Việt Nam cần cổ phần hóa ngay ngành viễn thông và ngân hàng

Ông Dominic Scriven còn cho rằng, việc triển khai các chính sách trong thời gian qua còn khá chậm. Trong sự chậm trễ đó, chương trình cổ phần hóa các Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) của Chính phủ Việt Nam đã gặt hái được một số thành công. Song, quá trình này thời gian gần đây đã bị chậm lại một phần do sự trì trệ của thị trường chứng khoán (TTCK).

Theo Nhóm công tác Thị trường vốn thuộc VBF 2013, TTCK rất cần những “hàng hóa có chất lượng” để thu hút nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. Do đó, Nhóm đề nghị Chính phủ Việt Nam cần tăng tốc chương trình cổ phần hóa thông qua việc xác định một lộ trình mới với các tiêu chí rõ ràng và thời gian biểu cụ thể. “Cổ phần hóa DNNN không nên chỉ quan tâm nhiều đến các khía cạnh tài chính mà còn những yếu tố khác như cơ cấu lại khu vực quốc doanh”- ông Dominic Scriven nhấn mạnh.

Bởi, theo phân tích của ông Dominic Scriven: Cổ phần hóa là xương sống của các chính sách kinh tế phù hợp và Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm của những thị trường mới nổi khác. Đặc biệt, hai ngành chủ lực cần cổ phần hóa trước mắt, theo ông Dominic Scriven, là Viễn thông và Ngân hàng. Chìa khóa để cổ phần hóa thành công là định giá, và cách duy nhất để làm được điều này là thuê tư vấn độc lập (các ngân hàng đầu tư danh tiếng) có khả năng đứng ra định giá và chào bán cổ phần theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Ông Dominic Scriven quan ngại về việc có thể bán tài sản của nhà nước với giá quá rẻ và phải chịu trách nhiệm là những rủi ro gắn liền với quá trình này, và điều đáng nói là phần lớn những đợt cổ phần hóa thành công đều là những trường hợp mà chủ sở hữu có sự phân bổ lợi ích để thu hút nhà đầu tư. Định giá phát hành quá cao thường dẫn tới thất bại, hơn nữa cũng cần bán một tỉ lệ đáng kể để  thị trường bảo đảm có thanh khoản, chứ không chỉ là mức vài phần trăm sở hữu.

Bên cạnh đó, cổ phần hóa phải được gắn với yêu cầu niêm yết bắt buộc. Hiện nay luật đã có quy định doanh nghiệp cổ phần hoá phải niêm yết trong vòng 12 tháng tuy nhiên trên thực tế quy định này không được tuân thủ triệt để. Nhóm cũng nhận được ý kiến từ các thành viên thị trường đề xuất Chính Phủ, UBCK cần bắt buộc các doanh nghiệp phải niêm yết trong vòng một tháng sau khi cổ phần hoá.

Hơn nữa, là nhà đầu tư tổ chức lớn nhất trên thị trường, Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) rõ ràng đóng một vai trò quan trọng và các bước đi của tổ chức này có tác động rất nhạy cảm đến tâm lý thị trường. Nhóm cho rằng việc làm rõ vai trò của SCIC trên TTCK là thật sự cần thiết và với giả định xem SCIC là một tổ chức tài chính. Do đó, Nhóm đề nghị SCIC cũng phải tuân thủ các quy định về công bố thông tin như các chủ thể khác đang tham gia thị trường./.