Những cái chết thương tâm do bị ức hiếp qua mạng

Sau một vụ tử vong liên quan đến nạn ức hiếp trong thế giới mạng internet, giới lập pháp tỉnh Nova Scotia của Canada đã thông qua một đạo luật toàn diện nhằm hạn chế nạn lạm dụng người khác qua mạng. Thế nhưng liệu đạo luật này và các đạo luật tương tự có giải quyết các vấn đề mấu chốt dẫn tới tính trạng tàn ác trong chính giới trẻ?

Câu chuyện người cha đau khổ của nạn nhân

Glen Canning luôn bị nỗi đau thương dằn vặt. Đúng vào tháng 4 này một năm về trước (2013), cô con gái Rehtaeh Parsons 17 tuổi của ông đã tự vẫn trong cơn quẫn trí.

Cô bé đáng thương Rehtaeh Parsons (ảnh: BBC)

Sau một năm, ông đã đủ quyết tâm để nói về hoàn cảnh gây ra cái chết cho con gái mình.

Rehtaeh mới 15 tuổi khi bị 4 cậu choai choai tấn công tình dục. Một trong 4 cậu bé này đã chụp ảnh lại vụ việc, rồi phán tán khắp trường học qua mạng internet. Tiếp theo là hàng tháng trời cô bé bị bạn bè đồng trang lứa giày vò trong thế giới mạng.

“Quả là một cực hình đối với một người cha có con gái bị cưỡng hiếp,” ông Canning nói. “Bạn là cha, bạn đáng lẽ phải giúp đỡ, hướng dẫn và chở che cho con gái mình”.

Sau khi Rehtaeh qua đời, hai cậu bé đã bị buộc tội tàng trữ và phát tán văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em. Các cậu bé này kêu vô tội và tiến trình pháp lý trong vụ này vẫn đang diễn ra. Nhưng đối với nhiều người, như thế là quá ít và quá trễ.

Dư luận sau vụ tự tử của Rehtaeh tập trung vào sự thụ động của cảnh sát sau khi có các cáo buộc về tấn công tình dục và nạn quấy rối sau đó.

Ra luật ngăn ngừa ức hiếp

Trước tiếng nói của công chúng, giới lập pháp ở Nova Scotia nhanh chóng soạn thảo ra một đạo luật nhằm xử lý nạn bạo hành qua mạng.

Đạo luật An toàn Mạng cho phép các nạn nhân trình báo với cảnh sát về tệ bắt nạt xảy ra đối với mình, nhận được trát bảo vệ của họ, và thậm chí kiện kẻ bắt nạt ra tòa. Luật này cũng làm rõ vai trò của các hiệu trưởng, cũng như quy định rõ cha mẹ phải chịu trách nhiệm về hành động của con cái dưới 18 tuổi.

Luật Nova Scotia đã tạo hành lang pháp lý cho sự ra đời của đơn vị cảnh sát đầu tiên chuyên xử lý các phản ánh về nạn bạo hành qua mạng. Đơn vị nhận tới 25 cuộc gọi mỗi ngày, và từ khi được thành lập vào tháng 9/2013, nó đã xử lý 153 vụ.

Sĩ quan cảnh sát kỳ cựu Roger Merrick phụ trách đơn vị này. Ông cho hay, các nhân viên của mình dành 50% thời gian để giám sát. Thời gian còn lại họ đi nói chuyện với học sinh về cách phòng ngừa tệ nạn nói trên.

Nhân viên dưới quyền Merrick nỗ lực tránh để các vụ việc bị đưa ra tòa và cố gắng giải quyết nội bộ các vụ này. Trong hầu hết trường hợp, chỉ cần họ gặp gỡ và răn đe những “kẻ bắt nạt” là đã đủ hiệu quả.

Đối với các trường hợp lỳ lợm hơn, các điều tra viên sẽ yêu cầu một thẩm phán Tòa án Tối cao ra trát cấm bất cứ hình thức liên lạc nào giữa kẻ bắt nạt và nạn nhân của y. Vi phạm trát của tòa có thể dẫn tới bị phạt tiền nặng hoặc bị tống giam.

Ngoài ra giới lập pháp địa phương cũng yêu cầu các bậc phụ huynh kiểm soát các hoạt động “online” của con cái mình một cách có trách nhiệm, thậm chí ngay cả khi các bậc cha mẹ ít hiểu biết về mạng xã hội hơn con cái mình.

“Chúng ta cầm tay trẻ khi qua đường, chúng ta nói chuyện với con về mối nguy từ những kẻ lạ mặt, và sau đó chúng ta trao cho con mình một thiết bị và để mặc chúng nó làm gì thì làm,” ông Merrick nói. “Chúng ta không thể cứ giả vờ rằng chúng ta không biết gì về góc tối của internet”.

Ở cấp độ quốc gia, Nghị viện Canada đang tranh luận tiếp về một đạo luận ngăn ngừa tội phạm mạng – đạo luật có thể sắp được thông qua trong thời gian tới. Theo dự luật này, một người sẽ được coi là phạm tội nếu chia sẻ các hình ảnh riêng tư của người khác mà không được sự đồng thuận của người đó.

Đạo luật được đưa ra nhằm ngăn ngừa các trường hợp tử vong như của Rehtaeh Parsons cũng như Amanda Todd, một phụ nữ ở tỉnh British Columbia (Canada) đã tự sát sau khi bị bắt nạt trên mạng và cả ngoài đời.

Di ảnh một số nạn nhân chết vì bị đè nén qua mạng internet (nguồn: BBC)

Tuy nhiên giới phê bình lại lo lắng đạo luật trên có thể xâm phạm đến quyền riêng tư. Tương tự, không phải ai cũng ủng hộ luật Nova Scotia.

El Jones, một nhà giáo dục khen ngợi đạo luật trên vì đã nhấn mạnh đến các hậu quả của việc bắt nạt nhưng lại không đồng ý với việc hình sự hóa các vi phạm của trẻ em.

“Chúng ta cần giáo dục,” bà Jones nói. “Chúng ta không thể chỉ dừng lại ở chỗ có 1 đạo luật và nghĩ mọi việc xong xuôi”.

Bà Jones muốn giáo dục giới tính tốt hơn nữa, để các cậu bé hiểu được tầm quan trọng của sự đồng thuận, còn các cô bé thì hiểu được các em không có nghĩa vụ phải “chiều theo”.

  >> Đọc thêm: Trẻ em Anh bấn loạn vì web sex

Trong khi đó cha của Rehtaeh dành nhiều thời gian suy ngẫm về các cậu trai trẻ tuổi.

“Chúng ta đã tạo ra những con quái vật - những gã trai trẻ chẳng biết tí gì về cách đối xử với phụ nữ,” Canning nói. “Bọn chúng không biết thế nào là gallant cả”.

Vẫn theo lời Canning, chính sự vô tâm đến tàn ác của các cậu choai choai kia đã cướp đi cô con gái của ông./.