Nga tạm thời dừng kiểm tra theo hiệp ước về cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược
VOV.VN - Bộ Ngoại giao Nga ngày 8/8 thông báo tạm thời rút khỏi các hoạt động kiểm tra theo Hiệp ước cắt giảm và hạn chế vũ khí tấn công chiến lược (START) với Mỹ.
Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga cho rằng, các biện pháp trừng phạt của Mỹ và đồng minh đã tạo ra nhiều trở ngại cho công việc của các thanh sát viên Nga theo hiệp ước START, trong khi các thanh sát viên Mỹ không gặp bất kỳ khó khăn nào. Nga tạm thời rút các cơ sở của mình khỏi các hoạt động kiểm tra. “Việc miễn trừ này cũng áp dụng cho các địa điểm có thể tổ chức các buổi trình chiếu theo thỏa thuận”.
Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh rằng, đây là một biện pháp bắt buộc, vì Mỹ tìm cách “khởi động lại các hoạt động thanh tra ngay lập tức với các điều kiện không tính đến thực tế hiện có, tạo ra lợi thế đơn phương cho Mỹ và thực sự tước đoạt của Liên bang Nga quyền thực hiện các cuộc thanh tra trên lãnh thổ Mỹ".
Tuyên bố của Bộ Nggoại giao Nga trích dẫn tình huống với giao thông hàng không, giữa Nga và Mỹ đã ngừng hoạt động, không phận của các quốc gia là đồng minh và đối tác của Mỹ cũng đóng cửa đối với máy bay Nga chở các đoàn kiểm tra của Nga. “Đồng thời, không có trở ngại nào tương tự đối với việc các thanh sát viên Mỹ đến Nga”.
Một trở ngại khác là việc thắt chặt chế độ thị thực ở các nước quá cảnh dọc theo các tuyến đường có thể của thanh tra. “Các thanh sát viên Mỹ và thành viên tổ bay không gặp khó khăn như vậy”.
Bộ Ngoại giao Nga đề nghị thảo luận về việc nối lại các cuộc thanh tra "từ những vị trí thực tế nhất". Theo cơ quan này, “trong hoàn cảnh hiện tại, các bên nên từ bỏ các nỗ lực cố tình phản tác dụng nhằm đẩy nhanh việc nối lại các hoạt động thanh tra của START một cách giả tạo và tập trung vào việc nghiên cứu kỹ lưỡng tất cả các vấn đề hiện có trong lĩnh vực này”.
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Nga đảm bảo rằng, các biện pháp được thực hiện chỉ là tạm thời, Nga cam kết tuân thủ mọi quy định của thỏa thuận và sẵn sàng nối lại các cuộc thanh tra sau khi “giải quyết các vấn đề còn tồn tại”.
Các hoạt động thanh tra là yếu tố chính để đánh giá việc tuân thủ Hiệp ước về các biện pháp tiếp tục cắt giảm và hạn chế vũ khí tấn công chiến lược (START-3). Không quá 300 đại diện của quốc gia có thể tham gia cuộc kiểm tra. Trong thời gian hiệu lực của START-3, Nga và Mỹ đã tiến hành hơn 300 cuộc kiểm tra.
Hiệp ước START-3 được các Tổng thống Barack Obama và Dmitry Medvedev ký vào năm 2010. Thời hạn của thỏa thuận là 10 năm và các bên giảm số đầu đạn hạt nhân được triển khai xuống còn 1.500 đơn vị và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, tên lửa đạn đạo của tàu ngầm, máy bay ném bom mang tên lửa chiến lược xuống còn 700. Thỏa thuận hết hạn vào ngày 5/2/2021 và đã được gia hạn đến ngày 5/2/2026.
Thời gian qua, Moscow và Washington đã bắt đầu đồng ý về các thông số của hiệp ước mới, nhưng đối thoại đã bị cắt đứt sau khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, nước này đã sẵn sàng xem xét một vòng đối thoại chiến lược mới với Nga, nhưng muốn xem bằng chứng về cách tiếp cận thiện chí của họ.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev, gọi thời điểm này không thích hợp nhất để đàm phán gia hạn hiệp định hiện có hoặc ký kết hiệp định mới./.
