Bắt giữ các lãnh đạo đảo chính ở Burundi

Chính quyền Burundi đã bắt giữ 3 vị tướng tham gia vào cuộc đảo chính thất bại nhằm lật đổ Tổng thống Burundi Pierre Nkurunziza,

Tuy nhiên phát ngôn viên tổng thống cho hay thủ lĩnh nhóm đảo chính tướng Godefroid Niyombare vẫn chưa bị bắt.

Trước đó tướng Niyombare có nói với hãng tin AFP rằng ông và bộ hạ của mình sẽ đầu hàng. Ông nói thêm: “Hy vọng họ sẽ không giết chúng tôi”.

Tổng thống Nkurunziza cho hay ông đã quay về Burundi và dự kiến sẽ có phát biểu trước quốc dân.

Cuộc đảo chính nhằm phản đối việc ông này tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ 3. Đảo chính diễn ra vào lúc ông công cán ở Tanzania. Năm binh sĩ thiệt mạng trong các cuộc đụng độ ở thủ đô Bujumbura vào hôm 14/5.

Tướng tạo phản và cựu bộ trưởng quốc phòng Cyrille Ndayirukiye nằm trong số 3 lãnh đạo đảo chính bị bắt giữ vào hôm 15/5 – phát ngôn viên của tổng thống, Gervais Abayeho, nói với đài BBC.

Phủ nhận tình trạng chia rẽ

Ông Abayeho nói: “Nếu họ được xác định nằm trong nhóm lãnh đạo đảo chính, họ sẽ phải đối mặt với công lý”. Ông này cho biết thêm, nhóm nổi loạn chỉ là một nhóm nhỏ trong quân đội và phủ nhận có sự chia rẽ trong quân đội.

Tướng Ndayirukiye trước đó thừa nhận âm mưu lật đổ Tổng thống đã thất bại.

Hàng ngàn người đổ ra đường ăn mừng sau khi tướng Niyombare tuyên bố việc chiếm được đài phát thanh quốc gia vào hôm 13/5 khi Tổng thống Nkurunziza dự một hội nghị thượng đỉnh ở Tanzania.

Sự kiện trên diễn ra sau nhiều tuần biểu tình phản đối quyết định của ông Nkurunziza muốn được ở lại nhiệm kỳ thứ 3 – một động thái rõ ràng là vi hiến. Hàng ngàn người đã rời bỏ đất nước.

Quân đội Burundi tuyên bố họ tin rằng quân đội đã kiểm soát được sân bay, đài truyền hình quốc gia và đài phát thanh quốc gia. Theo phóng viên BBC, đường phố vẫn chủ yếu nằm trong dưới sự kiểm soát của lực lượng cảnh sát trung thành với đương kim Tổng thống.

Quân đội trước đó nói rằng họ tin là số quân ủng hộ đảo chính đã giảm. Điều này có vẻ phù hợp với bình luận của tướng Ndayirukiye cho rằng hầu hết quân nhân muốn giữ lại chính phủ hiện tại.

Tiếp tục bầu cử

Trong một đoạn chia sẻ trên mạng Twitter, Tổng thống Nkurunziza viết: “Tôi cảm ơn quân đội và cảnh sát về tinh thần yêu nước của họ. Trên tất cả tôi cảm ơn các công dân Burundi đã kiên nhẫn”.

Phát ngôn viên của Tổng thống, Gervais Abayeho, xác nhận các cuộc bầu cử sẽ diễn ra theo kế hoạch. “Tổng thống đang có trạng thái tinh thần tốt, ông không thấy vấn đề nào cả. Ông sẽ ứng cử lần nữa”.

Ngừng nổ súng

Tham mưu trưởng lục quân tướng Gervais Abayeho nói với BBC rằng số lượng binh sĩ ủng hộ đảo chính đã giảm.

Ông này nói: “Tối 14/5, chúng tôi cho họ cơ hội gia nhập trở lại quân đội để tránh tắm máu. Nhưng họ vẫn cố tấn công đài phát thanh vào hôm nay [14/5] – quân đội đã đẩy lui cuộc tấn công... Chúng tôi đang kiểm soát tất cả các điểm chiến lược trên toàn quốc. Burundi là một quốc gia dân chủ. Quân đội không tham gia vào chính trị. Chúng tôi có nghĩa vụ tuân theo hiến pháp”.

Bạo động diễn ra sau khi vị tổng thống 51 tuổi tuyên bố sẽ tái tranh cử vào tháng 6. Các đối thủ cho rằng điều này vi phạm hiến pháp, mà theo đó một tổng thống chỉ được tại vị 2 nhiệm kỳ.

Ông Nkurunziza lập luận rằng ông có quyền ra tranh cử cho nhiệm kỳ thứ 3 bởi vì ông lần đầu được quốc hội bổ nhiệm vào chức vụ tổng thống vào năm 2005 hơn là được bầu.

Đầu tháng 5, tòa án hiến pháp của Burundi thuận theo cách giải thích của Tổng thống.

Hơn 20 người đã thiệt mạng và hàng chục ngàn người Burundi đã chạy sang các nước láng giềng kể từ bạo động bùng nổ./.