Đàm phán giữa Iran và IAEA đạt tiến triển tích cực

Iran thông báo, các cuộc đàm phán trong ngày 8/2 giữa nước này với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân của Tehran đã diễn ra trong bầu không khí xây dựng và hai bên sẽ tiếp tục làm việc trong ngày hôm nay (9/2).

Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi (phải) và Tổng giám đốc IAEA Yukiya Amano bắt tay tại Vienna, Áo, ngày 28/10/013 (Ảnh: PressTV)

Các nhà ngoại giao hy vọng cuộc gặp này có thể tạo thêm một bước tiến triển trong hợp tác giữa Iran với IAEA, đồng thời tạo động lực để Iran và Nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Đức) chuẩn bị khởi động đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân lâu dài.

Hãng Thông tấn nhà nước Iran IRNA dẫn lời người phát ngôn Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (IAEO), ông Behrouz Kamalvandi cho biết, cuộc đàm phán giữa Iran và IAEA ngày 8/2 đã mang tính xây dựng và đang tiến triển tốt, đồng thời sẽ được tiếp tục trong ngày hôm nay.

Cuộc đàm phán này nhằm xây dựng niềm tin, giúp giải đáp thắc mắc và các vấn đề liên quan đến chương trình hạt nhân của Tehran. Phái đoàn IAEA cũng bày tỏ hài lòng với sự hợp tác của Iran trong việc thực thi thỏa thuận đạt được trước đó.

Trưởng nhóm thanh sát viên Tero Varjoranta cùng 4 chuyên gia của IAEA đến Tehran đêm 7/2 và tiến hành cuộc đàm phán kéo dài 5 giờ với các quan chức hạt nhân của Iran do đại diện Iran tại IAEA, ông Reza Najafi đứng đầu.

Tại các cuộc đàm phán lần này, IAEA hy vọng sẽ thuyết phục được Iran giải đáp những hoài nghi lâu nay về việc nước này có thể đã nghiên cứu cách chế tạo bom hạt nhân mặc dù thông tin này luôn bị Tehran bác bỏ.

Iran đã có những bước đi cụ thể nhằm triển khai thỏa thuận đạt được với Cơ quan năng lượng nguyên tử Quốc tế hồi tháng 11/2013. Theo đó, các thanh sát viên cơ quan này đã đến thăm lò phản ứng nước nặng Arak vào ngày 8/12/2013 và tháng 1/2014, các thanh sát viên cũng đã tới thăm mỏ uranium Gachin ở miền Nam Iran.

Các cuộc đàm phán giữa Iran và IAEA diễn ra chỉ 10 ngày trước khi Iran và nhóm P5+1 khởi động đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân lâu dài.

Cũng trong ngày 8/2, trong bài phát biểu kỷ niệm 35 năm cuộc cách mạng Hồi giáo 1979, lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran, Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei lên tiếng bảo vệ Tổng thống Hassan Rowhani trước những lời chỉ trích rằng ông Rowhani đã “để mất quá nhiều nhưng đổi lại được ít” nhằm thúc đẩy đàm phán hạt nhân với các cường quốc.

Ông Khamenei nói: “Thời gian Chính phủ của Tổng thống Rowhani nhậm chức chưa được nhiều. Do đó Chính phủ cần có thêm cơ hội để thúc đẩy các cuộc đàm phán hạt nhân. Những người chỉ trích Chính phủ nên hiểu điều này”.

Lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran cũng thúc giục Chính phủ và người dân nước này nỗ lực dựa vào nội lực để giải quyết các vấn đề kinh tế và không nên kỳ vọng quá nhiều vào việc phương Tây sẽ nới lỏng các biện pháp trừng phạt kinh tế chống Iran. Ông Khamenei cũng chỉ trích Mỹ đã không có quan hệ với Iran kể từ năm 1980, đồng thời bày tỏ Iran sẵn sàng cải thiện quan hệ với Mỹ nhưng trên cơ sở giữ vững các nguyên tắc cơ bản và không thỏa hiệp về những nguyên tắc này.

Iran đã phải chịu các lệnh trừng phạt quốc tế và song phương kéo dài hàng thập kỷ của các nước phương Tây liên quan đến những cáo buộc về chương trình hạt nhân của họ. Theo thỏa thuận đạt được giữa Iran và nhóm P5+1, Iran phải đình chỉ chương trình nghiên cứu hạt nhân để đổi lấy việc dỡ bỏ một phần các lệnh trừng phạt, đã làm tê liệt nền kinh tế của nước này./.