Buôn lậu công khai như đi hội tại cửa khẩu Tân Thanh

Dù mới sau Tết Nguyên đán, song tình trạng vận chuyển hàng hóa nhập lậu từ Trung Quốc qua các cửa khẩu Lạng Sơn, đặc biệt là các đường mòn, lối mở vẫn diễn biến phức tạp, gây nên tình trạng bát nháo, khó quản lý.

Buôn lậu đông như đi hội

Trực tiếp thị sát khu vực cửa khẩu Tân Thanh ngày 9/3, phóng viên ghi nhận tình trạng vận chuyển hàng hóa diễn ra ở các đường mòn, lối mở bên cánh gà tại cửa khẩu này rất công khai, nhộn nhịp.

Đội vận chuyển trở về với những bao, thùng hàng ăm ắp

Điểm tấp nập nhất là đoạn ngã ba Lọ Bon, ngay bên cánh trái của cửa khẩu Tân Thanh với rất nhiều chủng loại hàng hóa, từ quần áo, vải vóc đến thiết bị điện, đồ gia dụng được đóng trong các thùng các tông hoặc trong các bao tải lớn và được đội quân cửu vạn và xe máy rất hùng hậu ngang nhiên vận chuyển giữa ban ngày.

Đứng quan sát khoảng 1 giờ đồng hồ, chúng tôi thống kê có cả trăm lượt xe máy với giá đèo hàng bằng sắt tự chế ở phía sau, liên tục nối đuôi nhau chạy lên con dốc Lọ Bon hướng sang phía biên giới Trung Quốc để “ăn” hàng.

Phía bên kia, chỉ cách bãi đỗ xe của cửa khẩu khoảng 600-700m, hàng hóa được đội quân bốc vác khuân về tập kết thành đống. Sau khi chất hàng lên xe, các xe chở hàng đi vòng theo một lối khác để chuyển hàng về một số kho tập kết ngay trong khu vực chợ Tân Thanh và các nhà dân trong khu vực của khẩu.

Số hàng này sau đó được chất lên các xe ôtô, chủ yếu là loại xe 16 chỗ ngồi, vô tư chạy theo trục đường chính qua trụ sở trạm liên hợp cửa khẩu Tân Thanh để tập kết về khu chợ Đồng Đăng.

Với các xe chuyển hàng về các tỉnh phía sau (Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội…) để tránh sự kiểm tra của các lực lượng chức năng, các xe ôtô không chạy theo đường trục chính mà đi vòng qua chợ Bãi của huyện Văn Quan, sau đó theo đường đi Đồng Mỏ, huyện Chi Lăng rồi mới ra quốc lộ 1.

Một người bán hàng ở khu vực cửa khẩu cho biết, hoạt động vận chuyển hàng hóa trái phép này diễn ra suốt ngày, đêm với cả trăm tấn hàng được vận chuyển mỗi ngày.

Điều đáng nói là khi chúng tôi đến, vẫn thấy cán bộ biên phòng ngồi trực cách vị trí ngã ba Lọ Bon khoảng 50m nhưng không thấy có hành động kiểm tra, ngăn chặn nào.

Chính sách đang bị lợi dụng

Báo cáo của UBND xã Tân Thanh cho biết, toàn xã biên giới này có 567 hộ (2.169 khẩu) là có hộ khẩu thường trú. Thế nhưng, có thời kỳ có tới trên 1.300 hộ (trên 3.400 khẩu) ở khắp mọi miền đến Tân Thanh đăng ký tạm trú làm nghề lao động tự do. Họ mang theo gia đình đến thuê nhà trọ hoặc dựng lều, lán ở quanh các chợ khu vực cửa khẩu Tân Thanh. Điều này không chỉ khiến cho công tác quản lý hộ tịch của chính quyền xã biên giới vốn nhạy cảm này khó khăn mà còn khiến tình hình buôn lậu thêm căng thẳng.

Bởi vì, chính các hộ đăng ký tạm trú này đã “bổ sung” thêm rất nhiều người đủ điều kiện áp dụng chính sách mua bán, trao đổi hàng hóa theo Quyết định số 254/2006/QĐ-TTg của Chính phủ về “Hoạt động thương mại biên giới với các nước có chung biên giới”.

Theo Quyết định này “Riêng hàng hóa do cư dân nước có chung biên giới sản xuất nhập khẩu vào nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam dưới hình thức mua, bán, trao đổi của cư dân biên giới được miễn thuế nhập khẩu nếu giá trị hàng hóa đó không quá 2 triệu đồng/người/ngày”. Đây chính là kẽ hở để những kẻ buôn bán hàng lậu tận dụng dưới hình thức gom hàng hóa và thuê cư dân biên giới vận chuyển vào nội địa một cách công khai.

Điều đặc biệt là, hầu hết các mặt hàng này là hàng giả, hàng nhái nên không thể nhập khẩu chính ngạch mà buộc các chủ hàng phải sử dụng hình thức vận chuyển nhỏ lẻ như trên. Hàng hóa sau khi được vận chuyển trót lọt vào nội địa sẽ được gắn nhãn mác của các hãng sản xuất nổi tiếng trong nước và trên thế giới để đưa đi tiêu thụ.

Có thể khẳng định, tình trạng buôn lậu tại lối mở khu vực cửa khẩu Tân Thanh đang vào thời điểm “nóng bỏng”, nhất là hiện nay, khi cả nước đang căng mình phòng, chống dịch cúm gia cầm, thì việc “thả cửa” này là hết sức nguy hiểm. Nếu các cơ quan chức năng của tỉnh Lạng Sơn không quyết liệt ra tay truy quét, chống buôn lậu hơn nữa thì hậu quả sẽ rất khó lường./.