Cần hoàn thiện cơ chế, chính sách cho tín dụng xanh

Vấn đề này được nhiều chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp đề cập tại Diễn đàn Kinh tế xanh (GEFE) 2022 do Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham Việt Nam) tổ chức, đang diễn ra ở TP.HCM.

Nhiều tổ chức quốc tế tài trợ cho dự án xanh

Từ năm 2020 đến nay, số lượng các tổ chức đầu tư vào lĩnh vực xanh ở Việt Nam tăng gấp 2,5 lần so với giai đoạn 2015- 2020. Hiện Việt Nam có 40 tổ chức tín dụng, ngân hàng cấp tín dụng xanh. Tính đến hết tháng 10/2022, vốn tín dụng xanh chiếm 4,4% trong tổng nguồn vốn cho vay của các tổ chức tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã khảo sát 21 tổ chức quốc tế có hoạt động tài trợ xanh tại Việt Nam thì 95% có kế hoạch tài trợ xanh trong thời gian tới. Một số tổ chức đã có kế hoạch cụ thể cho số vốn đầu tư với hình thức đa dạng, như: cho vay trực tiếp và hợp vốn, bảo lãnh, góp vốn, mua trái phiếu… Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đã ban hành văn bản hướng dẫn cấp tín dụng xanh, có chỉ thị khuyến khích các tổ chức tín dụng thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh. Riêng các ngân hàng thương mại cũng đã cho vay tín dụng xanh đối với dự án năng lượng sạch.

Ông Vương Thành Long, Giám đốc Ban khách hàng doanh nghiệp nước ngoài, Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết, ngân hàng này đã cấp tín dụng xanh cho một số dự án điện gió và tiếp tục dành nguồn vốn ưu đãi cho tín dụng xanh.

“Chúng tôi có những mục đầu tư hiện tại và danh mục đầu tư mới. Chúng tôi có lộ trình, chiến lược để xanh hóa danh mục hiện tại. Những đầu tư hiện tại muốn có những dự án mới thì chúng tôi cũng định hướng, chính sách hướng tới những dự án không có canbon, lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng 1 phần, tiết kiệm năng lượng, tòa nhà xanh…”, ông Vương Thành Long cho biết thêm.

Cần nguồn vốn khoảng 378 tỷ USD cho sản xuất xanh

Bước đầu, một số ngân hàng đã có chính ưu đãi cho tín dụng xanh. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp rất cần vốn để dần chuyển đổi sản xuất xanh hoặc đầu tư các dự án xanh nhưng chưa tiếp cận được nguồn vốn này. Vì việc này đang cần cơ chế, chính sách rõ ràng hơn cho các tổ chức tín dụng, ngân hàng có thể triển khai tín dụng xanh. Đến nay, Việt Nam chưa có quy định chung của quốc gia về tiêu chí xanh, danh mục dự án xanh cho các ngành, lĩnh vực.

Nhiều doanh nghiệp và tổ chức tín dụng đề nghị Chính phủ sớm chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành danh mục xanh của Việt Nam, làm cơ sở triển khai tín dụng xanh. Một khó khăn nữa là năng lực thẩm định các dự án xanh của cán bộ tín dụng còn hạn chế...

Trước khó khăn nêu trên, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó vụ trưởng Vụ Tín dụng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết: “Chúng tôi tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về hoạt động tín dụng xanh thông qua việc ban hành những thông tư của Thống đốc Ngân hàng nhà nước về cấp tín dụng xanh trên cơ danh mục xanh mà Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành. Chúng tôi tiếp tục đàm phán, tạo thuận lợi cho các tổ chức tài chính quốc tế, tổ chức tín dụng trong nước tham gia tài trợ vốn cho các dự án xanh. Đồng thời, tăng cường nâng cao năng lực cho các tổ chức tài chính để cấp tín dụng tài chính xanh hiệu quả hơn”.

Theo Ngân hàng Thế giới, trong tình hình biến khí hậu và Việt Nam thực hiện các mục tiêu cam kết khi thải cacbon ròng vào năm 2050, nhiều doanh rất cần vốn để chuyển đổi sản xuất xanh, phát triển bền vững… Dự kiến tổng số vốn doanh nghiệp cần để đầu tư cho sản xuất xanh lên đến 368 tỷ USD. Nguồn vốn này cần huy động thêm từ các tổ chức tài chính nước ngoài.

Phát biểu tại diễn đàn Diễn đàn Kinh tế xanh 2022, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kêu gọi các tổ chức tài chính hỗ trợ Việt Nam nguồn vốn tín dụng xanh.

“Rất mong các bạn tiếp tục hỗ trợ công nghệ tiên tiến, nguồn vốn xanh, giá rẻ. Cuối cùng giá cho người dân phải rẻ, giá cho người dân rẻ thì đầu vào nguyên liệu phải rẻ, đầu vào vốn phải rẻ. Tôi mong các doanh nghiệp, tổ chức định chế tài chính của Châu Âu hỗ trợ chúng tôi về lãi suất, doanh nghiệp Châu Âu vay đầu tư vào Việt nam lãi suất phải khác, các doanh nghiệp Việt Nam vay vốn thì lãi suất phải khác”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ.

Tín dụng xanh với nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi sẽ góp phần thúc đẩy doanh nghiệp đẩy mạnh chuyển đổi sản xuất xanh, đầu tư dự án xanh, thân thiện với môi trường, sớm để Việt Nam đạt mục tiêu giảm khí thải cacbon bằng 0./.