Sẽ khó tìm nợ xấu để mua?

VAMC không có hàng để mua?

Trên VnEconomy, chuyên gia tài chính độc lập Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, Thông tư 02 bị lùi thời hạn thực hiện thêm một năm, các ngân hàng đã và sẽ tìm cách giấu nợ xấu, bởi theo quy định, chỉ những ngân hàng nào có nợ xấu trên 3% mới phải bán nợ cho Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Thậm chí, ông Hiếu còn cho rằng, “hoãn Thông tư 02, có thể phải chấp nhận khả năng VAMC không có hàng để mua".

Cùng với đó, VAMC còn gặp một số khó khăn nội tại, đầu tiên là đòn bẩy tài chính. Vì vốn điều lệ của VAMC chỉ 500 tỷ đồng. Giả định, lấy mục tiêu xử lý khoảng 50.000 tỷ đồng thì khi VAMC mua nợ 50.000 tỷ đồng và trao lại cho ngân hàng những tờ trái phiếu đặc biệt. Trong bảng cân đối tài sản của VAMC ở một thời điểm nào đó trong tương lai, sẽ là: bên "Nợ" 50 nghìn tỷ đồng nhưng bên "Có" chỉ 500 tỷ đồng từ vốn điều lệ. Đòn bẩy tài chính ở đây là 50 nghìn tỷ/500 tỷ đồng, bằng 100/1.

Các chuyên gia lo lắng về khả năng xử lý nợ xấu của VAMC (Ảnh: DĐDN)

Thông thường, tỷ lệ đòn bẩy tài chính ở một ngân hàng đang hoạt động khoảng 10/1, những đơn vị nào có tỷ lệ này 15/1 được coi là rủi ro, còn nếu ở mức 20/1 là quá rủi ro, hơn nữa thì ngấp nghé phá sản bất cứ lúc nào. Một VAMC tầm cỡ quốc gia mà đòn bẩy tài chính như trên là khó thuyết phục về mặt kỹ thuật tài chính.

Trước lo ngại số vốn điều lệ quá nhỏ so với khối lượng nợ xấu phải xử lý, trả lời Đầu tư chứng khoán cuối tuần qua, ông Nguyễn Hữu Thủy, Tổng Giám đốc VAMC cho biết, ngoài huy động vốn từ trái phiếu đặc biệt, VAMC còn có thể vay vốn ở nhiều tổ chức trong nước và quốc tế khác.

Còn TS. Lê Xuân Nghĩa cho biết trên báo Hải quan rằng, trong trường hợp số nợ xấu cao hơn dự kiến, phương án đưa ra là Ngân hàng Nhà nước sẽ tăng thêm vốn cho VAMC để tăng trái phiếu đặc biệt lên hoặc sẽ tái cấp vốn trực tiếp, cho ngân hàng thương mại vay với kỳ hạn tương đối dài, ví dụ 3 năm và xử lý nợ xấu đến đâu sẽ giải ngân đến đó. Như vậy, tùy thuộc vào quá trình hoạt động, VAMC có thể sẽ được vay thêm vốn từ các tổ chức trong và ngoài nước hoặc được cấp bổ sung thêm vốn từ Ngân hàng Nhà nước. 

ACB lên tiếng sẵn sàng bán 50% nợ xấu

Trái với những băn khoăn trên, VnEconomy có dẫn lời một lãnh đạo cấp cao của NHNN cho rằng, hiện nay, có những ngân hàng đang hoạt động bình thường, họ có thể làm cho nợ xấu của mình xuống dưới 3%. Nhưng với cơ chế mua bán nợ của VAMC, họ sẽ đẩy lên trên 3% để bán ngay vì có giữ lại nợ xấu cũng không lợi lộc gì. Còn với những trường hợp cố tình che giấu nợ, Nghị định 53 cũng cho phép Ngân hàng Nhà nước sử dụng các biện pháp nghiêm khắc, yêu cầu họ bán nợ để giữ an toàn hệ thống. Những trường hợp này không nhiều.

Ngay trong ngày hôm nay (29/7), ông Đỗ Minh Toàn, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cho biết, ACB luôn sẵn sàng bán khoảng 1.500 tỷ đồng nợ xấu (chiếm 50% tổng nợ xấu) đủ điều kiện cho công ty quản lý tài sản (VAMC).

Ông Toàn cho rằng, việc bán nợ cho VAMC là giúp cho các ngân hàng có nguồn vốn để quay vòng. Bên cạnh đó, VAMC là một cơ chế đặc biệt, khi bán nợ sang bên đó thì cơ chế xử lý kỳ vọng sẽ nhanh hơn.

Theo báo cáo kết quả kinh doanh quý I/2013 của ACB, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng này là 2,9%. Về số tuyệt đối, nợ xấu (từ nhóm 3 đến nhóm 5) quý I/2013 là 3.090,2 tỷ đồng, tăng 20% so với 2,571 tỷ đồng cùng kỳ năm 2012.

theo hướng dẫn của Bộ Tài chính trong dự thảo thông tư về VAMC mới đây, công ty này ngoài mua nợ xấu còn được sử dụng vốn để đầu tư ra ngoài (không thông qua việc mua bán nợ và tài sản) và được sử dụng vốn để đầu tư, cung cấp tài chính cho khách hàng vay để xử lý khó khăn tài chính tạm thời và phục hồi sản xuất kinh doanh.

Theo Bộ Tài chính, dự kiến VAMC sẽ xử lý được khoảng 80 - 100 nghìn tỷ đồng nợ xấu với tỷ lệ thu hồi dự kiến là 20% - 40%. Theo đó, với quy định tỷ lệ công ty được hưởng là 2% tương ứng với mức thu là 320 - 800 tỷ đồng. Với thời gian xử lý dự kiến là 5 năm thì mức thu hàng năm của VAMC là khoảng 60 - 160 tỷ đồng, dự kiến sẽ đủ bù đắp các chi phí liên quan hàng năm.

Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình thì thừa nhận, dù ban lãnh đạo NHNN, các tổ chức tín dụng và bộ ban ngành rất trông chờ vào VAMC nhưng đây cũng không phải là 'chiếc đũa thần' để có thể xử lý hết, xử lý triệt để nợ xấu. Theo đó, VAMC chỉ nên được coi là thêm 1 công cụ góp phần với các công cụ khác để xử lý nợ xấu, góp phần làm lành mạnh tài chính ngân hàng, giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp./.