Sự thật đáng kinh ngạc về bộ não con người (P1)
Thứ Tư, 06:29, 01/11/2017
VOV.VN -Bộ não là một trong những phần đáng ngạc nhiên và phức tạp nhất của cơ thể con người, có rất nhiều sự thật mà con người không biết về bộ não của mình.
Não không tự cảm thấy đau: Bao giờ tự hỏi làm sao các bác sĩ phẫu thuật não có thể thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhân khi họ tỉnh táo? Beth McQuiston, nhà thần kinh học và giám đốc y khoa của Abbott giải thích rằng mặc dù não là trung tâm cảm nhận đau đớn nhưng não không thể tự cảm thấy đau khi bị tổn thương do không có thụ thể cảm nhận đau. Ví dụ, khi một người đau đầu, người ta thường nghĩ đến nỗi đau xuất phát từ não, nhưng thực tế thì không phải như vậy. Cơn đau có thể xuất phát từ cơ và da xung quanh não. |
Não của bạn có thể chỉ chiếm khoảng 3% trọng lượng cơ thể nhưng nó nhận được khoảng 30% máu được bơm từ tim. Điều này cho thấy hoạt động của não cần sự hỗ trợ từ các cơ quan quan trọng của cơ thể bạn. "Bộ não giống như một đứa trẻ hư hỏng và đòi hỏi, nhưng nó vô cùng thông minh và hiệu quả", Bennet Omalu - chuyên gia về bệnh lý học, nhà giải phẫu bệnh học, nhà nghiên cứu dịch tễ học, giáo sư lâm sàng của Đại học California nói. |
Bạn thực sự sử dụng bộ não của bạn hầu hết thời gian: Mặc dù nhiều người nghĩ rằng họ chỉ sử dụng một phần nhỏ trong bộ não nhưng điều này thực sự không đúng. Tiến sĩ Brett Wingeier, kỹ sư, nhà thần kinh học cho biết bộ não của bạn liên tục làm việc để cảm nhận, xử lý, suy nghĩ, di chuyển, và thậm chí mơ ước. Ngay cả khi bạn đi ngủ vào ban đêm, bộ não bạn vẫn làm việc chăm chỉ! |
Sóng não thậm chí còn hoạt động nhiều hơn trong khi bạn đang ngủ: Khi bạn ngủ, bạn có thể nghĩ rằng bộ não của bạn "bị tắt", nhưng nó thực sự làm việc nhiều hơn cả khi bạn đang đi bộ, nói chuyện, ăn uống và suy nghĩ. |
Não người trưởng thành vẫn tạo ra các nơ-ron mới: Dù không hoạt động theo cách thức tương tự như các mô trong nhiều bộ phận khác của cơ thể, nhưng tế bào thần kinh vẫn có khả năng phát triển trong suốt cuộc đời con người. Tiến sĩ Wingeier giải thích: Những nghiên cứu cho thấy não người lớn có thể tạo ra các tế bào thần kinh mới và đưa chúng vào các mạch thần kinh. Bạn có thể thúc đẩy quá trình này trong não của bạn bằng lối sống lành mạnh, tập thể dục và có chế độ ăn uống cân bằng. |
Gần một nửa năng lượng của cơ thể dành cho não: Để bộ não hoạt động hiệu quả đòi hỏi một nguồn lượng năng lượng đáng kể. Các nhà khoa học ở Đại học Northwestern gần đây đã phát hiện ra rằng trong những năm trước khi trẻ đi học, sự phát triển não bộ nhanh hơn, sự tăng trưởng thể chất chậm hơn, có thể tiết kiệm nhiều năng lượng cho não đang phát triển. Ngược lại, trong giai đoạn dậy thì, khi tăng trưởng thể chất nhanh hơn, sự phát triển của não sẽ chậm hơn - điều này sẽ gây ngạc nhiên cho mọi người. |
Phần lớn các tế bào não không phải là tế bào thần kinh: Tế bào não có hai loại là tế bào thần kinh và tế bào thần kinh đệm. Tuy rằng đa số tế bào não (90%) là tế bào thần kinh đệm. Các tế bào thần kinh đệm hình thành các ranh giới ngăn cách mô thần kinh với các mô khác, tham gia chế tiết và sửa chữa, phục hồi các vết thương của mô thần kinh. Chúng cũng giúp loại trừ những tế bào chết, đồng thời tăng cường sức mạnh cho tế bào. Chúng cung cấp cho các neuron các chất dinh dưỡng, hướng dẫn các neuron và tiền neuron di chuyển trong suốt quá trình phát triển và thay thế tổ chức não bị tổn thương. |
Tập thể dục tốt cho não bộ: Vận động viên chuyên nghiệp biết tầm quan trọng của việc tiếp nhiên liệu cho bộ não nhờ tập thể dục. Tiến sĩ Wingeier cho biết: "Ngoài lí do kích thích tinh thần thường đi kèm với tập thể dục thì vận động cũng giúp bạn có một hệ thống tim mạch khỏe mạnh, cung cấp đủ máu lên não. Đặc biệt là khi bạn thử một lớp tập thể dục, não của bạn sẽ làm việc chăm chỉ để học chuyển động và kiểm soát cơ. |
Bạn có thể "nhìn" qua tai của bạn: Não có khả năng thay đổi chính nó trong suốt cuộc đời của một người, điều này thực sự đáng chú ý. Một nghiên cứu của Đại học Montreal, so sánh hoạt động não của những người mù bẩm sinh và những người có tầm nhìn bình thường. Họ nhận thấy rằng một phần của não thông thường có thể làm việc thay đôi mắt. Chúng có thể tự thay đổi chính nó để xử lý thông tin qua âm thanh thay vì nhận thức thị giác. |
Các khu vực thị giác của bộ não nằm ở phía sau: Thủy chẩm cho phép con người tiếp nhận và xử lý thông tin thị giác và thùy đỉnh - phân tích đồng thời các tín hiệu nhận được từ các khu vực khác nhau của não như thính giác, thị giác, vận động, cảm giác và trí nhớ đều nằm ở đằng sau não bộ. |
Não bừng sáng khi một người đang yêu: Một số người có thể nghĩ rằng "yêu" chỉ là một ý tưởng hoặc chỉ đơn thuần là một thuật ngữ mà người ta sử dụng, nhưng các cuộc nghiên cứu não cho thấy những điều khác. Tiến sĩ McQuiston cho biết: "Đối với những người đang yêu, khi chụp cắt lớp MRI có thể cho thấy hoạt động của dopamine, chất dẫn truyền thần kinh mang lại những cảm xúc tích cực. |
Hoạt động của não liên quan chặt chẽ với dấu vân tay của bạn: Giáo sư khoa thần kinh học người Canada Penfield đã công bố một biểu đồ thể hiện mối quan hệ giữa các vùng não và chức năng của cơ thể. Trong đó, mối quan hệ giữa dấu vân tay và não cũng đã được chỉ ra. Chuyên gia y khoa Nhật Bản cũng đã chứng minh được rằng các ngón tay liên quan chặt chẽ đến bán cầu não. Để tìm hiểu tại sao một người lại hành động như thế này còn người kia hành động theo cách khác, một người có năng khiếu về lĩnh vực này nhưng người khác lại không, thì chỉ có một con đường duy nhất là nghiên cứu họ thông qua dấu ấn rất riêng được thể hiện bằng các đường vân trên ngón tay. |
Não của bạn nhỏ hơn so với tổ tiên của bạn: Những nghiên cứu cổ sinh học chứng minh rằng bộ não của chúng ta đang co lại. Các bằng chứng từ bộ xương người cổ ở khắp nơi trên thế giới ủng hộ giả thuyết này. Một số nhà khoa học cho rằng điều này có thể liên quan đến thực tế là kích thước cơ thể trung bình của con người, và kích thước cơ thể cũng đã trong 10.000 năm qua. |
Bộ não có nhiều loại tế bào hơn các mô khác trong cơ thể chúng ta: Không giống như gan hoặc một số cơ trong cơ thể, não bao gồm nhiều loại tế bào liên kết với nhau phức tạp. |
Khi bạn thức, não của bạn đủ điện để tạo ra một bóng đèn nhỏ: Theo các nhà khoa học máy tính tại Đại học Stanford, một robot có bộ xử lý thông minh như bộ não con người sẽ cần ít nhất 10 megawatt điện hoạt động bình thường. Và trong khi tỉnh táo, não người có thể tạo ra từ 10 đến 23 watt năng lượng điện, nguồn năng lượng này đủ để thắp sáng một bóng đèn. |