Chuyến đi châu Á của ông Hagel “thành công đặc biệt”?

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel vừa kết thúc chuyến công du 10 ngày của ông tới khu vực châu Á -Thái Bình Dương. Trang web của Bộ Quốc phòng Mỹ trích dẫn lời phát ngôn viên Lầu Năm góc ngày 11/4 cho hay, chuyến đi này được đánh giá là một "thành công đặc biệt".

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel đã tham gia Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng của Hiệp hội các nước Đông Nam Á tại Hawaii, sau đó lên đường đến thăm Nhật Bản, Trung Quốc và Mông Cổ.

"Chuyến đi này là một cơ hội để chia sẻ quan điểm và trao đổi ý kiến ​​về một loạt các chủ đề", Đại tá quân đội Steven Warren nói. "Chuyến công du cho thấy tầm quan trọng của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương trong chính sách quốc phòng của Mỹ ".

Cam kết bảo vệ đồng minh Nhật Bản

Trong 3 ngày từ 5-7/4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã có chuyến thăm Nhật Bản nhằm thắt chặt quan hệ song phương với đồng minh lâu đời. Trong chuyến thăm này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã có cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và hội đàm với người đồng cấp Nhật Bản Itsunori Onodera.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã có cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (Ảnh: defense.gov)

Theo website của Bộ Quốc phòng Mỹ, tại cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera ở Tokyo ngày 6/4/2014, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel đã thông báo rằng, 2 vị bộ trưởng đã thảo luận một loạt các vấn đề về liên minh Mỹ- Nhật, trong đó có vấn đề bảo vệ an ninh và chủ quyền lãnh thổ.

"Để đối phó với các hành động khiêu khích và gây mất ổn định, tôi có thể công bố rằng Mỹ đang có kế hoạch triển khai 2 tàu khu trục trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo Aegis bổ sung cho Nhật Bản vào năm 2017", ông Hagel nói.

Trong cuộc hội đàm, ông Hagel và ông Onodera cũng thảo luận về những thách thức trên Biển Hoa Đông.

"Tôi xin nhắc lại các nguyên tắc của chính sách dài hạn của Mỹ trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và các đảo khác", Bộ trưởng nói, "và chúng tôi khẳng định rằng kể từ khi quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm dưới sự quản lý của Nhật Bản, nó cũng thuộc Điều 5 trong Hiệp ước An ninh Mỹ- Nhật".

"Chúng tôi nghiêm túc thực hiện các cam kết trong Hiệp ước An ninh Mỹ- Nhật và chúng tôi cực lực phản đối bất kỳ hành động đơn phương nào tìm cách làm suy yếu quyền quản lý của Nhật Bản", ông Hagel nói. "Một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp lãnh thổ là cần thiết vì lợi ích của tất cả các quốc gia trong khu vực".

Mỹ không có đồng minh nào mạnh mẽ hoặc bạn bè tốt hơn ở khu vực này hơn Nhật Bản, ông nói thêm.

Các nhà phân tích quốc tế cho rằng, chuyến thăm Nhật Bản của ông Hagel được xem như lời khẳng định các cam kết quân sự của Mỹ với Nhật Bản, theo đó Mỹ sẽ có trách nhiệm bảo vệ an ninh cho Nhật Bản một khi có xung đột xảy ra.
>> Xem thêm: Mỹ cam kết bảo vệ Nhật Bản trước các đối thủ

Thiết lập mối quan hệ hợp tác quân sự theo mô hình mới

Tiếp sau Nhật Bản, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hgel ngày 7/4 đã tới thăm Trung Quốc theo lời mời của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn. Đây là chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên của ông Hagel kể từ khi ông đảm nhận chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã gặp người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn và sau đó tiếp xúc với một số quan chức quốc phòng khác trước khi hai bên có một cuộc họp báo chung.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel họp báo chung với người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn (Ảnh: AP)

Tại cuộc họp báo chung, ông Hagel và ông Thường đã thông báo một mô hình mới cho quan hệ hợp tác quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc.

"Trọng tâm của cuộc thảo luận của chúng tôi hôm nay là làm thế nào chúng ta phát triển được một mô hình mới hợp tác quân sự giữa 2 nước”, Bộ trưởng Hagel nói: "trong đó tôi xin nhắc lại rằng Mỹ cam kết tiếp tục xây dựng một mối quan hệ mang tính xây dựng và hiệu quả với Trung Quốc".

Liên quan đến vấn đề căng thẳng trên Biển Đông và Biển Hoa Đông, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói: "Tôi nhấn mạnh rằng tất cả các bên phải kiềm chế các hành động khiêu khích và sử dụng biện pháp đe dọa, ép buộc hoặc xâm lược để thúc đẩy yêu sách của mình". Bộ trưởng Hagel nói thêm: "Các tranh chấp này phải được giải quyết một cách hòa bình và phù hợp với luật pháp quốc tế".

Ông Hagel nhấn mạnh, mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng đối với sự ổn định và an ninh trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, và góp phần xây dựng sự thịnh vượng đối với cả 2 nước trong thế kỷ 21.

Chiều ngày 9/4, tại Đại Lễ đường Nhân dân Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel. Chủ tịch Trung Quốc phát biểu rằng chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Hagel "sẽ thúc đẩy sự phát triển mô hình mới trong hợp tác quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc".

Trước đó, ngày 7/4, ngay sau khi có mặt ở Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã có chuyến thăm tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Chuyến thăm tàu sân bay Liêu Ninh của ông Hagel được đánh giá là kết quả của một sự cởi mở “chưa từng có” mà Bắc Kinh dành cho một quan chức quân sự nước ngoài.
>> Xem thêm: Vì sao Trung Quốc để ông Hagel thăm tàu Liêu Ninh?

Chính sách láng giềng thứ 3 của Mông Cổ

Mông Cổ là điểm dừng chân cuối cùng của chuyến công du của ông Hagel vào ngày 10/4.

Báo Mỹ Washington Examiner thuật lại, trong một nghi lễ truyền thống lâu đời, Bộ trưởng Quốc phòng Mông Cổ Bat-Erdene Dashdemberel đưa một chú ngựa non “trình diện” Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel để ông đặt tên. Ông Hagel đã đặt tên cho chú ngựa này là Shamrock. Ông cho biết: “Shamrock là linh vật của trường trung học mà tôi tốt nghiệp, trường Thánh Bonaventura ở Columbus, Nebraska. Đó là một trong những mốc thời gian quan trọng nhất trong cuộc đời tôi”.

Bọ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel đặt tên cho chú ngựa là Shamrock (Ảnh: Washington Examiner)

Chú ngựa Shamrock sẽ được giữ lại ở Mông Cổ, phục vụ trong đoàn kỵ binh danh dự. Nhưng không ai được cưỡi chú ngựa này, ngoại trừ ông Hagel.

Ông Hagel là Bộ trưởng Quốc phòng thứ 2 được nhận con ngựa tại Mông Cổ. Trước đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld cũng từng được tặng một chú ngựa khi ông đến thăm Mông Cổ vào tháng 10/2005.

Món quà tặng ông Hagel biểu trưng cho sự hòa hợp trong mối quan hệ giữa 2 nước. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và người đồng cấp Mông Cổ đã ký một thỏa thuận về mở rộng đào tạo và huấn luyện quân sự. Thỏa thuận này cũng lưu ý rằng Mông Cổ “đóng vai trò là nhân tố đóng góp vào sự ổn định ở châu Ấ và xây dựng quân đội hiện đại một cách minh bạch”.

Chuyến thăm Mông Cổ là một chặng dừng chân ngắn ngủi và thân thiện. Hai Bộ trưởng Quốc phòng đã trao đổi về một số biện pháp mà họ muốn cải thiện những nỗ lực gìn giữ hòa bình của Mông Cổ, dịch vụ y tế quân sự.v.v…

Cũng trong chuyến thăm này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng đến chào Tổng thống Mông Cổ Tsakhia Elbegdorj.

Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, đây là lần đầu tiên sau gần 10 năm một Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới thăm Mông Cổ. Một quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ cho biết, chuyến thăm này có ý nghĩa quan trọng đối với "Chính sách láng giềng thứ ba" của Mông Cổ bên cạnh 2 nước láng giềng Trung Quốc và Nga./.