Thị trường trái phiếu DN: Cải thiện tính minh bạch, tăng tính thanh khoản

Thị trường trái phiếu (TTTP) năm 2023 có nhiều điểm sáng là đánh giá của Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, tại Họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/1. Theo đó, Nghị định 08 được Chính phủ ban hành có tác dụng rất lớn đến TTTP, khi quy định về việc ngưng hiệu lực một số quy định của Nghị định 65, cũng như cho phép các DN đàm phán với các nhà đầu tư để xử lý trái phiếu đến hạn, đảm bảo nguyên tắc “lợi ích hài hòa, rủi do chia sẻ”.

Nhà đầu tư, tổ chức mua trái phiếu chiếm đến 92,4%

Từ tháng 7/2023, Bộ Tài chính đã chính thức đưa thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ vào tập trung để vận hành. Đến hết 31/12, tổng giá trị giao dịch trên TTTP có tổ chức là 218.000 tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân phiên tương ứng là 1.880 tỷ đồng/phiên. “Hiện có trên 887 mã trái phiếu của 249 tổ chức đăng ký trái phiếu đã được đăng ký và giao dịch trên thị trường tập trung, góp phần cải thiện tính minh bạch cũng như tăng tính thanh khoản cho TPDN”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho hay.

Điểm sáng nữa được lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đã tăng cường công tác kiểm tra, rà soát thị trường và kiểm tra cả những DN phát hành, DN tư vấn. Từ đó, xã hội, nhà đầu tư, bản thân các tổ chức phát hành cũng như các tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn hiểu sâu sắc hơn các quy định của pháp luật liên quan đến TTTP.

Đáng chú ý, đến hết năm 2023, có 81 DN phát hành trái phiếu với khối lượng 269,5 nghìn tỷ đồng. Các DN cũng bố trí nguồn lực thanh toán trái phiếu đến hạn; đàm phán với các nhà đầu tư khi tái cơ cấu và gia hạn trái phiếu, giảm áp lực trả nợ gốc và lãi trái phiếu. “Khối lượng mua lại TPDN trước hạn của năm 2023 lên 238.000 tỷ đồng; trái phiếu có hạn đạt gần 40%. Nhà đầu tư, tổ chức tham gia vào thị trường sơ cấp mua trái phiếu năm 2023 chiếm đến 92,4%, nhà đầu tư cá nhân chỉ chiếm khoảng 7,6 % TTTP sơ cấp. Đây là sự thay đổi rất lớn trong cách thức tiếp cận thị trường, kể cả tổ chức phát hành cũng như nhà đầu tư”, Thứ trưởng Bộ Tài chính khẳng định.

Kỳ vọng với những giải pháp cụ thể cùng sự hồi phục trở lại của nền kinh tế, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi tin tưởng thị trường TPDN năm 2024 sẽ tiếp tục giữ được, có tăng trưởng bền vững và thực chất. Chất lượng của thị trường sẽ được nâng lên một bước cả đối với các tổ chức phát hành, các DN phát hành cũng như nhà đầu tư và nhà cung cấp dịch vụ.

Quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán trong năm 2024

Đối với thị trường cổ phiếu, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết trong năm 2023, Bộ này đã tiến hành 67 đoàn kiểm tra, ban hành 412 quyết định xử phạt với tổng số tiền xử phạt là 37,2 tỷ đồng. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị phối hợp kịp thời với Ủy ban Chứng khoán thực hiện kiểm tra nhiều công ty kiểm toán được chấp thuận tổ chức rà soát, báo cáo tài chính về kiểm toán, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các DN, các kiểm toán viên để đảm bảo chấn chỉnh thị trường.

Bộ Tài chính cũng đã tiến hành thanh lọc các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ yếu kém không hiệu quả. Tập trung ứng dụng triển khai đồng bộ cơ sở dữ liệu về giao dịch, kết nối dữ liệu nhà đầu tư với cơ sở dữ liệu công dân để quản lý cũng như giám sát thị trường chứng khoán.

Cùng với đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 69 quy định lại lộ trình sắp xếp các thị trường cổ phiếu, trái phiếu, thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh và các thị trường khác. Để tăng cường tính pháp lý, Bộ Tài chính cũng đang lấy ý kiến các Bộ, ngành sửa Nghị định 155 và Nghị định 156, cũng như Nghị định 128 hướng dẫn Luật Chứng khoán cũng như xử phạt vi phạm hành chính để có công cụ, khuôn khổ pháp lý thực hiện.

Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng thông báo, chỉ số VN-Index đến ngày 29/12 là 1.129 điểm, tăng 12% so với cuối năm 2022, thanh khoản trên thị trường cổ phiếu đạt là 17.500 tỷ đồng/phiên; quy mô vốn hóa thị trường ước đạt 6.000.000 tỷ, tăng 9,5% so với năm 2022, tương đương vào khoảng 62% GDP năm 2022. Thị trường chứng khoán phái sinh duy trì ổn định khối lượng giao dịch bình quân 263.000 hợp đồng/phiên. 355.000 tài khoản đăng ký mở mới trong năm 2023 đã đưa tổng tài khoản của các nhà đầu tư chứng khoán đến nay lên trên 7 triệu tài khoản.

“Những giải pháp lớn của Chính phủ chính là nền tảng để thị trường chứng khoán năm 2024 sẽ phát triển một cách ổn định và bền vững. Bộ Tài chính cam kết duy trì để thị trường vận hành một cách liên tục và an toàn, tập trung giữ thị trường minh bạch, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của tất cả các chủ thể tham gia vào thị trường chứng khoán.

Khẳng định quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng cho biết, ngay trong năm 2024, Bộ Tài chính cùng với các Bộ, ngành liên quan sẽ chủ động triển khai quyết liệt nhiều giải pháp để sớm đạt được tiêu chuẩn về nâng hạng thị trường chứng khoán trong thời gian sớm nhất.