Lan tỏa nông nghiệp hữu cơ: Thay đổi từ nhận thức đến hành động thực tiễn

Nhu cầu tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ (NNHC) ở Việt Nam vẫn còn nhỏ so với nhiều quốc gia phát triển. Giá cả của sản phẩm hữu cơ hiện nay thường cao hơn so với sản phẩm truyền thống, điều này có thể làm hạn chế cho một phần người tiêu dùng có thu nhập thấp.

Sản phẩm hữu cơ ngày càng được quan tâm

Theo phân tích của bà Phan Thùy Linh - CEO Công ty TNHH Đầu tư Thương mại & XNK Phan Nguyễn - Đơn vị chuyên sản xuất, nhập khẩu và phân phối sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam, nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm NNHC của Việt Nam đang có xu hướng gia tăng. Người tiêu dùng đã có sự nhận thức cao về lợi ích sức khỏe và quan tâm đến thực phẩm an toàn, chất lượng cao, từ đó thúc đẩy nhu cầu về thực phẩm hữu cơ.

Trong xu hướng quốc tế về sử dụng thực phẩm hữu cơ, người tiêu dùng Việt Nam đã chú trọng hơn đến việc ăn uống lành mạnh và thức ăn an toàn, họ nhanh chóng tìm hiểu và tiếp cận thông tin về lợi ích của sản phẩm hữu cơ qua các phương tiện truyền thông và mạng internet.

“Chính phủ và các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam đã và đang thúc đẩy sự nhận thức về lợi ích của NNHC, trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện thu nhập cho nông dân. Bên cạnh đó, sự phát triển của cửa hàng và thương hiệu chuyên về sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam đã cung cấp sự tiện lợi hơn cho người tiêu dùng để tiếp cận những sản phẩm này”, bà Linh nói.

Là quốc gia có một lịch sử lâu đời trong ngành NNHC, những năm qua, các sản phẩm hữu cơ của Italy được ưa chuộng và tiêu thụ rộng rãi trên thị trường vì chất lượng và giá trị dinh dưỡng cao. Theo chia sẻ của ông Ricardo Cozzo, Chủ tịch Tổ chức Bioagricoop của Italy, sản phẩm NNHC được quốc gia này đầu tư và phát triển mạnh mẽ. Chính phủ Italy đã triển khai với hàng loạt chương trình khuyến khích để nông nông dân chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang NNHC. Ngoài ra, có rất nhiều Tổ chức và Hiệp hội thúc đẩy việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hữu cơ ở Italy.

“Các sản phẩm NNHC của Italy tham gia vào các Hệ thống Chứng nhận hữu cơ quốc tế châu Âu, do đó đều tuân theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về sản xuất, chế biến và vận chuyển. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm hữu cơ từ Italy đáng tin cậy và đạt chất lượng. Italy cũng chú trọng phát triển xuất khẩu sản phẩm hữu cơ, trong đó thị trường chủ yếu là các nước châu Âu và Mỹ”, ông Ricardo Cozzo cho hay.

Sản phẩm hữu cơ không đến từng bước dễ dàng

Để đạt được những thành công trong sản xuất, phân phối và tiêu thụ sản phẩm NNHC, ông Ricardo Cozzo cho rằng, trước hết, Chính phủ và chính quyền địa phương cần tập trung, hỗ trợ mạnh mẽ cho lĩnh vực này từ các vấn đề về tài chính và pháp lý. Người nông dân được định hướng, đào tạo bài bản về các phương pháp làm NNHC để có thể chuyển đổi và quản lý các hệ thống sản xuất hữu cơ.

“Quy trình sản xuất NNHC tại Italy tập trung vào chất lượng và bảo vệ môi trường với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Italy cũng tập trung xây dựng thương hiệu và uy tín trong việc sản xuất thực phẩm hữu cơ chất lượng cao. Tuy nhiên cần lưu ý rằng, sự phát triển của NNHC không đến từng bước dễ dàng, nó đòi hỏi sự cam kết và đầu tư kéo dài từ nông dân, chính phủ và các bên liên quan”, ông Ricardo Cozzo nói.

Theo CEO Phan Thùy Linh, để thúc đẩy phát triển NNHC tại Việt Nam, cần tăng cường nhận thức và giáo dục cho người nông dân về lợi ích của NNHC, cách thức sản xuất và quản lý để có thể giúp nâng cao chất lượng và số lượng sản phẩm hữu cơ. NNHC thường đặc biệt tập trung vào bảo vệ môi trường, do đó phát triển NNHC bền vững có thể giúp giảm tiêu thụ nước, giảm ô nhiễm môi trường và bảo vệ đa dạng sinh học.

Chính vì thế, Chính phủ và các tổ chức có thể cung cấp hỗ trợ tài chính và thiết lập chính sách thuận lợi, để khuyến khích người nông dân chuyển đổi sang NNHC. Xây dựng hệ thống cung ứng hữu cơ hiệu quả, bao gồm việc kết nối người nông dân với các thị trường tiêu dùng và hệ thống phân phối hữu cơ. Điều này giúp người nông dân tiếp cận các kênh tiêu thụ một cách hiệu quả hơn.

“Xây dựng thương hiệu sản phẩm hữu cơ Việt Nam có uy tín, tiếp cận thị trường nội địa và quốc tế là cơ hội quan trọng để nâng cao giá trị thương mại của sản phẩm hữu cơ, tạo thu nhập cao hơn cho người nông dân. NNHC cần có thêm các mô hình hợp tác, gắn kết giữa người nông dân, DN và cộng đồng, trong đó các bên có lợi và đóng góp vào phát triển NNHC”, bà Linh nêu ý tưởng.

Nhiều chuyên gia cũng bày tỏ quan điểm, nông nghiệp được xem là “trụ đỡ” của nền kinh tế Việt Nam, trong đó với xu hướng hàng đầu trên thế giới là phát triển NNHC. Do đó, NNHC cần được hỗ trợ bằng sự cam kết và đầu tư từ chính phủ, tổ chức quốc tế, DN và cộng đồng nông dân để có thể phát triển bứt phá và bền vững.