Phá rừng bảo tồn Ea Sô: Cần điều tra đầu nậu, cắt cung - cầu gỗ lậu

Rừng bảo tồn thiên nhiên Ea Sô, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, giáp ranh với hai tỉnh Gia Lai và Phú Yên đang bị xâm hại đến báo động. Mỗi ngày có đến hàng chục lâm tặc ở vùng giáp ranh vào rừng Ea Sô khai thác gỗ quý, săn bắn thú rừng. Sự phối hợp giữa các tỉnh đang cho thấy có những bất cập, thậm chí lỏng lẻo, khiến cho công tác quản lý, bảo vệ rừng không hiệu quả.

- Đây là đất của Gia Lai mà.

- Các anh đang sai?

- Bắt ở trong Khu bảo tồn kia thì tụi em không cãi gì luôn, sẵn sàng ra nộp phạt, đòi bao nhiêu tụi em chịu. Còn ở đây, Gia Lai bắt là tụi em sẵn sàng ra làm việc với Gia Lai. 

- Tôi bắt sẽ đưa các anh tới Gia Lai.

- Đây đâu phải đất Đắk Lắk.

- Tôi bắt sai, tôi sẽ chịu trách nhiệm.

- Thì anh bắt sai đấy. Đây là đất Gia Lai mà anh bắt cái gì, anh làm ở Gia Lai à?

Trên đây là cuộc tranh cãi giữa lực lượng bảo vệ rừng của Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô (tỉnh Đắk Lắk) với một nhóm lâm tặc tỉnh Gia Lai diễn ra rất căng thẳng. Các đối tượng vào rừng bảo tồn Ea Sô khai thác gỗ quý và bị lực lượng bảo vệ rừng phát hiện, truy đuổi nhưng đã kịp di chuyển sang địa phận giáp ranh, thuộc xã Ia Hdreh, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai.

Lâm tặc có lợi thế đông người, gần 20 đối tượng, trong khi lực lượng bảo vệ rừng của khu bảo tồn chỉ có 5 người. Nhóm lâm tặc cãi khi đã sang đất Gia Lai, không còn thuộc địa phận Đắk Lắk, khu bảo tồn không có quyền bắt người và tang vật. Sau đó, chúng huy động thêm hàng chục đối tượng khác, đến giải vây cho đồng bọn.

Anh Trần Văn Khánh, nhân viên Trạm Kiểm lâm số 2, Khu bảo tồn Ea Sô, được tăng cường vào chốt bảo vệ rừng 616, giáp ranh tỉnh Gia Lai, cho biết, việc bảo vệ rừng ở vùng giáp ranh này cực kỳ khó khăn. Lâm tặc thường xuyên lợi dụng việc lực lượng bảo tồn mỏng để thâm nhập và khai thác trộm gỗ quý, thú rừng. Đồng thời, tại vùng giáp ranh, việc bắt đối tượng vi phạm khó khăn về tính chính danh, pháp lý. Trong khi đó, ở phía tỉnh Gia Lai không có lực lượng đóng chốt ở địa bàn, chỉ phối hợp khi lực lượng bảo tồn bắt giữ lâm tặc và gọi điện cầu viện. Cũng vì thế, rất khó xử lý được người vi phạm.

“Họ có nhiều cách đối phó lắm. Họ bảo là lực lượng bảo tồn không được bắt người ở địa bàn bên Gia Lai. Tôi đi làm ở đây có rất nhiều trường hợp, họ đi thường 15-20 người, còn lực lượng bảo vệ rừng thì chỉ có 3 người, mỏng quá nên họ cứ làm càn, cứ đi mình không ngăn cản được. Cơ quan chức năng Gia Lai khi bắt được cũng điện cho lãnh đạo bên đấy phối kết hợp, nhưng mà vào đến đây cũng hơn tiếng đồng hồ, lâm tặc tẩu tán hết”, anh Khánh chia sẻ thêm.

Bất cập trong phối hợp

Quá trình thâm nhập địa bàn, chúng tôi nhận thấy, rừng giáp ranh thuộc địa phận huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai đã bị tàn phá nghiêm trọng. Rừng thuộc quản lý của xã, rừng của Công ty lâm nghiệp hay rừng của ban quản lý rừng phòng hộ hầu hết đã bị phá, xâm canh đến ngay sát khu bảo tồn Ea Sô.

Ông Lê Minh Tiến, Giám đốc khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô cho biết, ranh giới khu bảo tồn tiếp giáp với tỉnh Gia Lai lên đến gần 50km. Tình trạng xâm hại rừng đã diễn ra nhiều năm, nhưng thời gian gần đây trở nên nóng hơn, lâm tặc ồ ạt kéo vào rừng bảo tồn mỗi ngày. Để bảo vệ được rừng Ea Sô, lúc này cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn của các ngành chức năng tỉnh Gia Lai trong việc tuần tra, kiểm soát, truy quét lâm tặc ở vùng giáp ranh.

“Chúng tôi cũng đã báo cáo với cấp trên, Sở NN&PTNT, kiến nghị với các ban ngành chức năng của tỉnh Gia Lai, thực hiện công tác tuyên truyền, vận động người dân tại vùng giáp ranh thực hiện pháp luật về lâm nghiệp cũng như tuần tra, truy quét các tuyến đường người dân khu vực tỉnh bạn xâm nhập vào Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô. Rất mong là các ngành chức năng tỉnh bạn tăng cường việc tuần tra, chốt chặn để các đối tượng không thể xâm nhập vào. Nếu xâm nhập lén lút thì cũng không thể đưa tang vật ra được”, ông Tiến kiến nghị.

Ông Nguyễn Quốc Hưng, Chi cục trưởng Kiểm lâm tỉnh Đắk Lắk cho biết, từ năm 2017, ba tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Phú Yên đã ký quy chế phối hợp trong quản lý, bảo vệ rừng ở vùng giáp ranh. Tuy nhiên, qua các vụ việc phá rừng, xâm hại rừng ở Ea Sô thời gian qua cho thấy, việc phối hợp vẫn còn có những bất cập. Nhiều vụ việc truy bắt lâm tặc nhưng lực lượng bảo vệ rừng Đắk Lắk chỉ còn biết đứng nhìn khi lâm tặc đã ra khỏi địa bàn.

Chi cục Kiểm lâm Đắk Lắk đang tham mưu cho Sở NN&PTNT và UBND tỉnh thực hiện quy chế mới với các tỉnh giáp ranh. Ông Hưng phân tích, có cầu mới có cung, gỗ quý rừng Ea Sô bị lâm tặc khai thác trộm chắc chắn sẽ được đầu nậu ở vùng giáp ranh thu gom. Chỉ cần các tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, nhất là công an vào cuộc điều tra, xử lý nghiêm đầu nậu ở những vùng giáp ranh này, tình trạng xâm hại rừng bảo tồn sẽ giảm.

“Phải là cơ quan cảnh sát điều tra công an, chứ mình không làm được, đặc biệt là bên Gia Lai. Nó phải có cung - cầu, bên đấy họ làm, khoanh được những đầu nậu, điều tra, xử lý thì sẽ giảm. Khi phối hợp bắt được, chúng ta làm kiên quyết một vài vụ, đưa ra xử lý lưu động là có tác dụng ngay. Chúng ta không làm được thì họ nhờn. Vấn đề ở đây là thực thi pháp luật tại địa phương”, ông Hưng nêu rõ.

Rừng bảo tồn thiên nhiên Ea Sô nói riêng, rừng giáp ranh các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Phú Yên nói chung đang bị xâm hại nghiêm trọng. Bảo vệ rừng không thể phó mặc cho một đơn vị hay một địa phương, mà cần phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và xuyên suốt giữa các ban ngành, các địa phương. Lúc này, sự phối hợp giữa các tỉnh cấp thiết phải tập trung vào những nội dung trọng tâm như: lập chốt, tổ đội tại địa bàn để tuần tra, kiểm soát, truy quyét lâm tặc; điều tra, xử lý đầu nậu, cắt cung- cầu gỗ lậu. Một khi pháp luật về lâm nghiệp được thực thi nghiêm minh với sự vào cuộc quyết liệt của các địa phương, lâm tặc sẽ không thể lộng hành, rừng giáp ranh sẽ được bảo vệ./.