Đổi nồi cơm điện, chăn ấm lấy... vũ khí ở Yên Bái

"Đưa người có uy tín vào vận động”, “bỏ phiếu kín”, “đổi vũ khí lấy lương thực”… Đây là cách mà lực lượng chức năng Yên Bái đã và đang triển khai trong thực hiện cuộc vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ. Cách làm này đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn, nhất là ở vùng nông thôn.

Xã vùng cao Nậm Lành, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái đa số đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó dân tộc Dao chiếm gần 87%. Do sống dựa vào núi rừng, sản xuất nương rẫy là chủ đạo nên trước đây, bà con có thói quen sử dụng súng tự chế để vừa bảo vệ mùa màng, vừa săn bắn thú rừng cải thiện đời sống.

Ngày nay, dù thú rừng không còn nhiều, nhưng không ít người vẫn giữ thói quen chế tạo và sử dụng các loại súng tự chế, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Trước thực trạng đó, xã đã đưa người có uy tín, trưởng dòng họ, những người có tiếng nói trong cộng đồng để vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ.

Được những người có uy tín tuyên truyền, vận động, tháng 2 vừa qua, ông Hoàng Quý Chìu (61 tuổi, ở thôn Tặc Tè, xã Nậm Lành) - người từ thuở nhỏ đã gắn bó với súng kíp đã giao nộp nốt khẩu súng còn giữ lại bao năm làm kỷ niệm cho Công an xã.

"Chúng tôi được cán bộ tuyên truyền là pháp luật cấm không cho dùng các loại vũ khí, vật liệu nổ vì nó ảnh hưởng đến an ninh, trật tự của xã hội, nên tôi đã mang súng của mình đi nộp cho công an. Từ nay tôi cũng sẽ không làm súng, không dùng và không cất súng trong nhà", ông Hoàng Quý Chìu cho biết.

Cũng như ông Chìu, ông Hoàng Quý Hội ở thôn Thượng Sơn, xã Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái sau khi được tuyên truyền, vận động đã giao nộp khẩu súng kíp cho lực lượng chức năng.

"Trước đây tôi dùng súng để đi săn, cải thiện bữa ăn cho gia đình và phòng thân khi đi rừng. Giờ già rồi, nhiều năm không đi săn nữa, nhưng tôi cũng muốn giữ súng làm kỷ niệm. Giờ được vận động nhiều nên tôi mang đi nộp, không giữ lại nữa", ông Hoàng Quý Hội cho biết.

Tại huyện Văn Yên, ngoài các quy định chung, huyện đã triển khai thêm phong trào “Đổi vũ khí lấy lương thực". Cụ thể là giao nộp 1 khẩu súng kíp hay 1 khẩu súng hơi sẽ nhận lại 1 nồi cơm điện, gạo hoặc chăn ấm, bình chữa cháy mini… Cách làm này đã nhận được sự ủng hộ rất cao của đồng bào. Chỉ tính riêng trong đợt cao điểm Tết Nguyên đán vừa qua, người dân đã giao nộp gần 200 khẩu súng kíp, súng bắn bằng áp suất hơi và gần 100 viên đạn cho lực lượng chức năng.

Ông Ngô Văn Long, Phó Chủ tịch UBND xã Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên cho biết, với cách làm mới này đã giúp cho những hộ dân còn cất giấu súng không lo bị xử lý, tự tin mang đi nộp, dù nhiều người cũng chỉ giữ làm kỷ niệm chứ không còn dùng đến.

"Lực lượng Công an xã đã tham mưu cho UBND xã xây dựng kế hoạch tuyên truyền, vận động nhân dân tự giác giao nộp vũ khí, vật liệu nổ. Đặc biệt là mô hình “Đổi vũ khí lấy lương thực" rất được bà con nhân dân đồng tình, và ngay ngày đầu tiên triển khai đã có nhiều hộ tự giác mang súng đến nộp cho Công an xã", ông Ngô Văn Long nói.

Khác với Văn Yên, lực lượng chức năng huyện Văn Chấn lại dùng cách “bỏ phiếu kín” để người dân tố giác những người còn tàng trữ, chế tạo, sử dụng vũ khí tự chế. Với cách làm này, năm 2023, toàn huyện đã thu hồi được 104 khẩu súng tự chế và gần 40kg pháo nổ.

Trung tá Hoàng Đức Thuận, Đội trưởng Đội Cảnh sát quản lý Hành chính, Công an huyện Văn Chấn (Yên Bái) cho biết, đơn vị đã và sẽ tiếp tục trực tiếp tổ chức các buổi tuyên truyền đến bà con nhân dân, đặc biệt là tại địa bàn các xã vùng sâu vùng xa, vùng cao, vùng đồng bào dân tộc trước đây có tập quán sử dụng súng tự chế, vật liệu nổ. Trong đó, tập trung vào đội ngũ già làng, trưởng bản, người có uy tín để lan tỏa mạnh mẽ trong nhân dân, để người dân chấp hành tốt quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.

Bằng nhiều cách làm sáng tạo, cuộc vận động thu hồi vũ khí, vật liệu nổ ở Yên Bái đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực. Thống kê trong toàn tỉnh, năm 2023, các lực lượng chức năng đã thu hồi được hơn 1.800 vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đạt trên 200% so với kế hoạch. Trong đó có hơn 800 súng tự chế, 2 súng quân dụng, một quả bom, một lựu đạn, hàng nghìn viên đạn các loại, góp phần giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở.

Tuy nhiên, theo nhận định, các loại súng tự chế trong dân vẫn còn và hiện còn xuất hiện thêm loại súng hơi xuất xứ từ Trung Quốc có tính sát thương rất cao (súng PCP). Vì vậy, công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ sẽ tiếp tục được các lực lượng chức năng tỉnh Yên Bái đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới.