Cuộc chiến pháp lý Nga-Ukraine leo thang

Cuộc điều tra pháp lý của hai nước được cho là sẽ tiếp tục gây thêm căng thẳng giữa hai nước và gây áp lực lên thỏa thuận ngừng bắn hôm 5/9 giữa Kiev và phe đối lập. Trong khi đó, quan hệ giữa Nga và phương Tây vẫn tiếp tục căng thẳng do phương Tây vẫn giữ nguyên lệnh trừng phạt nhằm vào Nga. 

Quan hệ Nga- Ukraine vẫn căng thẳng, trong ảnh là Tổng thống Ukraine Poroshenko (trái) và Tổng thống Nga Putin (ảnh: AFP)

Theo hãng tin Reuters của Anh, Nga tuyên bố mở vụ án hình sự điều tra hành vi diệt chủng của chính quyền Kiev đối với cộng đồng người nói tiếng Nga tại khu vực miền Đông Ukraine. Ủy ban Điều tra Liên bang Nga, cơ quan thực thi pháp luật trực thuộc quyền của Tổng thống cho biết, những cư dân nói tiếng Nga là mục tiêu của quân đội Ukraine khi lực lượng này sử dụng các vũ khí hạng nặng, khiến hơn 2.500 người tại Lugansk và Donetsk thiệt mạng.

Ông Vladimir Markin, người phát ngôn Uỷ ban điều tra Liên bang Nga cho biết: "Những hành động của giới lãnh đạo chính trị và quân sự tại Ukraine –những người đã có những mệnh lệnh nhằm giết hại  những người nói tiếng Nga tại nước này không chỉ bị cấm trong luật pháp của Nga mà còn cả trong luật pháp quốc tế. Theo Bộ luật hình sự của Liên bang Nga, những người phạm tội ác diệt chủng có thể chịu hình phạt 20 năm tù giam hoặc tử hình".

Ngay sau đó, các công tố viên Ukraine tuyên bố mở cuộc điều tra hình sự đối với các quan chức Ủy ban điều tra Liên bang Nga với cáo buộc Nga gây căng thẳng khi vi phạm các điều khoản trong lệnh ngừng bắn.

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 30/9, Thủ tướng Ukraine Yatseniuk tuyên bố: “Nga đã ký tất cả 12 điều khoản trong lệnh ngừng bắn tại Minsk trong đó có điều khoản là không được nổ súng. Tuy nhiên, trên thực tế, Nga đã cho thấy có một khoảng cách khá xa từ lời nói đến hành động. Theo tôi, Nga thiếu thiện chí để giải quyết xung đột”.

Căng thẳng giữa Ukraine và Nga cũng gây sóng gió cho quan hệ giữa Nga và phương Tây. Ngày 30/9, Liên minh châu Âu (EU) đã quyết định giữ nguyên gói trừng phạt cứng rắn với Nga với lý do kế hoạch hòa bình ở Ukraine chưa được thực hiện đầy đủ.

Người phát ngôn của Liên minh châu Âu, bà Maja Kojicancic cho biết, các nhà ngoại giao của Liên minh châu Âu mặc dù nhất trí rằng, có những diễn biến khích lệ về một số khía cạnh trong thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và phe đối lập tại miền Đông, nhưng một số phần của lệnh trừng phạt vẫn cần phải thực hiện đầy đủ.

Trước đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Herman Van Rompuy cho biết, các biện pháp trừng phạt Nga có thể được điều chỉnh, ngừng, thậm chí bãi bỏ hoàn toàn, phụ thuộc vào tình hình an ninh tại các tỉnh miền Đông Ukraine. Tuy nhiên, các nhà ngoại giao Liên minh châu Âu cho rằng, tại thời điểm này vẫn chưa thể nới lỏng các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga.

Lệnh trừng phạt do Ủy ban châu Âu đề xuất và thông qua hôm 5/9 vừa qua nhằm siết chặt thêm gói các biện pháp đã được Liên minh châu Âu thông qua cuối tháng 7 nhằm vào các lĩnh vực dầu mỏ, quốc phòng và các công nghệ nhạy cảm của Nga.

Trong một động thái được cho là trả đũa, các nghị sĩ Thượng viện Nga ngày 30/9 đã ngừng mọi liên lạc liên Quốc hội với các nước ủng hộ trừng phạt Nga. Trong tháng 10, quốc hội Nga có 19 chuyến thăm nước ngoài theo lịch. Nga đồng thời cũng cảnh báo, Liên minh châu Âu có khả năng mất hàng trăm tỷ USD và hàng ngàn việc làm do các biện pháp trừng phạt qua lại với Nga.

Trong khi đó, thỏa thuận ngừng bắn ở miền Đông Ukraine tiếp tục lung lay sau khi Ukraine cho biết 9 binh sỹ Chính phủ đã thiệt mạng sau khi bị phe đối lập tấn công ở khu vực sân bay Donetsk. Một quả pháo đã rơi trúng xe thiết giáp đang chở nhiều binh sỹ Chính phủ. Về phần mình, phía Lugansk ngày 30/9 tuyên bố vẫn đang thực hiện thỏa thuận ngừng bắn với phía chính quyền Kiev./.