Khi Mỹ và đồng minh “lời qua, tiếng lại”

“Việc mở rộng khu định cư rõ ràng là một trở ngại đối với chân trời hy vọng mà chúng tôi đang tìm kiếm. Tương tự như vậy, bất kỳ động thái nào hướng tới việc sáp nhập Bờ Tây, trên thực tế hay trên lý thuyết; sự phá vỡ hiện trạng lịch sử tại các thánh địa; việc tiếp tục phá hủy nhà cửa và việc trục xuất các gia đình đã sống trong những ngôi nhà đó qua nhiều thế hệ làm tổn hại đến triển vọng của giải pháp hai nhà nước”, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhấn mạnh khi ông đến Trung Đông và phàn nàn về chính sách mở rộng các khu chiếm đóng của Israel.

Đây không phải là lần đầu tiên, Mỹ cho rằng Israel đã phớt lờ chính cam kết của nước này với Mỹ, trong việc theo đuổi giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel – Palestine. Cơ quan phụ trách vấn đề người Palestine của Mỹ cũng không hài lòng với Israel về các hành vi bạo lực với người Palestine thời gian qua.

Không chỉ dừng lại ở chính sách với người Palestine, Mỹ cũng đang không hài lòng với kế hoạch cải cách tư pháp bên trong nội bộ Israel, mà chính phủ đồng minh đang theo đuổi, nhằm hạn chế quyền của Tòa án Tối cao, trao quyền chọn Thẩm phán cho Quốc hội.

Tại buổi tiệc chiêu đãi kỷ niệm 75 năm thành lập nhà nước Do Thái do Đại sứ quán Israel tổ chức tại Washington, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris nhấn mạnh, Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ các giá trị vốn là nền tảng của mối quan hệ Mỹ-Israel, bao gồm việc tiếp tục củng cố các nền dân chủ. Cả Mỹ và Israel đều được xây dựng trên các thể chế mạnh mẽ, kiểm soát và cân bằng, với một cơ quan tư pháp độc lập.

Tuyên bố này đã khiến chính phủ Israel phản ứng dữ dội. Ngoại trưởng Israel Eli Cohin cho biết, dù ông rất tôn trọng đồng minh Mỹ và phó Tổng thống Kamala Harris, một người bạn lớn của Israel, nhưng kế hoạch cải cách tư pháp là vấn đề nội bộ của Israel.

Tuy nhiên, một bộ phận dân chúng Israel phản đối kế hoạch cải cách tư pháp lại ủng hộ tuyên bố của Mỹ. Trong cuộc biểu tình cuối tuần qua, người biểu tình Israel đã nêu cao dòng chữ: “Mỹ đang xa rời chính phủ của Thủ tướng Netanyahu, Iran đang tiến gần tới một quả bom hạt nhân, trong khi cuộc đại tu tư pháp lại là mối đe dọa hiện hữu”.

Dù Mỹ và Israel thời gian qua đã có những “lời qua, tiếng lại”, nhưng Mỹ vẫn giữ vững những cam kết an ninh với Israel, ủng hộ và giúp Israel cải thiện quan hệ với các nước Arab, trong đó đặc biệt là Saudi Arabia – với chuyến thăm mới nhất của Ngoại trưởng Mỹ tới quốc gia Arab vùng Vịnh này./.