Lãnh đạo Mỹ-Trung tranh luận nảy lửa về ADIZ

Tình hình căng thẳng về Vùng Nhận diện Phòng không (ADIZ) do Trung Quốc đơn phương áp đặt ít có tiến triển trong cuộc gặp gỡ giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Bắc Kinh.

Ông Biden bày tỏ rõ mối quan ngại sâu sắc của Mỹ và các nước khác trong các cuộc nói chuyện kéo dài tới 5 tiếng đồng hồ rưỡi – lượng thời gian dài bất thường đối với 1 cuộc gặp gỡ giữa Phó Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc. Còn ông Tập cũng trình bày rõ tuyên bố của nước ông về các quy định mới đối với dải không phận dài hơn 1.200km bên trên quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư ở Biển Hoa Đông.

Ông Biden (trái) và ông Tập (ảnh" GlobalHerald)

Phó Tổng thống Biden khẳng định: “Tuyên bố đột ngột mới đây của Trung Quốc về vùng nhận diện phòng không mới đã gây ra sự lo ngại lớn trong khu vực”.

Tuy nhiên ông Biden cho biết ông cũng đặt vấn đề này trong 1 bối cảnh rộng lớn hơn trong cuộc gặp với giới lãnh đạo Trung Quốc. Ông nhìn nhận, khi kinh tế Trung Quốc tăng trưởng, thì phần ràng buộc của họ trong an ninh khu vực cũng gia tăng theo, bởi lẽ Trung Quốc sẽ có nhiều thứ để mất hơn.

Mỹ lo ngại việc Trung Quốc yêu cầu các phi công khi đi vào vùng ADIZ của họ phải thông báo kế hoạch bay với Bắc Kinh có thể dẫn tới 1 sự cố hoặc thế đối đầu vượt ngoài tầm kiểm soát.

Một quan chức Mỹ giấu tên nói riêng với các phóng viên rằng việc hạ nhiệt căng thẳng tùy thuộc vào phía Trung Quốc bởi “đó là vấn đề về hành vi và hành động”.

Mặc dù ông Biden không công khai bày tỏ thất vọng, kết quả chuyến thăm của ông tới Trung Quốc đã không được như Mỹ kỳ vọng.

Trong khi đó, về phần mình, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu theo văn bản, ít nhất là khi xuất hiện trước công chúng. Vị nguyên thủ Trung Quốc chỉ ra “những thay đổi sâu sắc và phức tạp” đang diễn ra ở châu Á và trên phạm vi thế giới, và ca ngợi ích lợi của mối quan hệ Mỹ-Trung gần gũi hơn nữa.

“Nhìn tổng thể, thế giới không phẳng lặng”, ông Tập Cận Bình nói.

Một số quan chức Mỹ giấu tên cho hay, trong các cuộc họp kín, Chủ tịch Tập đã lý giải vì sao hành động lập vùng phòng không của Trung Quốc lại là hợp lý. Các quan chức này cho biết, ông Tập đã chăm chú lắng nghe quan điểm của ông Biden nhưng họ không rõ điều đó có tác động đến đâu./.