EXPO 2025, hẹn gặp Osaka

Một hòn đảo mới cho Expo 2025

Những ngày này đến đảo Yumeshima ở Osaka (Nhật Bản), du khách sẽ thấy một không khí làm việc khẩn trương sôi nổi tại "đại công trường" này. Dù nhiều nơi vẫn đang là khu đất trống nhưng hòn đảo luôn tấp nập các đoàn khách quốc tế. Họ đến đây để khảo sát nơi sẽ tổ chức Expo Osaka Kansai 2025, diễn ra từ ngày 13/4 - 13/10/2025 (184 ngày).

Yumeshima là hòn đảo nhân tạo được xây mới hoàn toàn, trước tiên là phục vụ Expo Osaka Kansai 2025. Hạ tầng và dịch vụ đang được gấp rút hoàn thiện tại đây, gồm các tuyến giao thông kết nối từ nhiều nơi và hàng loạt nhà hàng, khu giải trí, điểm tham quan phục vụ du khách. Với chủ đề "Thiết kế xã hội tương lai cho cuộc sống của chúng ta”, Expo Osaka Kansai 2025 đặt mục tiêu thu hút 28,2 triệu khách, trong đó có 3,5 triệu khách nước ngoài tới tham quan.

Không lâu nữa, tại những khu đất trống sẽ mọc lên một hình tròn khổng lồ (The Grand Roof) – biểu tượng của Expo 2025 đúng theo tinh thần "Thống nhất trong đa dạng". Khi được hoàn thành, đây cũng sẽ là một trong những công trình bằng gỗ lớn nhất thế giới, với chu vi khoảng 2km, chiều cao vòng ngoài là 20m. Khu vực rộng 60.000m2 bên trong vòng tròn sẽ quy tụ nhà triển lãm của các nước tham dự và một số phân khu chức năng. Nhà ga tàu điện ngầm và nhà máy năng lượng mặt trời được xây dựng bên cạnh vòng tròn khổng lồ này.

Dự kiến 153 quốc gia và vùng lãnh thổ sẽ tham gia Expo Osaka Kansai 2025 và gần như mỗi ngày đều có sự kiện đặc sắc của các nước hoặc Ngày quốc gia (National Day). Nhằm thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDGs) trong vận hành Expo, phía Nhật Bản nỗ lực quản lý các tác động đến môi trường và xã hội để vận hành Expo một cách bền vững, với những nỗ lực bảo tồn môi trường phù hợp với tự nhiên, thực hiện xã hội tuần hoàn, xây dựng hình thái không phát thải carbon. Các cơ sở và nhà triển lãm tại Expo 2025 sẽ tích cực sử dụng các nhiên liệu có khả năng tái chế, tái sử dụng, hướng tới một “Expo xanh”.

Cơ hội vàng cho ngành du lịch

Dự kiến cuối năm nay Expo Osaka Kansai 2025 sẽ mở bán vé cho du khách, tức là hơn 1 năm trước sự kiện. Theo ông Matsuda Hirokazu, đại diện Hiệp hội Nhật Bản về Expo 2025, khi Expo 2025 mở bán vé sẽ kèm theo nhiều chương trình khuyến mãi cho khách mua sớm, kết hợp giới thiệu nhiều sản phẩm du lịch, giải trí ở nhiều địa phương xung quanh.

Ông Matsuda Hirokazu cho biết Expo Osaka Kansai 2025 không chỉ quảng bá cho Osaka, vùng Kansai mà thúc đẩy du lịch cho toàn nước Nhật: "Khu vực Kansai có những địa danh như Kyoto, Nara – các địa điểm di chuyển rất thuận lợi từ Osaka. Tại đây có rất nhiều tài nguyên du lịch có giá trị lịch sử như di sản thế giới, các di tích được Nhật Bản phong là 'Quốc bảo', 'Tài sản văn hóa trọng yếu' hay các đền, chùa; cũng như có nhiều nét hấp dẫn khác như văn hóa truyền thống, ẩm thực phong cách Nhật. Vì thế, chúng tôi sẽ triển khai quảng bá du lịch ở các địa phương khác, song song với thu hút khách tham gia Expo 2025. Nhân sự kiện này, chúng tôi mong muốn khách du lịch sẽ đến tham quan trên khắp Nhật Bản chứ không chỉ mỗi Kansai".

Với riêng Osaka, ngoài việc giới thiệu các công trình kiến trúc - lịch sử, Hiệp hội Nhật Bản về Expo 2025 mong muốn du khách có thể trải nghiệm các hình thức văn hóa truyền thống như Nghệ thuật rối kịch (Bunraku), các loại hình biểu diễn tấu hài như Rakugo hay Manzai. Vùng Osaka nổi tiếng về các món ăn và được mệnh danh là “căn bếp của Nhật Bản" nên du khách nên dành thời gian tận hưởng văn hóa ẩm thực của Kansai.

Cách không xa khu vực tổ chức Expo 2025 là Nara và Kyoto - 2 cố đô của Nhật Bản và cũng là các điểm đến nổi tiếng hấp dẫn khách du lịch. Sắp tới dự án “Expo+1” sẽ được triển khai, trong đó Hiệp hội Nhật Bản về Expo 2025 sẽ liên hệ với các địa phương ở Nhật Bản để xây dựng chương trình kết hợp tham quan Expo Osaka Kansai 2025 và thêm 1 địa phương nữa.

Thăm Công viên tưởng niệm Expo '70

Để hình dung rõ nét hơn về cách Nhật Bản tổ chức một kỳ Expo, du khách nên ghé thăm Công viên tưởng niệm Expo '70 ở ngoại ô thành phố Osaka. Cách đây 53 năm, Expo Osaka 1970 là Triển lãm Thế giới đầu tiên được tổ chức tại châu Á. Sự kiện đã có 76 quốc gia tham dự, thu hút là 64,21 triệu lượt người. Tại kỳ Expo này, nhiều công bố về các kỹ thuật chưa từng được biết đến tại thời điểm đó như “điện thoại cầm tay” hay “đường đi bộ tự động”... sau này đã được ứng dụng trên thực tế. Các chuỗi nhà hàng lớn như McDonald's hay KFC cũng vào thị trường Nhật Bản nhân dịp Expo 1970 này.

Expo Osaka 1970 là sự kiện quan trọng với Nhật Bản, bởi lẽ với nhiều người Nhật, đó là thời điểm họ có lần đầu tiên thực sự tiếp xúc với người nước ngoài. Ước tính "cứ 2 người Nhật có 1 người đã tới tham quan Expo 1970", vì đó cơ hội tuyệt vời để người Nhật hướng tầm mắt ra quốc tế. Có thể nói đối với người Nhật, Expo 1970 là dịp để “Nhìn, biết và học hỏi” về thế giới.  

Với ý nghĩa như vậy, chính quyền Osaka đã giữ lại khu đất diễn ra Expo 1970, biến nơi đây thành một công viên có quy mô đồ sộ. Một số hiện vật từ hội chợ vẫn còn đến ngày nay, trong đó nổi bật nhất có Tháp Mặt Trời – công trình điêu khắc khổng lồ với hình dáng độc đáo và ý nghĩa sâu sắc ẩn chứa bên trong.

Tháp Mặt Trời (Tower of the Sun) là ngọn tháp khổng lồ có ba mặt: Mặt nạ vàng sáng lấp lánh ở trên ngọn tháp đại diện cho tương lai; Mặt Trời ở phía trước đại diện cho hiện tại và Mặt Trời màu đen ở phía sau biểu trưng cho quá khứ. Khu vực bên trong từng được dùng làm nơi triển lãm nhưng không mở cửa cho công chúng trong gần 50 năm sau khi triển lãm kết thúc. Nội thất bên trong được phục hồi vào tháng 3/2018, trong đó nổi bật nhất là "Cây Sự sống". Cao khoảng 41m, tác phẩm này gồm 292 mô hình sinh vật lớn nhỏ, từ động vật nguyên sinh, các loài bò sát, khủng long cho đến con người được gắn vào thân và cành cây, đại diện cho quá trình tiến hóa của sự sống.

Tòa nhà Expo '70 Pavilion là nơi giúp du khách cảm nhận không khí và các thành tựu của Expo Osaka 1970. Các khu trưng bày đa phương tiện giúp khách tham quan tìm hiểu lịch sử chuẩn bị của Expo 1970 đến sau khi sự kiện diễn ra, hoặc xem lại những thước phim tái hiện không khí náo nhiệt và sôi động mà Osaka Expo đã mang đến Nhật Bản. Ở đây có hội trường âm nhạc lập thể Space Theater Hall, đỉnh cao của công nghệ mới nhất và tốt nhất vào năm 1970, nơi tổ chức các buổi hòa nhạc và các sự kiện khác. Khoảng 3.000 món đồ thuộc khoảng 80 loại tư liệu, ảnh chụp và video, bao gồm các món chưa được công bố cũng được trưng bày.

Tọa lạc trong công viên, Bảo tàng Dân tộc học Quốc gia Nhật Bản là trụ sở của 70 nhà nghiên cứu, cũng như sở hữu một trong những thư viện tham khảo lớn nhất Nhật Bản. Ghé thăm các cơ sở này, du khách có thể tìm hiểu về nguồn gốc của nước Nhật Bản từ thời xa xưa. Ngoài ra còn có các triển lãm về nhiều nền văn hóa từ khắp nơi trên thế giới, cùng với các trưng bày chuyên đề định kỳ, sẽ cung cấp cơ hội học hỏi và trải nghiệm hấp dẫn cho cả người Nhật Bản và khách nước ngoài.

Vào mùa xuân, lúc Expo Osaka Kansai 2025 chuẩn bị khai mạc thì Công viên tưởng niệm Expo '70 cũng trở nên sống động hơn. Khi đó, các cây hoa anh đào đồng loạt nở rộ, tạo thành một dải màu hồng trải dài vô tận. Giữa mạch suy tư kết nối quá khứ và hiện tại, trước khi trở lại đảo Yumeshima, du khách nên thuê một chiếc xe đạp và dạo quanh công viên Expo 1970 để có những khoảng thời gian lắng đọng đáng nhớ dưới tán hoa anh đào.

*Bài viết có sự đồng hành của Cơ quan Xúc tiến Du lịch Nhật Bản (JNTO) tại Việt Nam