Lý do Mỹ gấp rút triển khai hệ thống phòng thủ Vòm Sắt đến đảo Guam
VOV.VN - Lục quân Mỹ đang chuẩn bị triển khai một tổ hợp Vòm Sắt do Israel sản xuất tới Guam để thử nghiệm khả năng bảo vệ cùng với Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) ở hòn đảo này.
Chống lại một loạt mối đe dọa
Quyết định trên được đưa ra trong bối cảnh quân đội Mỹ tiếp tục tìm kiếm các phương án để nâng cấp hệ thống phòng không và phòng thủ trên hòn đảo chiến lược ở Thái Bình Dương, trong một nỗ lực nhằm chống lại sự mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Phiên bản mới nhất của hệ thống Vòm Sắt, ngoài khả năng đánh chặn tên lửa đang bay trên không trung cùng các loại đạn pháo khác, còn có thể bắn hạ máy bay không người lái nhỏ và tên lửa hành trình bay thấp.
Bộ Tư lệnh Phòng thủ Tên lửa và Phòng không Lục quân 94 (AAMDC 94) có trụ sở tại Hawaii cho biết, hệ thống này sẽ được triển khai “thử nghiệm” và “tạm thời”, trong khoảng thời gian từ giữa tháng 10 đến tháng 12/2021. Các binh sĩ thuộc Trung đoàn Pháo Phòng không 43 sẽ vận hành hệ thống, dưới sự hỗ trợ của Lữ đoàn Pháo Phòng không 38 đang đồn trú tại Nhật Bản.
Lục quân Mỹ cho biết, việc triển khai hệ thống Vòm Sắt tại đảo Guam được thực hiện theo một yêu cầu trong Đạo luật Ủy quyền quốc phòng (NDAA) năm tài khóa 2021.
“Các binh sỹ và khí tài sẽ được triển khai để đáp ứng yêu cầu của NDAA, kiểm tra các năng lực của hệ thống vũ khí, đồng thời huấn luyện và nâng cấp khả năng triển khai của lực lượng phòng không. Hiện tại, không có kế hoạch diễn tập bắn đạn thật khi hệ thống được lắp đặt trên đảo Guam”, thông cáo báo chí của Lục quân Mỹ nêu rõ.
Trong bối cảnh các mối đe dọa tiềm ẩn từ tên lửa hành trình, vũ khí chống hạm, vũ khí tấn công mặt đất, vũ khí siêu thanh cùng các loại máy bay không người lái ngày càng gia tămg, việc triển khai hệ thống Vòm Sắt trước mắt sẽ giúp Guam tăng cường khả năng phòng thủ chống lại những mối đe dọa trên.
Ngoài ra, các tàu ngầm, tàu chiến mặt nước, cùng máy bay mang tên lửa tầm xa, có thể phóng loạt tên lửa hành trình tấn công hòn đảo này trong trường hợp xảy ra một cuộc xung đột lớn.
Trong khi đó, máy bay không người lái cũng tạo ra những mối đe dọa đáng kể, vượt ra ngoài giới hạn của một cuộc xung đột truyền thống. The War Zone cho biết, đã có nhiều cuộc tấn công bằng máy bay người lái nhỏ không xác định vào hệ thống đánh chặn THAAD tại đảo Guam vào năm 2019.
Củng cố sức mạnh cho hệ thống THAAD
Quân đội Mỹ đã ký hợp đồng mua 2 hệ thống Vòm Sắt của Israel từ năm 2019, sau khi hệ thống đánh chặn này chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn rocket từ nhóm vũ trang Hezbollah ở Dải Gaza. Vòm Sắt bao gồm nhiều bệ phóng, mỗi bệ phóng có khả năng chứa tối đa 20 tên lửa Tamir. Hệ thống này được tích hợp hệ thống radar và phân tích dữ liệu để xác định liệu tên lửa đang bay tới có phải là mối đe dọa hay không. Nó sẽ bắn tên lửa đánh chặn nếu nhận thấy tên lửa đang bay tới có nguy cơ đâm vào các khu vực dân cư hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng. Hệ thống đầu tiên được Israel chuyển giao cho Mỹ vào tháng 9/2020.
Tamir là tên lửa đánh chặn có khả năng cơ động cao, có trọng lượng 90 kg, dài 3 m, đường kính 160 mm, tầm bắn 17 km, được trang bị đầu dò radar chủ động để tìm kiếm mục tiêu, và đường truyền dữ liệu hai chiều để nhận thêm thông tin mục tiêu sau khi rời bệ phóng, tăng độ chính xác khi đánh chặn. Ngòi nổ cận đích trên tên lửa sẽ kích hoạt đầu đạn nổ mảnh định hướng khi ở gần mục tiêu, phá hủy rocket mà không cần đánh trúng đích.
Bất chấp những tính năng ưu việt này, Mỹ đã quyết định không mua thêm hệ thống Vòm Sắt của Israel do các vấn đề nảy sinh giữa việc kết hợp hệ thống này với hệ thống chỉ huy chiến đấu phòng thủ tên lửa và phòng không tích hợp (IBCS). Vào tháng 9 năm nay, Lục quân Mỹ đã trao hợp đồng cung cấp Hệ thống Lá chắn Bền vững cho nhà thầu Dynetics nhằm đáp ứng các yêu cầu về chống máy bay không người lái và chống tên lửa hành trình. Hệ thống của Dynetics sẽ sử dụng tên lửa tầm nhiệt AIM-9X Sidewinder làm tên lửa đánh chặn. Điều đáng lưu ý là AIM-9X Sidewinder có giá thành khoảng 450.000 USD, đắt hơn nhiều so với mức giá của Tamir, ước tính vào khoảng từ 40.000 đến 100.000 USD.
Trong khi đó, Lục quân vẫn đang khai thác các năng lực của hệ thống Vòm Sắt mới được tiếp nhận. Tháng 8 vừa qua, lực lượng này cho biết, các binh sỹ Mỹ đã thực hiện thành công vụ thử nghiệm bắn đạn thật đầu tiên đối với hệ thống này trên thao trường White Sands ở New Mexico (WSMR).
Mặc dù có nhiều hạn chế, nhưng viện triển khai hệ thống Vòm Sắt đến Guam vẫn được đánh giá là có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh quân đội Mỹ đang có kế hoạch mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không trên hòn đảo này để đối phó với những mối đe dọa ngày càng gia tăng, đặc biệt là từ Trung Quốc. Đã có những cuộc thảo luận về việc triển khai linh hoạt thay vì lắp đặt cố định một hệ thống phòng thủ tên lửa trên hòn đảo này. Theo một số nguồn tin, tổ hợp Vòm Sắt sẽ được bố trí ở nhiều địa điểm trên đảo Guam, chẳng hạn như cảng Apra, căn cứ thủy quân lục chiến Blaz và căn cứ không quân Andersen.
Hiện tại, Guam đã được trang bị THAAD để phòng thủ tên lửa đạn đạo, nhưng chỉ riêng hệ thống này sẽ không thể đánh bại được một cuộc tấn công quy mô lớn. Do đó, sự góp mặt của Vòm Sắt có thể giúp Mỹ xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc và ưu việt hơn./.