“Chìa khóa” để phát hiện sớm ung thư vú
VOV.VN - Ung thư vú là bệnh có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Vì vậy, khám sức khỏe định kỳ là biện pháp giúp phát hiện sớm ung thư vú.
Tuy nhiên tại Việt Nam, trên 70% người bệnh ung thư đến viện ở giai đoạn muộn nên tỷ lệ chữa khỏi bệnh thấp hơn so với các nước trên thế giới.
Ung thư vú có thể phòng chống, chữa khỏi
Theo TS BS Hoàng Đình Chân, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, ung thư vú (UTV) chiếm tới 35% các bệnh ung thư ở nữ. Nếu được phát hiện và điều trị sớm khả năng chữa khỏi UTV rất cao, điều trị đơn giản, ít tốn kém và chất lượng sống của bệnh nhân được cải thiện rõ rệt. Vì vậy, kết quả điều trị UTV tốt hay xấu tùy thuộc vào giai đoạn bệnh lúc được phát hiện. Nếu phát hiện ở giai đoạn 0 (lâm sàng), tỷ lệ khỏi bệnh là 100%; từ giai đoạn 1, 2, 3 và 4, tỷ lệ khỏi bệnh giảm dần còn 95%, 80%, 72% và 25%. Một nửa trong số bệnh nhân UTV có thể được cứu sống bằng các biện pháp: phẫu thuật, xạ trị, hóa chất và kết hợp với các phương pháp tiên tiến khác: liệu pháp nội tiết tố, sinh học (điều trị nhắm trúng đích).
Tuy luôn là mối đe dọa nguy hiểm với mọi phụ nữ nhưng UTV hoàn toàn có thể phòng chống và chữa khỏi. Do đó, khi có một trong số nguy cơ tiềm ẩn như: tiền sử gia đình có chị, em gái, mẹ bị ung thư (nguy cơ UTV cao gấp 6 lần so với bình thường); nhóm phụ nữ không có con và nhóm phụ nữ có con sau 30 tuổi; những người thừa cân, béo phì, hút thuốc lá… chị em cần đi khám, kiểm tra sàng lọc định kỳ.
BS CKI. Đàm Thu Nga - Bác sỹ khoa khám bệnh - Bệnh viện ung bướu Hưng Việt |
TS. Hoàng Đình Chân phân tích, UTV là căn bệnh gây gánh nặng và những tổn thất về sức khỏe và tinh thần cho người bệnh và cả những người thân trong gia đình, nhưng nhận thức chung về căn bệnh này còn hạn chế, dẫn đến thiếu ý thức phòng bệnh, đặc biệt là phụ nữ trẻ và các bậc phụ huynh có trẻ gái vị thành niên. Ung thư thường hay “vay, mượn" triệu chứng của các bệnh thông thường khác, ít đặc hiệu, ít ảnh hưởng tới người bệnh nên dễ bị bỏ qua. Triệu chứng UTV mới phát rất nghèo nàn, thường chỉ thấy có u nhỏ ở vú, mật độ chắc, ranh giới không rõ, khó chẩn đoán.
Ở giai đoạn muộn, triệu chứng phong phú, rất dễ chẩn đoán bằng lâm sàng. U to, chắc, ranh giới không rõ. U có thể dính cơ ngực, dính da, đôi khi vỡ loét da hoặc biểu hiện như viêm. Hạch nách cùng bên to, chắc, đôi khi có hạch thượng đòn.
Một số bệnh ung thư khó chẩn đoán sớm, vì vậy việc khám sức khỏe định kỳ tại các bệnh viện chuyên khoa ung bướu là biện pháp giúp phát hiện sớm các bệnh lý khối u và ung thư.
TS. Hoàng Đình Chân cũng nhấn mạnh: “Mỗi năm nên đi khám sức khỏe định kỳ 1-2 lần, chi phí cho một lần đi khám sức khỏe tốn kém rất ít so với số tiền phải bỏ ra để mua thuốc và điều trị khi phát hiện bệnh”.
Phát hiện sớm ung thư vú bằng cách nào?
Chị em phụ nữ có thể phát hiện sớm căn bệnh UTV bằng cách khá đơn giản: Đều đặn mỗi tháng một lần, vào thời điểm vừa chấm dứt kỳ kinh nguyệt (hoặc một ngày cố định trong tháng đối với chị em đã mãn kinh), chị em kiểm tra hình dáng, màu sắc, phát hiện những u, cục bất thường của vùng ngực.
Dựa theo kinh nghiệm lâu năm trong ngành điều trị UTV, các bác sĩ BV Ung bướu Hưng Việt đã có những kinh nghiệm, hướng dẫn chị em phụ nữ cách phát hiện sớm UTV, từ đó để lựa chọn phương pháp khám sàng lọc và phương pháp điều trị tối ưu cho sức khỏe của mình.
Bước 1: Hai bên ngực trái và phải có đối xứng không? Da vùng ngực có bị nhăn nheo, căng, viêm loét hay sần sùi không? Đầu vú có lõm xuống, tiết dịch lạ hay không?
Bước 2: Dùng ngón tay cái và ngón trỏ vê nhẹ đầu ngực; Ấn đầu ngực xuống, xem có thấy xuất hiện khối u hay không? Bóp nhẹ núm vú kiểm tra xem có tiết dịch không?
Bước 3: Khi nằm xuống dưới đầu không kê gối; Đệm một chiếc gối nhỏ dưới cẳng tay trái, bàn tay trái để ở vị trí sau não; Phương thức kiểm tra UTV giống như vừa mô tả ở phần đứng kiểm tra.
Bước 4: Nên kiểm tra theo hướng ấn, xoay tròn, miết trượt trên da. Sau đó dùng ngón trỏ, ngón giữa, ngón đeo nhẫn của tay còn lại để kiểm tra tương tự.
Ngoài các kinh nghiệm trên, chị em nên tìm hiểu thêm các dấu hiệu UTV, nên đi khám tại các trung tâm ung bướu để được xét nghiệm chính xác nhất vấn đề về bệnh UTV.
Điều quan trọng để phát hiện bệnh sớm là bạn phải thường xuyên quan sát, sờ nắn bầu ngực để cảm nhận chúng khi có những dấu hiệu khác thường. Vì sờ - quan sát - đi khám chính là 3 chìa khóa để phát hiện sớm ung thư vú.
Ung thư vú là loại ung thư có số người mắc cao thứ 2 trên thế giới (với hơn 1 triệu ca mới mỗi năm), là loại bệnh ung thư phổ biến và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Trên thế giới mỗi năm có khoảng 1,4 triệu người mới mắc bệnh và 458.000 người tử vong. Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 7.000 người mới mắc bệnh, trong đó tỷ lệ tử vong khoảng 35%, cao hơn các nước phát triển, bệnh có xu hướng trẻ hóa và tăng dần qua các năm./.