Quyền sử dụng đất của người dân bị “treo” đến bao giờ?

Người dân tại các xã nông thôn trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu phản ánh, hơn 1 năm qua cơ quan chức năng các địa phương không nhận hồ sơ tách thửa cho dân đối với những thửa đất được chứng nhận đất ở nông thôn hay đã được quy hoạch đất ở nông thôn, khiến quyền lợi sử dụng đất của dân đang bị hạn chế. Lý do không tiếp nhận thủ tục tách thửa của người dân được chính quyền các địa phương đưa ra là: Bà Rịa – Vũng Tàu chưa có quy hoạch chi tiết điểm dân cư tại các xã nông thôn theo Nghị quyết 148/2020 của Chính phủ.

Quyền sử dụng đất của dân bị "treo"

Anh Vũ Quang Thương cho biết, gia đình anh sống tại tổ 6, ấp Tân Thuận, xã Long Tân, huyện Đất Đỏ gần 30 năm tại thửa đất hơn 4.000m2, trong đó có 300m2 là đất ở nông thôn. Hơn 1 năm trước mẹ anh Thương là bà Lê Thị Thơm làm hồ sơ tách 300m2 đất cho anh để xây nhà. Tuy nhiên, từ đó đến nay UBND huyện Đất Đỏ không giải quyết cho mẹ anh Thương tách thửa mà cũng không giải thích lý do.

Hơn 1 năm qua, gia đình anh Thương cầm hồ sơ chạy hỏi khắp nơi từ xã đến huyện nhưng không nhận được câu trả lời thoả đáng.

Anh Thương bức xúc: "Bây giờ cha mẹ tôi tặng lại cho con thì chính quyền nói không được, mà không biết lý do tại sao. Tôi mong muốn là đất ở nông thôn này cha, mẹ cho hoặc tặng lại con cháu thì khi nào tách ra được? Phải cho người dân biết 2 tháng hay 1 năm mới tách được".

Cùng cảnh với anh Thương là trường hợp của gia đình bà Đinh Thị Hoá cách đó không xa. Bà Hoá cho biết, bà có mảnh đất gần 4.000m2 được quy hoạch là đất ở nông thôn tại khu vực tổ 6, ấp Tân Thuận, xã Long Tân, huyện Đất Đỏ. Năm 2020 gia đình làm thủ tục tách thửa cho con gái, nhưng cho đến nay vẫn không được giải quyết.

"Gia đình tôi muốn tách thửa cho con gái đứng tên, 15m mặt tiền, dài xuống bao nhiêu thì tính bấy nhiêu. Chúng tôi ra xã Long Tân làm thủ tục nhưng không được, UBND xã chỉ giải thích đang dừng lại không làm được" - bà Hóa chia sẻ.

Tiếp tục chờ đợi

Ông Lê Thanh Liêm, Phó chủ tịch UBND huyện Châu Đức cho biết, tại các lần tiếp xúc cử tri, người dân nêu vấn đề tách thửa đất cho con trong gia đình nhưng không được, địa phương đã trả lời cho dân là phải chờ quy hoạch điểm dân cư tại các xã nông thôn. 

Theo ông Liêm, gần 1 năm qua Văn phòng Đăng ký đất đai của địa phương đã tạm dừng tiếp nhận hồ sơ tách thửa của người dân các xã mặc dù trên thửa đất đó có đất ở nông thôn.

"Theo quy định tại Quyết định 15/2021 thì đất ở nông thôn không được tách thửa vì không có quy hoạch chi tiết 1/500 và 1/2000. Tiếp xúc cử tri người dân cũng thắc mắc, địa phương đã giải thích phải chờ quy hoạch chi tiết. Theo quy hoạch chung, sắp tới đây việc tách thửa là phải từng xã có quy hoạch điểm dân cư, từng điểm dân cư trong khu vực, phạm vi nào đó mới được tách thửa" - ông Liêm nêu rõ.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, đối với thửa đất ngoài đô thị, việc tách thửa phải được thực hiện theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có).

Theo ông Trần Thanh Nhàn, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Đất Đỏ, hầu hết các xã trên địa bàn không có quy hoạch chi tiết khu dân cư nông thôn. Để tháo gỡ khó khăn cho người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã giao nhiệm vụ cho Văn phòng đăng ký đất đai các địa phương xây dựng lộ trình các quy hoạch chi tiết tại các xã nông thôn.

Ông Trần Thanh Nhàn cũng cho biết thêm: "Quyết định 15 của UBND tỉnh năm 2021 được xây dựng trên tinh thần của Nghị định 148/2020 của Chính phủ. Nghị định 148 của Chính phủ thì không thể thay đổi được, vấn đề còn lại là trách nhiệm của địa phương lập quy hoạch chi tiết, ở đây là cấp huyện phải thực hiện nhưng phải có lộ trình.

Vấn đề này Sở Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo UBND tỉnh và tỉnh cũng giao về UBND các huyện. Sở Xây dựng có trách nhiệm hướng dẫn có các huyện thực hiện lộ trình, phủ quy hoạch chi tiết cho những khu dân cư để làm cơ sở giải quyết tách thửa cho người dân".

Quyết định 15/2021 của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ra đời nhằm hạn chế, ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền trái quy định. Tuy nhiên, việc siết chặt nạn phân lô trái phép vô hình trung đẩy người dân vào thế khó. Việc cha mẹ chia tài sản là đất đai cho con cái sẽ không thực hiện được, bởi tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hiện nay mới tiến hành xây dựng lộ trình quy hoạch chi tiết khu dân cư ở các xã nông thôn. 

Nghị định 148/2021 của Chính phủ về quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai là không thể thay đổi. Nên chăng, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cần linh động giải quyết nhu cầu chính đáng của người dân, hạn chế tình trạng quyền sử dụng đất đúng quy định của người dân bị ảnh hưởng và treo “lơ lửng” như hiện nay./.