Chile đạt thỏa thuận lịch sử hướng tới thay thế Hiến pháp thời độc tài

Các đảng phái chính trị tại Chile vừa đạt thỏa thuận lịch sử tại Quốc hội nhằm tiến hành trưng cầu dân ý vào năm sau về việc soạn thảo Hiến pháp mới thay thế bản Hiến pháp có từ thời nhà lãnh đạo độc tài Augusto Pinochet.

Quốc hội Chile. Ảnh: Teller Report.

Bước đi này được kỳ vọng sẽ giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng xã hội đang kéo dài gần 1 tháng qua tại nước này.

Sau nhiều giờ tranh luận tại Quốc hội, liên minh chính phủ cánh hữu của Tổng thống Sebastian Piñeravà các đảng đối lập chính đã ký “Thỏa thuận vì hòa bình và Hiến pháp mới”, trong đó dự kiến tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 4 năm sau. Người dân sẽ được hỏi về 2 vấn đề lớn, là liệu có muốn thay thế bản Hiến pháp hiện hành hay không, và nếu có thì văn bản mới nên được soạn thảo như thế nào.

Bộ trưởng Nội vụ Gonzalo Blumel nhấn mạnh: “Thỏa thuận đạt được là bước đi đầu tiên mang tính lịch sử và là nền tảng cho một xã hội, một ngôi nhà mới cho tất cả mọi người. Và tại đó, người dân sẽ đóng vai trò lãnh đạo.”

Theo kết quả một cuộc khảo sát do tổ chức Cadem công bố hồi đầu tháng 11 này, có tới 87% người dân Chile ủng hộ cải cách hiến pháp.

Chile rơi vào tình trạng rối ren xã hội từ giữa tháng 10 vừa qua, ban đầu là các cuộc biểu tình phản đối việc chính phủ tăng giá vé tàu điện ngầm sau đó phát triển thành làn sóng phản đối những bất bình đẳng kinh tế và bất công xã hội. Các hành vi quá khích của người biểu tình đốt phá, cướp bóc và đụng độ với cảnh sát xảy ra hằng ngày.

Các vụ đụng độ gần 1 tháng qua đã khiến ít nhất 20 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và gần 10.000 người bị bắt giữ. Trước tình hình đó, chính phủ đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp và ra lệnh giới nghiêm vào ban đêm trong nhiều ngày liên tiếp.

Trong một nỗ lực nhằm làm dịu căng thẳng, đầu tháng 11 này, chính phủ của Tổng thống Sebastian Piñera đã tiến hành cải tổ và công bố một loạt biện pháp, trong đó có luật đảm bảo mức lương tối thiểu không dưới 467 USD/tháng.

Được thông qua năm 1980 trong một cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi dưới thời chính quyền quân sự, Hiến pháp hiện hành đã trải qua nhiều lần sửa đổi. Ngay sau thông báo về bản thỏa thuận mới đạt được, Sở giao dịch chứng khoán Santiago đã phản ứng tích cực, tăng 8,09% và đồng peso đã tăng giá mạnh (+ 3,2%) sau ba phiên giảm điểm liên tiếp kể từ hôm 12/11./.