Phản ứng của các bên sau báo cáo sơ bộ về vụ rơi máy bay MH17

Hôm qua (9/9), Ủy ban An toàn Hà Lan đã công bố báo cáo điều tra sơ bộ về vụ tai nạn chiếc máy bay mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia rơi ở miền Đông Ukraine hồi tháng 7 vừa qua. Báo cáo cho biết, chiếc máy bay bị vỡ ra từng mảnh trên bầu trời Ukraine do bị các vật thể năng lượng cao đâm thủng từ bên ngoài.

Các nhân viên điều tra tiếp cận hiện trường máy bay MH17 (Ảnh Reuters)

Các nhân viên điều tra Hà Lan đã dựa vào thông tin từ hộp đen máy bay, cơ quan kiểm soát không lưu, các bức ảnh vệ tinh và ảnh từ hiện trường để đưa ra báo cáo sơ bộ về vụ việc. Theo đó, chiếc máy bay mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia bị rơi ở miền Đông Ukraine nhiều khả năng là do bị trúng hàng loạt “các vật thể năng lượng cao từ bên ngoài máy bay”. Báo cáo cho biết, không có dấu hiệu cho thấy chiếc máy bay rơi do sự cố kỹ thuật hay do tác động của phi công. Báo cáo không nói chiếc máy bay này bị rơi vì trúng tên lửa đất đối không.

Chuyến bay MH17 của Hãng hàng không Malaysia đã bị rơi tại vùng Donetsk ở miền Đông Ukraine ngày 17/7, làm 298 người thiệt mạng, trong đó có 193 người Hà Lan. Khi bị rơi, máy bay đang thực hiện hành trình từ Amsterdam, Hà Lan về Kuala Lumpur, Malaysia. Chính phủ Ukraine và một số nhà lãnh đạo phương Tây nói rằng có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy lực lượng đối lập tại Ukraine đã bắn rơi chiếc máy bay số hiệu bằng một tên lửa đất đối không. Lực lượng đối lập Ukraine đã bác bỏ thông tin này. Nga cũng kịch liệt bác bỏ các cáo buộc nói rằng nước này cung cấp tên lửa hoặc vũ khí cho lực lượng đối lập ở miền Đông Ukraine.

Phát biểu với báo giới tại La Hay sau khi công bố kết quả sơ bộ, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte hôm qua cảnh báo về việc quy kết trách nhiệm trước khi sự thật được công bố: “Chúng ta cần phải thận trọng không đưa ra kết luận quá sớm. Hà Lan đi đầu trong việc điều tra. Các chuyên gia đang tiến hành từng bước để đi đến những kết luận không ai bác bỏ được. Ngay khi điều kiện an ninh cho phép, nhóm điểu tra của chúng tôi sẽ sẵn sàng trở lại Ukraine. Người đứng đầu nhóm điều tra sẽ trở lại Ukraine trong ngày 10/9”.

Việc điều tra nguyên nhân vụ tai nạn gặp nhiều khó khăn do hiện trường vụ tai nạn nằm trong vùng xung đột. Các nhà điều tra Hà Lan khó tiếp cận được hiện trường vụ tai nạn do giao tranh giữa lực lượng chính phủ Ukraine và lực lượng đối lập liên tục diễn ra. Cũng chỉ có một số ít các nhà điều tra Malaysia tiếp cận hiện trường vụ tai nạn.

Trong buổi họp báo tại Malaysia hôm qua, Bộ trưởng Giao thông nước này Liow Tiong Lai một lần nữa thúc giục tất cả các bên làm việc chặt chẽ để tạo điều kiện cho cuộc điều tra mở rộng và đưa ra báo cáo cuối cùng: “Điều tra ban đầu đã xác nhận phi hành đoàn của Hãng hàng không Malaysia đủ điều kiện tiến hành chuyến bay và chiếc máy bay đủ điều kiện bay. Chúng ta cần phải phân tích thêm các dữ liệu trước khi công bố kết luận cuối cùng để đưa những kẻ thủ phạm ra trước pháp luật”.

Ủy ban An toàn Hà Lan đang dẫn đầu một cuộc điều tra quốc tế cùng các chuyên gia từ Anh, Đức, Áo, Malaysia, Mỹ, Ukraine và Nga nhằm cố gắng xâu chuỗi các bằng chứng về những điều đã xảy ra. Mặc dù đây không phải là báo cáo cuối cùng về vụ tai nạn chiếc máy bay số hiệu MH17, nhưng những công bố do Ủy ban An toàn Hà Lan đưa ra rất quan trọng vì đó là thông tin chính thức đầu tiên về những gì đã xảy ra. Báo cáo không đổ lỗi hay quy trách nhiệm pháp lý cho bên nào, nhưng các công tố viên tại La Hay, Hà Lan cũng đang tiến hành một cuộc điều tra hình sự riêng rẽ về vụ việc. Ủy ban An toàn Hà Lan cho biết, báo cáo cuối cùng về vụ việc dự kiến sẽ được công bố trong vòng 1 năm./.