Mỹ-Trung xây dựng mô hình quan hệ kiểu mới

Sáng ngày 8/6 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Barack Obama đã hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại khu nghỉ dưỡng Sunnylands, gần thành phố Los Angeles, California phía Tây nước Mỹ. Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền lãnh đạo cao nhất ở Trung Quốc và Tổng thống Ôbama đắc cử nhiệm kỳ hai.

Tổng thống Mỹ hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc (Ảnh: Reuters)

“Đây là cơ hội để tôi nhắc lại rằng, Mỹ hoan nghênh sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc như một cường quốc và thực tế Mỹ cũng có lợi khi Trung Quốc thành công. Chúng tôi tin rằng một Trung Quốc hòa bình và thịnh vượng không chỉ tốt cho Trung Quốc mà cả cho Mỹ cũng như thế giới. Vẫn còn những căng thẳng giữa hai nước trong một số lĩnh vực, nhưng những gì mà tôi rút ra trong 4 năm qua là cả người dân Trung Quốc và Mỹ đều muốn có một mối quan hệ hợp tác mạnh mẽ. Chúng ta có nhiều lợi ích chung trong việc cùng nhau hợp tác giải quyết các thách thức mà hai bên phải đối mặt. Tôi rất hy vọng chúng ta sẽ tạo dựng một nền tảng mạnh mẽ cho mô hình quan hệ hợp tác mới giữa hai nước trong những năm tới”. Tổng thống Mỹ Obama nhấn mạnh.

Ông Obama cho rằng, Mỹ-Trung, hai nền kinh tế lớn của thế giới cần duy trì sự cân bằng giữa cạnh tranh và hợp tác nhằm vượt qua các thách thức. Mỹ mong muốn một trật tự kinh tế thế giới mà ở đó tất cả các nước đều tuân thủ các quy định như nhau, một trật tự công bằng, minh bạch về thương mại. Mỹ và Trung Quốc cần cùng nhau hợp tác giải quyết các vấn đề như an ninh mạng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Tổng thống Obama cho biết quyết định gặp gỡ ngay khi Chủ tịch Tập Cận Bình lên nắm quyền phản ánh tầm quan trọng của mối quan hệ Mỹ-Trung.

Về phần mình, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định mong muốn thúc đẩy quan hệ với Mỹ vì lợi ích của hai nước: “Chúng ta gặp nhau ở đây để thảo luận về tương lai quan hệ Trung-Mỹ, vạch ra một kế hoạch phát triển mối quan hệ này và tiếp tục hợp tác xuyên Thái Bình Dương. Hai bên nên xuất phát từ lợi ích cơ bản của người dân, từ sự phát triển và tiến bộ của nhân loại để cùng nhau hơp tác xây dựng một mô hình quan hệ mới giữa hai nước”.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng trong thời gian qua, quan hệ hai nước, mặc dù trải qua nhiều thăng trầm, song đã đạt được bước tiến mang tính lịch sử và đem lại lợi ích to lớn cho nhân dân hai nước.

Chủ tịch Trung Quốc nêu rõ, quan hệ hai nước đang ở một điểm khởi đầu mới, trong đó hai bên cùng có những mối quan tâm hàng đầu, từ thúc đẩy sự phát triển kinh tế của mỗi nước, khôi phục tăng trưởng kinh tế thế giới, tới giải quyết các vấn đề nóng bỏng của khu vực và quốc tế, đối phó với những thách thức toàn cầu. Điều này đòi hỏi Trung Quốc và Mỹ phải thúc đẩy hợp tác song phương.

Vấn đề an ninh mạng, nhất là các vụ tin tặc và tình báo mạng có nguồn gốc từ Trung Quốc, là chủ đề nóng mà chính quyền Tổng thống Obama đã nhiều lần tuyên bố sẽ nêu ra trong cuộc gặp.

Về các vấn đề khu vực và quốc tế, thông cáo báo chí của Nhà Trắng cho biết hai nhà lãnh đạo tập trung thảo luận các vấn đề gồm hạ nhiệt tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên; chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Triều Tiên và Iran; cuộc khủng hoảng tại Syria; sự chuyển hướng chiến lược của Mỹ sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương, thúc đẩy mối quan hệ quân sự Mỹ-Trung cũng như trách nhiệm của hai nền kinh tế đối với nền kinh tế toàn cầu...

Triển vọng quan hệ song phương và diễn biến tình hình thế giới cũng như châu Á - Thái Bình Dương phụ thuộc rất nhiều vào kết quả cuộc gặp. Giữa hai nước hiện có không ít vướng mắc. Trong bối cảnh ấy, việc cuộc gặp cấp cao được tiến hành, bất chấp khả năng những vướng mắc chưa thể khắc phục, cho thấy cả Mỹ và Trung Quốc đều có thành ý gây dựng thời kỳ quan hệ mới. Cách tiếp cận thực tế hơn trước rất nhiều của cả hai phía là lý do để có thể lạc quan về triển vọng quan hệ song phương Trung-Mỹ sẽ được cải thiện trong thời gian tới./.