Mỹ, Nhật, Australia tập trận chung trong lúc căng thẳng ở Biển Đông

Theo Reutes, việc Nhật cũng tham gia vào tập trận chung cho thấy sự liên kết về an ninh ngày càng chặt chẽ giữa 3 nước trong bối cảnh căng thẳng ngày càng tăng trên khu vực Biển Đông.

Cuộc tập trận chung giữa Mỹ- Australia mang tên Talisman Sabre được tổ chức 2 năm/1 lần, tại các địa điểm trên khắp Australia. Các nội dung hoạt động bao gồm hoạt động trên biển, diễn tập đổ bộ, chiến thuật lực lượng đặc biệt và chiến tranh đô thị. 

Lực lượng quân sự Mỹ trong một cuộc tập trận thường niên mang tên Balikatan ở Biển Đông

Tập trận chung nhằm thúc đẩy hợp tác an ninh

Được biết, sẽ chỉ có 40 binh sĩ Nhật tham gia tập trận chung cùng với 30.000 binh sĩ của Mỹ và Australia. Các chuyên gia cho rằng, dẫu cho Nhật tham gia với số lượng binh sĩ ít ỏi, nhưng động thái này cho thấy Washington muốn thúc đẩy hợp tác giữa các đồng minh tại châu Á- Thái Bình Dương.

Euan Graham, giám đốc Chương trình An ninh Quốc tế tại Viện Lowy ở Sydney cho biết: “Tôi cho rằng, Mỹ đang tìm cách thuyết phục các đồng minh phải hành động nhiều hơn”.

"Có một sự cân xứng rõ ràng giữa Nhật Bản với tư cách là mỏ neo phía trên của Tây Thái Bình Dương và Australa với tư cách là mỏ neo ở phía nam", ông Euan Graham nhận định.

Thời gian gần đây, cả 3 nước Mỹ, Nhật, Australia đều bày tỏ lo ngại trước những động thái của Trung Quốc bồi đắp phi pháp bãi đá ngầm thành đảo nhân tạo trong quần đảo Trường Sa (thuộc Việt Nam) trên Biển Đông- nơi vốn là hành lang vận chuyển quan trọng.  Cả 3 nước cho biết, họ lo ngại về quyền tự do hàng hải của mình khi di chuyển qua khu vực.

Một số chuyên gia an ninh nhận định, Trung Quốc có thể sẽ tìm cách áp đặt những giới hạn trên không và trên biển ở khu vực quần đảo Trường Sa sau khi Bắc Kinh hoàn thành việc xây dựng các cơ sở trái phép, bao gồm ít nhất một đường băng quân sự.

Trung Quốc vẫn đang tiếp tục ngang nhiên tuyên bố, nước này “có mọi quyền” để thiết lập một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông giống như ở biển Hoa Đông trước đây mặc dù hiện tại chưa đủ điều kiện để làm việc đó.

Trong một diễn biến liên quan, trang web của Lực lượng Quốc phòng Australia đưa tin, binh sỹ Nhật Bản sẽ tham gia cuộc tập trận vào đầu tháng 7 tới với Mỹ và Australia sẽ mang danh nghĩa quân đội Mỹ trong khi 500 binh lính New Zealand sẽ tham gia vào đội quân của Australia.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani nói với Reuters rằng, Nhật Bản muốn tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ và Australia chứ không phải tập trận là để nhằm vào Trung Quốc.

Một sự hợp tác ba bên chưa từng có

Hợp tác an ninh giữa Canberra và Tokyo đã phát triển mạnh mẽ dưới thời Thủ tướng Tony Abbott và Shinzo Abe. Nhật Bản được xem là ứng cử viên hàng đầu trong việc có được hợp đồng cung cấp tàu ngầm thế hệ mới cho Hải quân Australia. 

Một máy bay F/A-18E Super Hornet của Mỹ đỗ trên tàu sân bay USS George Washington trong cuộc tập trận chung với Nhật Bản tháng 11 năm ngoái. Ảnh: US Navy

Mỹ đã công khai ủng hộ sự hợp tác ngày một chặt chẽ này giữa Nhật và Australia. Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy hợp tác giữa các đồng minh trong một phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ trong tháng 5/2015. 

"Để mở rộng tầm với tới các liên minh, chúng tôi đang bắt tay vào khởi động vào một sự hợp tác ba bên chưa từng có”, ông David Shear nói.

"Trong một số trường hợp, sự hợp tác này mang lại lợi ích trực tiếp về mặt an ninh hàng hải. Ví dụ như chúng tôi đang hợp tác 3 bên với Nhật Bản và Australia để củng cố, tăng cường an ninh hàng hải ở Đông Nam Á đồng thời khai thác sự hợp tác trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng giữa các nước”, ông David Shear cho biết thêm. 

Reuters nhận xét, nếu Nhật Bản giành được hợp đồng cung cấp tàu ngầm thế hệ mới cho Hải quân Australia thì đây sẽ là một cú thúc đẩy lớn đối với ngành công nghiệp quốc phòng Nhật Bản, đồng thời mở đường cho việc bán vũ khí tiên tiến của Nhật Bản sang các nước như là Philippines hay Việt Nam.

Tờ báo Sydney Morning Herald cho hay, Australia cũng hy vọng có thể ký được một thỏa thuận với Nhật Bản trong năm nay trong đó cho phép đưa binh lính của mỗi bên vào nước kia để tham gia tập trận./.