Bộ trưởng Xây dựng nói về thị trường bất động sản 2014

Chuyên mục Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời nhận được nhiều băn khoăn của nhân dân về thị trường bất động sản và sự chậm trễ trong giải ngân gói hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng. Đây cũng là những nội dung mà Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng trao đổi trong Chuyên mục Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời.

PV: Thưa Bộ trưởng, nhân định về thị trường bất động sản có nhiều ý kiến cho rằng: Thị trường bất động sản năm 2013 giảm giá rất nhiều, thậm chí có dự án tuyên bố giảm tới 50%. Các dự án khác chắc cũng sẽ phải giảm theo. Bộ trưởng nghĩ như thế nào về ý kiến này và nhìn nhận về xu hướng của thị trường bất động sản trong 3 tháng tới và trong năm 2014?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Sau một thời gian đóng băng, thị trường bất động sản thời gian gần đây có chuyển biến tích cực, giao dịch tăng lên, đặc biệt phân khúc nhà ở có quy mô trung bình và quy mô nhỏ, giá thấp nguồn cung thiếu.

Thị trường bất động sản từng bước được hồi phục. (ảnh: Cafeland)

Điều đó khẳng định chính sách tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản đã trúng và đúng hướng, từng bước đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, thị trường bất động sản còn nhiều khó khăn do khả năng của nền kinh tế của chúng ta gặp khó khăn, giá bất động sản thời gian qua giảm mạnh, do giá thời kỳ bất động sản nóng, giá đó là giá ảo. Cho nên thời kỳ này chúng ta bắt buộc phải giảm giá đối với sản phẩm bất động sản để trả lại giá trị thực của bất động sản. Nhà đầu tư cũng phải giảm giá để tăng giao dịch sản phẩm bất động sản, trong đó, tiết giảm chi phí không cần thiết, đặc biệt là vật liệu cao cấp được thay thế bằng vật liệu trong nước...

Theo tôi, trong thời gian tới chắc chắn bất động sản được giao dịch tốt hơn, do giá bất động sản ngày càng phù hợp hơn với khả năng mua của người dân. Và chắc chắn thị trường bất động sản từng bước được hồi phục.

PV: Thưa Bộ trưởng, khi nói về việc Chính phủ hỗ trợ cho người thu nhập thấp chúng tôi có cơ hội có chỗ ở tử tế. Nhưng hy vọng của chúng tôi ngày càng ít đi và giờ thì tắt hẳn. Với thủ tục và giải ngân như thế thì chúng tôi không còn trông chờ nữa. Bộ trưởng lý giải như thế nào về sự chậm trễ của chính sách đang rất được mong chờ?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Gói 30.000 tỷ là chính sách của Chính phủ hỗ trợ người dân thu nhập thấp cải thiện nhà ở. Theo tôi, muốn giải ngân nhanh gói này, phải có nguồn cung lớn hoặc nhiều nhà ở dưới 15 triệu, dưới 70 m² trong khi nhu cầu của người dân rất lớn.

Cả nước hiện nay có nhu cầu hơn 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội. Riêng TP HCM khoảng 130.000 căn, Hà Nội khoảng 115.000 căn, chưa kể những tỉnh, thành phố lớn như Đồng Nai, Bình Dương và những tỉnh nằm trong vùng trọng điểm kinh tế Bắc bộ.

Nhưng hiện nay nguồn cung nhà ở xã hội không thể nhanh được vì chiến lược nhà ở của chúng ta mới thực hiện và việc phát triển nhà ở xã hội là quá trình dài hạn chứ không thể ngắn hạn. Thứ hai, việc đầu tư phát triển nhà ở xã hội, các doanh nghiệp không mặn mà, do lợi nhuận của nhà ở xã hội thấp hơn nhiều so với nhà ở thương mại. Thứ ba, thủ tục, yêu cầu để giải ngân gói 30.000 tỷ này là bắt buộc, nếu chúng ta không làm chặt, sai đối tượng dễ dẫn đến lợi dụng, làm thất thoát cho nhà nước. Tôi nhấn mạnh rằng, không phải vì làm chặt mà chậm tiến độ.

Tôi rất đồng tình, những ai có nhu cầu mua nhà thì phải được hỗ trợ gói 30.000 tỷ này. Đây là trách nhiệm không chỉ riêng Bộ Xây dựng, các địa phương mà cả các ngân hàng phải vào cuộc để đẩy nhanh tốc độ giải ngân.

PV: Thưa Bộ trưởng, cả nước đang hướng về miền Trung yêu thương- nơi thường xuyên gánh chịu những cơn bão lũ. Nhân đây, xin hỏi Bộ trưởng chính sách hỗ trợ nhà tránh lũ và cũng có ý kiến cho rằng, cần có chính sách hỗ trợ cho vay để người dân xây nhà tránh lũ. Ý kiến của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng:  Về vùng bão lũ miền Trung, Chính phủ đã chủ động đề ra các giải pháp, trong đó có Đề án hỗ trợ nhà tránh lũ cho các hộ nghèo ở 14 tỉnh miền Trung từ Thanh Hóa đến Bình Thuận.

Gói hỗ trợ này sẽ hỗ trợ cho 40.000 hộ nghèo xây nhà tránh lũ. Tuy nhiên, gói hỗ trợ này đang được thực hiện và Chính phủ đang cân nhắc nguồn ngân sách để hỗ trợ. Còn hộ cận nghèo, khó khăn về nhà ở, cũng có ý kiến cần mở rộng đối tượng cho vay hoặc hỗ trợ thêm.

Hiện nay, Bộ Xây dựng đang nghiên cứu để có giải pháp đề nghị Chính phủ đáp ứng từng bước nhu cầu về nhà ở tránh lũ cho đồng bào vùng bão lũ miền Trung.

PV: Thưa Bộ trưởng, thất thoát lãng phí trong xây dựng vốn là vấn đề nhức nhối nhiều năm nay. Những con số thất thoát có thể lên tới 30% thậm chí nhiều hơn tùy vào dự án. Theo Bộ trưởng nguyên nhân vì đâu và những sửa đổi trong dự thảo Luật Xây dựng lần này có khắc phục  được lỗ hổng này hay không?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng:  Thời gian qua, công tác đầu tư xây dựng đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhưng tình trạng thất thoát lãng phí chữa được khắc phục, như đầu tư tự phát, phong trào dẫn tới dư thừa dự án bất động sản như hiện nay; đầu tư không theo quy hoạch, kế hoạch dẫn đến những dự án treo; đầu tư dàn trải, dẫn đến nợ đọng trong xây dựng; đầu tư những dự án chất lượng thấp. Nguyên nhân của tình trạng này là do chất lượng quy hoạch chưa cao, chất lượng công tác kế hoạch chưa phù hợp, chất lượng công tác quản lý nhà nước liên quan đến đầu tư xây dựng từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư, nghiệm thu công trình, bàn giao và đưa vào sử dụng thì vẫn còn lỗ hổng chưa được khắc phục. Năm 2013, Chính phủ ban hành 2 nghị định quan trọng gồm: Nghị định 11 về quản lý phát triển đô thị và Nghị định 15 về quản lý chất lượng công trình xây dựng.

Nghị định 11, có tính đổi mới, đột phá khắc phục tình trạng phát triển đô thị tự phát phong trào. Trong nghị định đã nêu rõ yêu cầu về phát triển có quy hoạch và có kế hoạch, cân đối nguồn lực, khắc phục tình trạng quy hoạch treo, dự án treo như hiện nay.

Còn nghị 15 về quản lý chất lượng công trình xây dựng cũng là một bước đổi mới, thay vì coi các chủ đầu tư của các nguồn vốn như nhau, lần này nghị định nêu rõ nguồn vốn nhà nước phải được kiểm tra, thiết kế dự toán ngay từ ban đầu, khắc phục tình trạng thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng.

Những nghị định này đang đi vào cuộc sống và được các địa phương thực hiện và có hiệu quả cụ thể. Chẳng hạn, Nghị định 15 về khắc phục thất thoát trong đầu tư xây dựng báo cáo 16 sở, ban, ngành các địa phương đã cắt giảm được 1.200 tỷ đồng trong dự toán, đạt tỷ lệ hơn 8% cắt giảm. Như vậy, chúng ta thấy hiệu quả rất rõ.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế liên quan đến đầu tư xây dựng, Luật Đất đai, Luật Đầu tư công, Luật nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản. Trong đó, Luật đầu tư công chuẩn bị trình Quốc hội, nói rõ phải điều chỉnh quá trình kế hoạch hóa đầu tư. Thay vì đầu tư ngắn hạn hàng năm thì phải dài hạn, trung hạn, kiểm soát các điều kiện để được phân bổ vốn đầu tư cũng như kiểm soát quá trình thực hiện vốn đầu tư có đúng kế hoạch không.

Còn Luật xây dựng lần này sẽ đổi mới rất căn bản là phải đưa ra phương thức quản lý các nguồn vốn, trong đó đề cao vai trò của cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm soát thiết kế kỹ thuật, quá trình thi công, nghiệm thu, bàn giao. Cùng với đó, yêu cầu đổi mới cách quản lý, đặc biệt ban quản lý, thay vì các ban quản lý đơn lẻ theo từng công trình hiện nay, thành lập ban quản lý chuyên nghiệp hơn, theo khu vực, chuyên ngành và kinh nghiệm của nhiều nước đã thực hiện để tăng tính chuyên nghiệp hóa của ban quản lý. Từ đó, kiểm soát quá trình đầu tư xây dựng tốt nhất, khắc phục thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư xây dựng.

PV: Vâng, xin cảm ơn Bộ trưởng!