Hội nghị AMM 47 ra thông cáo chung

Trưa 10/8 (theo giờ Việt Nam), Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 47 (AMM 47) diễn ra ở Thủ đô Nay Pyi Taw, Myanmar, ra thông cáo chung hội nghị. Thông cáo chung của Hội nghị khẳng định ASEAN tiếp tục duy trì, củng cố đoàn kết và thống nhất lập trường về tất cả các vấn đề liên quan đến nội khối, quan hệ đối ngoại của ASEAN cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực. 

Tổng thống Myanmar Thein Sein, Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh và các trưởng đoàn dự AMM 47 (Ảnh: Báo Quân đội nhân dân)

Điểm nhấn trong thông cáo của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 47 là việc thông qua Tuyên bố Nay Pyi Taw về hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 24 diễn ra ở Nay Pyi Taw, Myanma trong hai ngày mùng 10 và 11/5/2014, trong đó đưa ra định hướng chính sách để đảm bảo việc thành lập thành công Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

Trong thông cáo hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hoan nghênh những tiến bộ thực hiện Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN (2009-2015) và khẳng định lại cam kết tiếp tục hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN gắn kết về chính trị, thống nhất về kinh tế, trách nhiệm về xã hội, hướng tới con người, lấy con người làm trung tâm vào năm 2015 và xa hơn nữa.

Thông cáo chung cũng nêu rõ, không chỉ hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 mà ASEAN còn tiếp tục hướng về tương lai khi thúc đẩy tiến độ công việc của Nhóm công tác Hội đồng Điều phối ASEAN về tầm nhìn sau năm 2015 cộng đồng của ASEAN trong việc thúc đẩy tầm nhìn sau năm 2015 của Cộng đồng ASEAN.

Các bộ trưởng khẳng định tiếp tục thúc đẩy các nguyên tắc, chuẩn mực và giá trị của ASEAN khi nhất trí duy trì và thúc đẩy ASEAN thành ngọn cờ đầu cho các chuẩn mực ứng xử tốt trong khu vực thông qua hiệp ước "Thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á" (TAC), hiệp ước "Khu vực ASEAN không có vũ khí hạt nhân" (SEANWFZ), tuyên bố của Hội nghị cấp cao Đông Á về các nguyên tắc quan hệ cùng có lợi và DOC với sự ủng hộ mạnh mẽ từ các đối tác cả trong và ngoài khu vực.

Bên cạnh đó, đối phó với các thay đổi địa chính trị nhanh chóng trong khu vực và trên thế giới, ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường đoàn kết và gắn bó trong việc thúc đẩy lợi ích chung để duy trì vai trò trung tâm của mình trong khu vực. Các bộ trưởng nhấn mạnh, ASEAN sẽ tăng cường tiếng nói chung trong các vấn đề cùng quan tâm và lo ngại, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến hòa bình, ổn định an ninh và phát triển.

Nhận thức được rằng hòa bình và ổn định khu vực là một điều kiện tiên quyết cho sự phát triển và là yếu tố quan trọng trong tương lai của ASEAN, các bộ trưởng tái khẳng định cam kết tăng cường nỗ lực trong hợp tác chính trị và an ninh để đóng góp vào hòa bình và an ninh của từng thành viên ASEAN cũng như cho Cộng đồng ASEAN nói chung. Để đạt được điều này, ASEAN đã có những những tiến bộ đáng kể trong việc thực hiện Kế hoạch Cộng đồng Chính trị-An ninh ASEAN (APSC) với mục đích thúc đẩy hòa bình và an ninh trong khu vực bằng cách nâng hợp tác chính trị và an ninh của ASEAN lên tầm cao mới.

Cũng trong Thông cáo chung, các bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác rộng lớn và phối hợp nhiều hơn để đảm bảo hòa bình, ổn định, an toàn của các tuyến đường biển, tự do hàng hải, thương mại không bị cản trở, an ninh hàng hải và an toàn hàng hải như cũng như tính bền vững của môi trường biển trong khu vực.

Thông cáo nhấn mạnh sự cần thiết phải sử dụng đầy đủ các cơ chế hiện có do ASEAN lãnh đạo như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM)/ADMM +, Diễn đàn Hàng hải ASEAN (AMF)/Diễn đàn Hàng hải ASEAN Mở rộng (EAMF), và Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về tội phạm xuyên quốc gia (AMMTC) tăng cường hợp tác và thúc đẩy sự tin tưởng và sự hiểu biết lẫn nhau.

Về quốc phòng và hợp tác an ninh ASEAN, Thông cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc phòng và quân sự với quân sự để xây dựng lòng tin lẫn nhau. Về đối ngoại, trong khi nhấn mạnh nỗ lực tăng cường quan hệ đối ngoại, các bộ trưởng tiếp tục khẳng định tầm quan trọng vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và tái khẳng định cam kết làm việc chặt chẽ với tất cả các đối tác thông qua các cơ chế khác nhau do ASEAN lãnh đạo, bao gồm ASEAN + 1, ASEAN + 3, ARF, ADMM + và EAS, trong việc đảm bảo duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và thịnh vượng trong khu vực.

Về Biển Đông, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tiếp tục quan ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông và khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh biển cũng như tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Các Bộ trưởng cũng khẳng định lại các cam kết đối với những nguyên tắc nêu trong Tuyên bố Nguyên tắc Sáu điểm về Biển Đông năm 2012 của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Tuyên bố chung năm 2012 của Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 15 về Kỷ niệm 10 năm Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), và Tuyên bố ngày 10/5/2014 của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về những diễn biến gần đây trên Biển Đông.

Các bộ trưởng thúc giục các bên liên quan thực hiện kiềm chế và tránh các hành động gây phức tạp tình hình và làm phương hại đến hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông; giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, bao gồm đối thoại thân thiện, tham vấn và thương lượng, phù hợp với các nguyên tắc được công nhận của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982.

Các bộ trưởng nhất trí tăng cường tham vấn với Trung Quốc về các biện pháp và cơ chế nhằm bảo đảm và tăng cường hơn nữa việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC một cách tổng thể, nhất là Điều 4 và Điều 5, cũng như đàm phán thực chất để sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN lần thứ 47 (AMM 47) và các hội nghị liên quan đã thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế. Trong ba ngày diễn ra hội nghị, các hãng thông tấn nước ngoài thường xuyên cập nhật thông tin về hội nghị.

Hãng thông tấn AFP của Pháp, Tờ "The Straits Times" của Singapore ngày 9/8 đưa tin về cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh; ca ngợi "tiến triển trong quan hệ đối tác" giữa hai nước; hoan nghênh các bước đi tích cực của Việt Nam về "hợp tác hạt nhân dân sự, không phổ biến hạt nhân và các cách thức tiếp cận đối với tranh chấp Biển Đông"; các vấn đề bất đồng giữa hai nước sẽ tiếp tục được thảo luận trong khuôn khổ các nỗ lực nhằm đưa mối quan hệ này tới "phát triển toàn diện"./.