Nga và Mỹ phát đi tín hiệu tích cực về nối lại kiểm soát vũ khí
VOV.VN - Vấn đề kiểm soát vũ khí lại được hâm nóng trở lại sau những tín hiệu tích cực được phát đi từ Nga và Mỹ. Động thái của các bên được đưa ra 4 tháng sau khi Nga tuyên bố đình chỉ tham gia Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START).
Phát biểu tại hội nghị thường niên của Hiệp hội kiểm soát vũ khí của Mỹ mới đây ở thủ đô Washington, Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nêu rõ, Mỹ sẵn sàng đàm phán song phương về kiểm soát vũ khí với Nga mà không cần điều kiện tiên quyết.
Theo đó, Mỹ có thể duy trì giới hạn về số lượng đầu đạn hạt nhân quy định trong New START chừng nào Nga thực hiện hành động tương tự. Ông cũng kêu gọi Nga tham gia hiệp ước mới thay thế New START sẽ hết hiệu lực vào năm 2026.
“Cả Mỹ và Nga đều không có lợi khi tham gia vào một cuộc cạnh tranh không giới hạn về lực lượng hạt nhân chiến lược và cả hai nước đều sẵn sàng tuân thủ các giới hạn trung tâm chừng nào Nga cũng làm vậy. Thay vì chờ đợi để giải quyết tất cả những khác biệt song phương, chúng tôi sẵn sàng hợp tác với Nga ngay từ bây giờ để quản lý rủi ro hạt nhân và phát triển khuôn khổ kiểm soát vũ khí sau năm 2026. Chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng để tham gia vào các cuộc thảo luận”.
Đáp lại tuyên bố của Mỹ, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm qua (5/6) cho biết, Nga cũng đã sẵn sàng đối thoại với Mỹ về kiểm soát vũ khí và Nga chờ đợi các đề xuất cụ thể của Mỹ. Tuy nhiên, ông Peskov hy vọng tuyên bố của ông Jake Sullivan sẽ được củng cố trên thực tế bằng các bước đi theo kênh ngoại giao. Sau đó, Nga có thể sẽ xem xét các hình thức đối thoại được đề xuất.
Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, những vấn đề quan trọng và nhạy cảm như vậy mà chỉ nhìn vào những tuyên bố trên báo chí sẽ rất khó đánh giá trong bối cảnh hai bên đang trải qua sự thiếu lòng tin trầm trọng trong quan hệ song phương.
“Tuyên bố của ông Sullivan là quan trọng và tích cực. Tuy nhiên, chúng tôi muốn điều đó được khẳng định qua những bước đi cụ thể bằng các kênh ngoại giao. Sau đó, khuôn khổ cho đối thoại mới có thể được cân nhắc. Nga vẫn để ngỏ đối thoại và chúng tôi cho rằng đây là điều vô cùng quan trọng”.
Tín hiệu tích cực về kiểm soát vũ khí được Nga và Mỹ công bố chỉ 4 tháng sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 28/2 vừa qua đã ký ban hành luật đình chỉ tham gia Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới, nhưng không rút khỏi hiệp ước này. Ông nhấn mạnh rằng trước khi quay lại thảo luận về vấn đề tiếp tục tuân thủ hiệp ước, Nga cần phải biết New START sẽ tính đến kho vũ khí không chỉ của Mỹ mà của cả các cường quốc hạt nhân khác trong NATO là Anh và Pháp như thế nào.
Nga và Mỹ ký New START năm 2010. Theo thỏa thuận này, Nga và Mỹ có trách nhiệm trao đổi dữ liệu toàn diện, bao gồm số lượng và các đặc tính của hệ thống vũ khí 6 tháng/lần. Hai nước cam kết cắt giảm kho vũ khí chiến lược xuống còn không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân chiến lược và 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, máy bay ném bom hạng nặng. Tháng 2/2021, Nga và Mỹ gia hạn hiệp ước thêm 5 năm./.