Ngoại trưởng Mỹ: Trật tự thế giới cũ đã kết thúc

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken vừa có tuyên bố cho rằng, thế giới đang chuyển sang một trật tự mới, trong đó Mỹ phải dẫn đầu trong việc vượt qua các mối đe dọa ngày càng tăng từ Nga và Trung Quốc bằng cách hợp tác với các đồng minh của mình để xây dựng lòng tin giữa các quốc gia mà hệ thống cũ đã thất bại.

“Một kỷ nguyên đang kết thúc, một kỷ nguyên mới đang bắt đầu và những quyết định mà chúng ta đưa ra bây giờ sẽ định hình tương lai trong nhiều thập kỷ tới”, Blinken nói trong bài phát biểu tại Đại học John Hopkins ở Washington hôm 13/9. Ông Blinken nhận định "trật tự hậu Chiến tranh Lạnh" đã kết thúc khi nhiều thập kỷ ổn định địa chính trị tương đối đã nhường chỗ cho sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc.

Theo ông Blinken, những gì Nga đang thực hiện ở Ukraine là mối đe dọa trực tiếp nhất, cấp thiết nhất đối với trật tự quốc tế. Cũng theo Ngoại trưởng Mỹ, Trung Quốc đặt ra thách thức dài hạn lớn nhất vì nước này mong muốn định hình lại trật tự quốc tế và đang phát triển sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự và công nghệ để thực hiện điều đó.

Ngoại trưởng Blinken lập luận rằng Trung Quốc và Nga đang hợp tác cùng nhau thông qua quan hệ đối tác “không giới hạn”, hai nước này coi trật tự hiện tại là "sự áp đặt của phương Tây", nhưng hệ thống đó được gắn chặt với các giá trị phổ quát và được quy định trong luật pháp quốc tế.

"Khi Bắc Kinh và Moscow cố gắng viết lại - hoặc phá bỏ - các trụ cột của hệ thống đa phương, khi họ tuyên bố sai lầm rằng trật tự này tồn tại chỉ nhằm thúc đẩy lợi ích của phương Tây và gây thiệt hại cho phần còn lại, thì một hệ thống toàn cầu vẫn đang không ngừng phát triển. Các quốc gia và người dân của họ sẽ cùng nhau lên tiếng phản bác lại rằng: ‘Không, hệ thống mà các bạn đang cố gắng thay đổi là hệ thống của chúng tôi. Nó phục vụ lợi ích của chúng tôi’”, ông Blinken nói.

Ông Blinken cho rằng Mỹ sẽ giữ vai trò đầu tàu "từ vị thế sức mạnh", phần lớn là nhờ "sự khiêm tốn" của mình. Ông cũng thừa nhận: "Chúng tôi biết rằng chúng tôi sẽ phải giành được sự tin tưởng của một số quốc gia và người dân ở những nơi mà trật tự cũ đã không thực hiện được nhiều như cam kết".

Ngoại trưởng Blinken cho biết, các liên minh sẽ là chìa khóa thành công của Washington. Ông tuyên bố rằng chỉ vài năm sau khi năng lực và sự phù hợp của NATO bị công khai nghi ngờ, khối quân sự phương Tây này đã trở nên "lớn hơn, mạnh hơn, đoàn kết hơn bao giờ hết".

Ông Blinken nhấn mạnh: “Xung đột Nga-Ukraine đã chứng minh rằng một cuộc tấn công vào trật tự quốc tế dù là ở bất cứ đâu sẽ làm tổn thương người dân ở khắp mọi nơi trên thế giới”; đồng thời khẳng định Mỹ muốn đảm bảo Ukraine sẽ đánh bại Nga và thoát ra khỏi cuộc xung đột với tư cách là một "nền dân chủ sôi động và thịnh vượng".