu biết rộng, sâu, vừa có tính nhân văn, óc thực tiễn, đủ sức giải quyết những vấn đề mới do cuộc sống đặt ra, vừa là những nhà khoa học có tài năng, đồng thời có ý thức trách nhiệm công dân cao, và hơn thế là người chiến sĩ trên mặt trận chính trị, tư tưởng, văn hóa. Đặc biệt phải chú ý tới các điều kiện đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của Viện; xây dựng môi trường làm việc dân chủ, đoàn kết, kỷ luật, kỷ cương; thật sự phát huy tự do sáng tạo trên cơ sở phương pháp luận biện chứng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm cơ bản của Đảng, đồng thời phải tuân thủ pháp luật của Nhà nước.

Tổng Bí thư nhấn mạnh: Nghiên cứu khoa học xã hội là công việc rất khó và nhạy cảm, đòi hỏi mỗi người phải hết sức tâm huyết, say mê, khiêm tốn, cầu thị, lắng nghe, học hỏi và tôn trọng lẫn nhau. Lãnh đạo Viện phải có kế hoạch đổi mới mạnh mẽ tổ chức và cơ chế hoạt động của Viện, thường xuyên chăm lo xây dựng cơ sở vật chất, cải thiện điều kiện làm việc; chăm lo bảo đảm đời sống của cán bộ, công chức, viên chức; mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, có chính sách, biện pháp thu hút các nhà khoa học có trình độ cao ở trong và ngoài nước, trọng dụng nhân tài.

Tổng Bí thư tin tưởng phát huy truyền thống vẻ vang 60 năm qua, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam sẽ tiếp tục phấn đấu, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó, nhân dân mong đợi./.