Phú Quí đang đổi thay từng ngày nhờ có điện

Phú Quí có diện tích gần 18km2 nằm ngoài khơi cách thành phố Phan Thiết 120km về hướng đông với hơn 27.000 dân số đang sinh sống trong gần 7.000 nóc gia.

Trên đảo, người dân sống rải rác trên 3 xã Long Hải, Ngũ Phụng và Tam Thanh với ngành nghề chủ yếu là đánh thủy hải sản. Tuy nhiên, do không có điều kiện bảo quản, những năm trước đây người dân chỉ đánh bắt gần bờ. Sản vật thu được không nhiều và cũng chỉ giao dịch sử dụng ngay trong ngày.

Rồi Phú Quí có điện. Mới đầu, mỗi ngày chỉ được 5 giờ chủ yếu thắp sáng vào ban đêm. Rồi tăng dần lên đến 16 giờ.

Từ 2014 đến nay nguồn điện tại Phú Quí được cung cấp 24/24 với giá điện bằng giá trong đất liền.

Phú Quí đang đổi thay từng ngày

Có điện, mỗi gia đình tự trang bị cho mình những tiện nghi cần thiết. Nhà nhà có quạt, có tủ lạnh, có máy giặt, có TV.

Có điện các hộ kinh doanh có thêm điều kiện để phát triển. Các nhà máy nước đá ra đời giúp bảo quản hải sản lâu hơn, tàu thuyền có thể đi xa tìm nguồn cá dồi dào hơn. Có điện, các nhà máy chế biến cũng mọc lên giúp giá trị lao động gia tăng

Và đời sống của bà con nhân dân trên đảo Phú Quý đã thực sự "thay da đổi thịt". Nguồn điện ổn định đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng nông thôn mới của huyện đảo và xóa dần khoảng cách giữa nông thôn với thành thị, giữa hải đảo và đất liền.

Đặt chân lên đảo Phú Quý vào những ngày cuối tháng 5 này, chúng tôi cảm nhận được niềm vui của người dân nơi đây. Những con đường trải dài về các thôn trên đảo được nhựa hóa khang trang, sạch sẽ. Lưới điện quốc gia chạy dài thẳng tắp, vươn tỏa đến mọi nhà mang ánh sáng đến cho bà con nơi đây. 

Các khu vui chơi giải trí về đêm (Ảnh: Trần Chánh Nghĩa )

Ông Đỗ Đẩm- người đã gắn bó với đảo đã 70 năm ở thôn Hội An, xã Tam Thanh, cho biết, trước đây cuộc sống người dân trên đảo rất khó khăn do phương tiện đi lại với đất liền còn hạn chế, không có điện cho sản xuất, sinh hoạt. Hàng ngày cũng không thể theo dõi tin tức thời sự bằng tivi được, chỉ theo dõi qua chiếc đài chạy bằng pin. Song kể từ khi có điện bà con nơi đây vui lắm, cuộc sống của người dân cũng từ đây mà khấm khá, đi lên. Bây giờ hầu như nhà nào trong thôn cũng lắp máy lạnh, mua thêm quạt, ti vi, máy giặt để sử dụng.

Giờ lớn tuổi rồi ông Đẩm không đi biển được nữa nên ngày nào cũng làm bạn với chiếc ti vi để nắm bắt thông tin về khoa học, kỹ thuật cũng như chính sách mới của Đảng và Nhà nước.

Ông Nguyễn Văn Phú, giám đốc doanh nghiệp tư nhân Phú Nuôi

Ông Nguyễn Văn Phú, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Phú Nuôi- một trong số những doanh nghiệp chế biến hải sản lớn nhất của đảo Phú Quý cho biết, trung bình một năm, doanh nghiệp này chế biến khoảng 300 tấn sản phẩm. Trước đây chưa có điện, doanh nghiệp phải chạy bằng máy nổ chi phí rất cao nên không dám phát triển sản xuất. Kể từ ngày có điện hoạt động 24/24, doanh nghiệp đã làm ăn khấm khá, sản lượng chế biến tăng đều qua mỗi năm. Năm 2015 doanh thu của cơ sở Phú Nuôi đạt 35 tỷ đồng. 

Ông Nguyễn Văn Phú nói: “Doanh nghiệp Phú Nuôi năm nay đã tròn 16 năm hoạt động trong ngành chế biến hải sản trên đảo. Trước đây, giá điện còn cao hơn giá đất liền thì chi phí tiền điện của nhà máy vào khoảng 100 triệu. Từ khi có điện 24/24 và xuống bằng với giá của đất liền thì chúng tôi chỉ phải trả 50 đến 60 triệu/tháng”.

Chấp nhận lỗ vì sự phát triển của Phú Quí

Ông Phạm Văn Thanh - Giám đốc Công ty Điện lực Phú Quý cho biết, năm 2011 đảo Phú Quý mới được cung cấp điện nhưng chỉ được 5 giờ/ngày. Nguồn điện có được từ nhà máy phát điện chạy bằng dầu diesel do ngành điện đầu tư với công suất là 3 MW.

Sau một thời gian nguồn điện cung cấp được nâng lên 16 giờ/ngày và ngày 1/7/2014 toàn đảo có điện 24/24, đồng thời giá bán điện cũng giảm để ngang bằng với giá trong đất liền.

Năm 2016 do nhu cầu điện trong dân tăng mạnh nên ngành điện lực Bình Thuận đã nâng công suất nhà máy điện Diesel Phú Quý lên thành 5 MW, cộng với điện gió 6MW của Nhà máy phong điện Phú Quý đã cơ bản đáp ứng nhu cầu điện cho người dân trên huyện đảo. 

Điện gió 6MW của Nhà máy phong điện Phú Quý

Sắp tới, Công ty Điện lực Bình Thuận tiếp tục triển khai 3 dự án gồm: dự án “Mở rộng nguồn Diesel Phú Quý” công suất tăng thêm 5MW, dự án “Cải tạo, nâng cấp và phát triển lưới điện trung hạ thế huyện đảo Phú Quý” nhằm cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới 28,22km trung thế; 22,56km hạ thế; 5.620 kVA trạm biến áp phân phối; dự án “Xây dựng hệ thống thông tin liên lạc phục vụ điều hành sản xuất kinh doanh điện trên huyện đảo Phú Quý”. Tổng giá trị đầu tư 3 dự án trên là hơn 270 tỷ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2016-2017.

Các dự án này khi hoàn thành sẽ đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu điện cho huyện đảo Phú Quý giai đoạn 2016-2020. 

Những nổ lực không mệt mỏi của ngành điện tỉnh Bình Thuận đang đem lại cho người dân Phú Quí những thuận lợi nhất định trong sinh hoạt hàng ngày và trong công cuộc mưu sinh.

Tuy vậy, không phải ai cũng biết điện lực Bình Thuận đang chịu lỗ để Phú Quí phát triển. Như đã nói, nguồn điện trên đảo không nằm trong hệ thống lưới điện quốc gia mà được ngành điện sản xuất bằng máy phát điện và điện gió. Giá thành của một kW dứt khoát phải cao hơn giá thành của lưới điện quốc gia nhưng khi bán cho người dân sử dụng thì lại tính bằng giá trong đất liền. Vì thế, công ty điện lực Bình Thuận bị lỗ là điều đương nhiên.

Theo báo cáo của ngành điện, năm 2011 Tổng công ty điện lực miền Nam phải bù lỗ 37,8 tỷ đồng. Khi nhà máy phong điện Phú Quý với công suất lắp đặt 6MW được bàn giao cho điện lực Phú Quí vận hành vào năm 2012, mức lỗ giảm xuống còn 26,07 tỷ đồng. Từ ngày thực hiện giá bán điện trên đảo bằng với đất liền và nâng thời gian phát điện lên 24 giờ/ngày thì mức lỗ của ngành Điện miền Nam tăng lên đến 90 tỷ đồng/năm.

Đầu tư vào đảo Phú Quý, ngành điện xác định không vì yếu tố kinh doanh mà vì nhiệm vụ chính trị. Đó là đảm bảo phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội và an ninh quốc phòng trên huyện đảo. 

Ông Tạ Minh Nhựt, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Phú Quý

Theo ông Tạ Minh Nhựt, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Phú Quý,  việc thực hiện giá bán điện bằng với đất liền và nâng thời gian sử dụng điện lên 24 giờ/ngày đối với đảo Phú Quý là yếu tố quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của huyện đảo. Giờ đây, người dân ở đảo rất vui và phấn khởi vì được sử dụng nguồn điện ổn định, bà con thì mua thêm các vật dụng trong nhà như tivi, tủ lạnh để phục vụ sinh hoạt, đầu tư thêm máy móc dụng cụ để phục vụ cho sản xuất và đánh bắt hải sản. Về phía các doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư hàng tỷ đồng xây dựng nhà máy và mở rộng ngành nghề sản xuất.

Huyện đảo đang rà soát, bổ sung quy hoạch, ông Nhựt tin rằng với hạ tầng sẵn có, nguồn điện ổn định, tới đây Phú Quý sẽ trở thành một điểm du lịch trọng điểm của tỉnh và của quốc gia. Được biết hiện đã có một dự án du lịch được doanh nghiệp ở Thành phố Hồ Chí Minh xúc tiến đầu tư./.