Đội quân robot liệu có thể bù đắp khoảng trống thiếu nhân lực của Ukraine?
VOV.VN - Hiện nay, Ukraine đang xây dựng một đội quân robot với mục tiêu đưa hơn 200 phương tiện mặt đất không người lái hoạt động vào cuối năm nay.
Ukraine đang xây dựng đội quân robot
Một số nhà phân tích cho rằng, Ukraine đã trở thành phòng thí nghiệm chiến tranh cho tương lai kể từ khi xung đột với Nga nổ ra. Do nhu cầu cấp thiết, họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào những cải tiến công nghệ nhanh chóng để chống trả. Do đó, Ukraine đã đạt được một số tiến triển nhất định trong công nghệ quân sự, tận dụng robot và tự động hóa để định nghĩa lại chiến tranh hiện đại cũng như đóng vai trò là nơi thử nghiệm các công nghệ chiến đấu tương lai.
![Đội quân robot liệu có thể bù đắp khoảng trống thiếu nhân lực của ukraine hình ảnh 1 Doi quan robot lieu co the bu dap khoang trong thieu nhan luc cua ukraine hinh anh 1](https://media.vov.vn/sites/default/files/styles/large/public/2025-02/robot.JPG.jpg)
Khi nước này tiếp tục phát triển và triển khai các hệ thống không người lái tiên tiến, thế giới đang theo dõi chặt chẽ xem những tiến bộ này sẽ định hình chiến trường như thế nào. Với việc Ukraine đang sử dụng UAV được AI hỗ trợ, việc triển khai robot mặt đất tự động có thể trở thành hiện thực sớm hơn dự kiến.
Hiện nay, Ukraine đang xây dựng một đội quân robot với mục tiêu đưa hơn 200 phương tiện trên mặt đất không người lái vào hoạt động cuối năm nay. Bằng việc triển khai những robot này, họ đang thu thập dữ liệu và thông tin chi tiết có giá trị, định hình sự phát triển của các hệ thống tự hành trong tương lai. Kinh nghiệm đó định vị Ukraine trong đào tạo các mô hình AI và dẫn dầu trong việc triển khai robot tự hành thế hệ tiếp theo khi thời điểm đến.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với The Economist vào tháng 11/2023, cựu Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhnyi đã miêu tả cuộc xung đột với Nga có tính chất "định vị" và cảnh báo giao tranh kéo dài không chỉ đe dọa quân đội Ukraine mà còn cả sự tồn vong của quốc gia này. Ông nhận định, việc phá vỡ thế bế tắc sẽ đòi hỏi một bước nhảy vọt lớn về công nghệ.
Với nguồn cung vũ khí phương Tây đang cạn kiệt và trước một đối thủ giàu nguồn lực, Ukraine đang chuyển sang phát triển công nghệ để cân bằng cuộc chơi. Cuộc chiến UAV đã mở rộng thành cuộc chiến giữa các hệ thống robot tiên tiến, đánh dấu một chương mới trong xung đột ở Ukraine.
Tháng 12/2024, các lực lượng của Ukraine đã đạt được cột mốc quan trọng khi tiến hành cuộc tấn công thành công đầu tiên vào các vị trí của Nga chỉ bằng các máy bay không người lái mặt đất và máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV). Theo Trung sĩ Volodymyr Dehtiarov thuộc Lữ đoàn Khartiia của Ukraine, hàng chục robot và hệ thống không người lái, trong đó có UAV mặt đất trang bị súng máy và máy bay không người lái FPV cảm tử, đã được triển khai gần Lyptsi ở phía Bắc Kharkov.
Nhận ra tiềm năng của những tiến bộ như vậy, các nhà chức trách Ukraine đã thành lập sáng kiến đổi mới quốc phòng BRAVE1 vào mùa xuân năm 2023 để thiết lập chính thức sự hợp tác giữa quân đội, các tổ chức nhà nước, các nhà phát triển khu vực tư nhân và các nhà đầu tư, đồng thời thúc đẩy cách tiếp cận hiệu quả và mang tính phối hợp với công nghệ quốc phòng.
Trước đó, Ukraine đã sử dụng một robot mặt đất để hỗ trợ tấn công chiến hào của Nga ở Kursk vào tháng 9/2024. Với sự chênh lệch đáng kể về nhân lực dọc tiền tuyến dài gần 1.300km, Ukraine không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tối đa hóa khả năng công nghệ của mình, triển khai một loạt hệ thống không người lái để hỗ trợ lực lượng.
Ukraine liệu có thể lấp khoảng trống về nhân lực?
Chiến tranh đang bước vào kỷ nguyên mà chiến thắng không còn phụ thuộc vào sức người mà phụ thuộc vào khả năng duy trì cũng như bổ sung các hệ thống robot. Các cuộc xung đột tương lai có thể diễn ra cho đến khi một bên không còn đủ khả năng thay thế máy móc của mình - một kịch bản đáng lo ngại nhưng ngày càng có khả năng xảy ra trong tác chiến hiện đại.
Sự thay đổi này thể hiện rõ qua cách sử dụng UAV trên chiến trường. Những người điều khiển UAV của Ukraine, đồn trú cách xa tiền tuyến hàng km, đang chỉ đạo các cuộc tấn công từ xa, đã làm nổi bật sự chuyển đổi mạnh mẽ của chiến tranh thế kỷ 21. Cũng giống như những người lính Anh từng sử dụng hỏa lực để chế ngự kẻ thù cầm giáo vào thế kỷ 18, các cuộc xung đột ngày nay cũng đang chứng kiến sự chênh lệch công nghệ tương tự, khi các hệ thống không người lái mang lại cho những bên có công nghệ vượt trội lợi thế quyết định.
Tuy nhiên, chỉ riêng robot sẽ không thể giải quyết tình trạng thiếu nhân lực của Ukraine. Dù vậy, Kiev vẫn đang tích cực phát triển lực lượng robot trên chiến trường để giảm thiểu sự tham gia của con người. Như một quan chức Ukraine giải thích: "Chúng tôi muốn người dân của mình ở càng xa tiền tuyến càng tốt".
"Tuy nhiên, chỉ riêng robot không thể giải quyết được tình trạng thiếu hụt nhân lực của Ukraine", quan chức này cho hay.
Theo Phó Thủ tướng Ukraine Mykhailo Fedorov, Ukraine có kế hoạch triển khai hàng chục nghìn phương tiện mặt đất không người lái trong năm nay để vận chuyển vật tư, sơ tán binh lính bị thương và hỗ trợ bộ binh trong chiến hào. Những phương tiện trên hiện đã được sử dụng dọc tiền tuyến và ở khu vực Kursk của Nga, giúp giảm thiểu rủi ro cho quân đội trước các cuộc tấn công bằng UAV và pháo hạng nặng của Moscow.
Các robot mặt đất đang chuẩn bị đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nỗ lực chiến đấu của Ukraine, hoàn thành tốt các nhiệm vụ như thăm dò các khu vực có nguy cơ cao trong thời gian dài, điều mà các binh lính phải chật vật để thực hiện một cách an toàn. Các hệ thống robot này cũng được sử dụng để trinh sát, giám sát liên tục, phục vụ công tác hậu cần như cung cấp vật tư và sơ tán những người bị thương. Không giống như con người, robot có thể hoạt động không mệt mỏi và chịu được sự tiếp xúc lâu dài với môi trường nguy hiểm, cung cấp hỗ trợ liên tục trên chiến trường.
Tướng Mỹ đã nghỉ hưu Mark Milley dự đoán các hệ thống robot có thể chiếm 1/3 quân đội Mỹ trong thập kỷ tới, nhấn mạnh những hàm ý rộng hơn cho những tiến bộ công nghệ của Ukraine.
Bất chấp những tiến bộ mang tính đột phá này, giới quan sát nhận định, thành công của Ukraine vẫn phụ thuộc vào sự hỗ trợ liên tục của phương Tây để củng cố vị thế chiến trường của mình trước các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng.