Dư luận Mỹ về việc Trung Quốc sửa đổi luật đầu tư nước ngoài

Theo như dự thảo sửa đổi thì các cơ quan báo chí Mỹ cho rằng Trung Quốc đang tìm cách đáp ứng các yêu cầu thay đổi chính sách của Mỹ trong bối cảnh hai nước đang tìm cách đạt được một thỏa thuận cho căng thẳng thương mại giữa hai bên.

Vận chuyển hàng hóa tại cảng ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, miền Đông Trung Quốc. Ảnh: AFP.

Theo đó, dự luật này sẽ loại bỏ yêu cầu các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ độc quyền cho các đối tác liên doanh Trung Quốc, một vấn đề trung tâm trong các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung. Dự luật này cũng cam kết loại bỏ tiến trình thông qua theo từng trường hợp đối với đầu tư nước ngoài. Thay đổi này sẽ đảm bảo rằng các nhà đầu tư nước ngoài sẽ được hưởng đặc quyền này như các công ty Trung Quốc trong hầu hết các lĩnh vực, ngoài trừ các lĩnh vực trong danh sách cấm.

Có thể thấy rằng, nếu được thông qua, thay đổi trong chính sách của Trung Quốc sẽ đáp ứng được một phần các yêu cầu của Mỹ trong đó bao gồm sở hữu trí tuệ Mỹ, chấm dứt việc các công ty của Mỹ phải chuyển giao công nghệ cho các công ty Trung Quốc, bỏ trợ giá công nghiệp, và mở cửa thị trường đối với các công ty của Mỹ.

Đây có thể được coi là một dấu hiệu tích cực từ phía Trung Quốc để làm giảm nhiệt hoặc xa hơn là kết thúc cuộc chiến thương mại với Mỹ. Tuy nhiên, dư luận Mỹ vẫn còn những hoài nghi về các sửa đổi trong hệ thống pháp luật của Trung Quốc.

Nhiều ý kiến cho rằng dự thảo luật đầu tư mới của Trung Quốc còn nhiều điểm không rõ ràng. Ví dụ, luật đầu tư mới của Trung Quốc nói đến việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các nhà đầu tư nước ngoài, nhưng lại không cấm các doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc áp đặt chuyển giao công nghệ một cách rõ ràng. Hoặc chính quyền Bắc Kinh được quyền kiểm soát cổ đông nước ngoài nếu như lợi ích công bị đe dọa.

Văn bản còn áp đặt việc thẩm định doanh nghiệp nước ngoài nếu như hoạt động của doanh nghiệp này có thể tác động đến an ninh quốc gia. Ngoài ra, một điểm nữa cũng khiến dư luận Mỹ hoài nghi đó là cách thức thực thi pháp luật của Trung Quốc. Cơ quan nào sẽ giám sát việc áp dụng các điều luật? Liệu tư pháp Trung Quốc có xét xử công minh, thậm chí xử thua một doanh nghiệp địa phương khi xảy ra tranh chấp hay không?

Do đó, mặc dù đây có thể là một tín hiệu tích cực nhưng cũng không tránh khỏi có những hoài nghi về sự quyết tâm thay đổi của Trung Quốc cũng như tính thực thi của các thay đổi về mặt chính sách này. Trung Quốc sẽ còn phải chứng minh những yếu tố này với Mỹ và chỉ khi các yêu cầu của Mỹ được thực sự đáp ứng thì mới có hy vọng tháo gỡ căng thẳng trong thương mại giữa hai nước hiện nay./.