Bưởi da xanh - cây xóa đói giảm nghèo của vùng đất Hoài Ân

Huyện trung du miền núi Hoài Ân, tỉnh Bình Định là vùng gò đồi, đất nghèo dinh dưỡng, chỉ có thể trồng cây lâm nghiệp. Thế nhưng, sau khi trồng thử nghiệm cây bưởi da xanh cho thấy giống cây này thích ứng, giúp nông dân thoát nghèo và còn có thể làm giàu trên vùng đất này. Giờ đây, cây bưởi da xanh ở Hoài Ân đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, trở thành cây trồng chủ lực của địa phương.

10 năm trước, khi nhiều mô hình cây trồng thất bại thì cây bưởi da xanh bắt đầu được trồng khảo nghiệm ở huyện trung du miền núi Hoài Ân, tỉnh Bình Định. Qua 10 năm khảo nghiệm, cây trồng này khẳng định hiệu quả kinh tế, mang lại thu nhập cho người nông dân nơi đây. Ban đầu chỉ vài hộ trồng thử, giờ đây bưởi da xanh trở thành cây xóa đói giảm nghèo ở Hoài Ân.

Vườn bưởi của ông Tăng Doãn Kích là một trong những nơi được trồng sớm nhất ở huyện miền núi này. Ban đầu, ông Kích chỉ trồng khảo nghiệm 20 gốc, 3 năm sau cây cho quả. Điều bất ngờ là năng suất và chất lượng bưởi lại ngon hơn cả bưởi da xanh nhập từ các tỉnh phía Nam về. Cứ thế, ông dần dần trồng thêm, đến nay vườn đã có trên 100 gốc bưởi. Trung bình 1 cây cho 50 quả, mỗi quả từ 1,5 - 2,5 kg, với giá bán dao động từ 35.000 – 40.000 đồng/kg, mỗi cây cho thu nhập từ 3 - 4 triệu đồng, hiệu quả kinh tế hơn tất cả các loại cây trồng khác nên đã được người dân chú ý, học hỏi và trồng nhiều hơn.

“Ban đầu gia đình trồng thử bưởi thấy rất hiệu vì cây có múi rất hợp với đồng đất ở nơi đây nên bưởi ăn rất ngon, chất lượng tốt được nhiều nơi công nhận”, ông Kích cho biết.

Chỉ sau một thời gian ngắn, những khu vườn trước đây chỉ toàn cây tạp giờ đã trở thành vườn cây sinh lợi, giúp nhiều gia đình thoát nghèo. Từ năm 2016, huyện Hoài Ân đã quy hoạch vùng phát triển cây ăn quả, vận động nông dân cải tạo lại vườn nhà, vườn đồi theo hướng giảm diện tích cây trồng có giá trị kinh tế thấp, chuyển sang trồng các loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, như: bưởi da xanh, bơ, dừa xiêm, mít Thái…

Để thu hút người dân tham gia cải tạo vườn tạp, huyện Hoài Ân đã triển khai chính sách hỗ trợ 100% cây giống và một phần chi phí xây dựng hệ thống dẫn nước, phân bón 3 năm đầu để nông dân phát triển cây ăn quả. Huyện Hoài Ân tiên phong xây dựng mô hình trồng bưởi da xanh theo hướng thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP), nhờ đó đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với bưởi Hoài Ân.

Đến nay, huyện Hoài Ân có hơn 250 ha trồng bưởi da xanh, mỗi ha cho thu nhập hơn 200 triệu đồng mỗi năm. Từ hiệu quả kinh tế mang lại, cây bưởi da xanh nhanh chóng trở thành cây trồng chủ lực của huyện Hoài Ân và được quy hoạch và phát triển theo Ðề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp huyện giai đoạn 2016-2020.

Tuy nhiên, để tránh tình trạng phát triển ồ ạt, bất cập trong khâu tiêu thụ, địa phương phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh Bình Định triển khai các giải pháp đưa bưởi da xanh Hoài Ân tiêu thụ rộng rãi và trở thành cây xóa đói giảm nghèo của địa phương.

“Giống bưởi da xanh được trồng tại địa phương có chất lượng rất ngon vì rất phù hợp với đất Hoài Ân. Qua thử nghiệm thành công cây ăn quả, huyện cũng đã có chủ trương phát triển, trong đó đặt nặng cây bưởi da xanh để tạo sản phẩm hàng hóa lớn, tạo điều kiện cho bà con nông dân phát triển cây trồng này”, ông Tăng Văn Trương, Phó trưởng phòng NN&PTNT huyện Hoài Ân cho hay.

Huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định cũng xác định, sau khi xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể “Bưởi Hoài Ân”, địa phương hình thành các nhóm liên kết để các hộ trồng bưởi hỗ trợ nhau về mặt kỹ thuật sản xuất, thị trường tiêu thụ. Song song với việc xây dựng sản phẩm bưởi sạch, huyện Hoài Ân phối hợp Sở NN&PTNT, Sở Công Thương tỉnh tìm kiếm, mở rộng thị trường, hình thành chuỗi liên kết mở rộng diện tích đầu tư, từng bước hướng đến xuất khẩu.

Ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định cho biết, tỉnh đang có chủ trương khuyến khích bà con mở rộng diện tích và tập trung phát triển sản phẩm bưởi sạch. “Bưởi Hoài Ân hiện nay mang lại hiệu quả tương đối cao, vì thế trên cơ sở dự án phát triển nông thôn miền núi của tỉnh sẽ mở rộng diện tích cây trồng này, đặc biệt là tại các vùng diện tích trước kia đã sản xuất một số cây trồng khác nhưng chưa phù hợp”, ông Phúc khẳng định./.