Giao tranh dồn dập giữa Israel-Hezbollah “xé toạc” Trung Đông, đẩy căng thẳng lên cao
VOV.VN - 48 giờ qua đã chứng kiến cuộc đấu súng dữ dội nhất giữa Israel và Hezbollah trong gần một năm giao tranh trở lại đây. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng, xung đột sẽ lan rộng ra toàn khu vực, kéo theo sự tham gia của nhiều hơn hai bên, bao gồm cả Mỹ và Iran.
Trong ngày 21/9, Israel đã tiến hành gần 300 cuộc không kích nhắm vào Hezbollah nhằm “ngăn chặn một cuộc tấn công được lên kế hoạch từ trước”. Ngay lập tức, căn cứ không quân Ramat David nằm ở phía Đông nam Haifa (Israel) cũng hứng chịu đòn đáp trả từ hỏa lực của "hàng chục tên lửa Fadi 1 và Fadi 2" – những loại vũ khí mới mà Hezbollah chưa từng sử dụng trước đây.
Các vụ nổ thiết bị liên lạc không dây tại Lebanon trước đó cũng khiến Hezbollah choáng váng. Theo thống kê, it nhất 80 người đã thiệt mạng trong các vụ nổ này kể từ 17/9. Các nguồn tin an ninh Lebanon cho biết, những đòn tấn công liên tiếp trong tuần đang “gieo rắc sự hoảng loạn” bên trong nội bộ Hezbollah.
Tại cuộc họp báo hôm 21/9, Bộ trưởng Nội vụ Bassam Mawlawi tuyên bố sẽ tăng cường giám sát "người nước ngoài, khách sạn và trại tị nạn của người Syria" nhằm đảm bảo an ninh cho Lebanon.
Tại sao Israel lại nhắm tới Hezbollah vào thời điểm này?
Trong khi có một số ý kiến cho rằng các cuộc tấn công của Israel xuất hiện một cách đầy bất ngờ, các chuyên gia khác lại nhận định rằng, mọi chuyện không đơn giản như vậy.
“Không ai sẽ tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn như vậy nếu không chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc chiến rộng lớn hơn”, Chuẩn tướng Israel đã nghỉ hưu Amir Avivi, người đứng đầu Diễn đàn Quốc phòng và An ninh Israel, nhận định.
Một nguồn tin chuyên về an ninh quân sự khác của Israel cũng cho biết, Tel Aviv nhận định rằng Hezbollah đã phát hiện ra “sự thật ẩn giấu” sau những chiếc máy nhắn tin và lựa chọn thời điểm này để thực hiện một vụ nổ lớn, “xé toạc” Hezbollah từ bên trong.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng có thể muốn củng cố sự ủng hộ trong nước. Các quan chức Israel và cư dân sinh sống khu vực phía bắc đang mạnh mẽ yêu cầu được trở về nhà sau khi buộc phải sơ tán vì các cuộc đụng độ quân sự, gây áp lực lớn lên chính phủ Tel Aviv.
Chính phủ Israel đã điều động lực lượng chiến đấu hùng mạnh đến biên giới phía bắc và Nội các an ninh của nước này đã đặt ra mục tiêu chính thức - đó là đưa hàng chục nghìn cư dân Israel phải sơ tán do chiến tranh trở về nhà của họ ở miền bắc Israel. Hồi cuối tuần trước, ông Netanyahu một lần nữa khẳng định lại mục tiêu này, đồng thời tuyên bô sẽ khôi phục an ninh tại biên giới phía bắc.
"Trong vài ngày qua, chúng ta đã tấn công Hezbollah bằng một loạt đòn tấn công mà họ không thể tưởng tượng được. Nếu Hezbollah chưa nhận được thông điệp, tôi hứa cuối cùng họ sẽ nhận được. Chúng tôi quyết tâm đưa công dân của chúng tôi ở phía bắc trở về nhà một cách an toàn”, ông Netanyahu nói.
Động thái trên của Israel diễn ra trong bối cảnh các cuộc giao tranh với Hamas tại Gaza đang trở nên đình trệ, khiến tương lai của cuộc chiến tại vùng lãnh thổ ngày càng khó phán đoán.
Nguy cơ xung đột lan rộng
Giao tranh giữa Israel và Hezbollah đã liên tục xảy ra kể từ 8/10 năm ngoái, một ngày sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel. Tuyên bố sát cánh cùng Hamas ở mặt trận Gaza, Hezbollah hi vọng áp lực từ một mặt trận khác bên rìa biên giới Lebanon – Israel sẽ giúp Hamas có thêm lợi thế trên bàn đàm phán.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, hi vọng đạt được một lệnh ngừng bắn và thỏa thuận trao trả con tin càng trở nên ngoài tầm với. Cường độ xung đột giữa Israel-Hezbollah trong những ngày qua đã làm dấy lên lo ngại xung đột sẽ lan rộng khắp khu vực, thậm chí kéo theo Mỹ - đồng minh chính của Israel và Iran - quốc gia hậu thuẫn cho Hezbollah, vào cuộc.
Ngày 22/9, Phó thủ lĩnh Hezbollah Naim Qassem tuyên bố phong trào này đang ở “một chương mới” trong cuộc chiến “không có giới hạn”. Quan chức này tuyên bố, Israel sẽ không đạt được mục tiêu và sự ủng hộ của Lebanon dành cho Gaza sẽ không thay đổi cho đến khi Israel chấm dứt chiến sự ở đây.
Cuộc trả đũa của Hezbollah vào sáng sớm 22/9 được xem là đợt tấn công mạnh mẽ nhất kể từ khi xung đột với Israel tại biên giới Israel-Lebanon bắt đầu vào tháng 10 năm ngoái. Nhóm này cho biết họ nhắm vào căn cứ không quân Ramat David ở Đông Nam Haifa và địa điểm công nghiệp quân sự Rafael ở phía Bắc Haifa. Quân đội Israel không trả lời câu hỏi về việc địa điểm này có bị ảnh hưởng hay không nhưng các quan chức xác nhận có những vụ tấn công trực tiếp gần đó.
Theo nhà báo Tamara Qiblawi của đài CNN, mục tiêu của Hezbollah là khôi phục được một phần “khả năng răn đe” của mình và ngăn cản Israel tạo ra “một chương mới” trong cuộc xung đột này.
“Có những quy tắc bất thành văn trong xung đột Israel-Hezbollah. Nhiều nhà quan sát từng nhận định, cuộc tấn công của Israel vào thủ đô Beirut vài tháng trước có khả năng khiến Hezbollah trả đũa nằm vào một thành phố lớn khác của Israel. Tuy nhiên, đến tận bây giờ, nhận định đó vẫn chưa thành hiện thực, chứng tỏ Hezbollah không muốn leo thang chiến tranh”, bà Qiblawi nói.
Mặc dù thủ lĩnh Hezbollah từng tuyên bố không mong muốn một cuộc chiến tranh toàn diện nhưng các chuyên gia cho rằng, áp lực từ hàng loạt vụ nổ thiết bị không dây và việc Israel quyết định chuyển trọng tâm quân sự đến biên giới phía bắc có thể sẽ buộc ông thay đổi quyết định. Trong khi đó, Tổng thống Israel Israel Herzog trả lời Sky News vào cuối tuần trước rằng Israel tuyên bố rằng Hezbollah phải chịu trách nhiệm về sự leo thang quân sự giữa hai quốc gia.
Chưa có dấu hiệu nào cho thấy Hezbollah sẽ “giương cờ trắng”. Vài giờ trước cuộc không kích của Israel hôm 21/9, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah đã gọi các cuộc tấn công vào các thiết bị không dây là "chưa từng có và đặc biệt nghiêm trọng". Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, "chiến tranh cũng như đấu đấu quyền anh. Một ngày bạn thắng, một ngày khác bạn thua", ngụ ý rằng Hezbollah sẽ tiếp tục đối đầu với Israel.
Hồi tháng 8 vừa qua, Iran đã tuyên bố sẽ trả đũa Israel sau vụ ám sát hại lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran và chỉ huy Hezbollah thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel tại Beirut. Trong nhiều tháng, cộng đồng quốc tế đã nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng giữa Israel và Hezbollah nhằm ngăn hai bên tiến gần đến một cuộc chiến tranh tổng lực.
Sau những đợt giao tranh dồn dập trong thời gian gần đây, nỗ lực này sẽ được tiếp nối trong cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc trong tuần này.